په مختلفو آیتونو او احادیثو کې سږد غندل شوی دی. قرآن کريم هر ډول سود په کلکه منع کوي؛ تر دې حده چې هغه دا د خدای په وړاندې د کفر یوه بڼه ګڼي او د خدای او د هغه د رسول له خوا سود اخیستونکو سره د جګړې اعلان کوي. د سود د حراموالي په اړه په قرآن کریم کې څو ځله بحث او غندنه شوې ده چي کولی شو مفاهیم یې د سورة البقره له ۲۷۵ څخه تر ۲۷۹ آیتونو، د سورة نساء په ۱۶۱ آیت، د سورة روم په ۳۹ آیت او د آل عمران په ۱۳۰ او ۱۳۱ آیتونو کي ووینو . په هر صورت سود، سود دی او قرآن د هغې اخیستل او خوړل حرام کړي دي او په قرآن کې د هغې د جواز لپاره کوم استثنايي شرطونه نه دي مطرح شوي.
د سود د حراموالي مسايل په الهي کلام کې په څو آيتونو او سورتونو کې په واضح ډول راغلي دي چې په څو عنوانونو يې بحث کوو.
(كوم خلك چي سود خوري، د هغو حال به د هغه چا غوندي وي چي پېريانو نيولى وي او پر دې حال د هغو د اخته كېدو دليل دا دى چي وايي: “تجارت خو هم لكه سود غوندي شى دى.” – په داسي حال كښي چي الله تجارت روا او سود ناروا كړيدى.)
د خبط «لېونتوب او صرع» سزا چې په آيت کې ذکر شوې او په سودګر پرې اخته کېږي، په حقيقت کې په دې نړۍ کې د هغوی د ټولنيز چلند انعکاس دی. ځکه چې په بله نړۍ کې د انسان حالت په دې نړۍ کې د هغه د عمل انعکاس دی او د هر عمل جزا او جزا د هغه عمل په اساس ورکول کیږي او په دې نړۍ کې سودګران د ټولنې د سم فکر نه نلرونکي دي؛ ځکه چې د همکارۍ او خواخوږۍ، انساني احساسات او پرهېزګارۍ په څېر مسایل د دوی لپاره هیڅ معنی نه لري او د مال او د مال د ګټلو په مینه کې دومره ډوب شوي چې د خپل روح، ذهن او بدن د آرامۍ او سکون فکر هم نه کوي؛ د نورو خلکو وینه څښل، د عامو خلکو افلاس او بېوزلي به د دوی لپاره د آرامتیا او پراخوالي وسیله وي.
په حقیقت کې دا یو ډول جنون دی چې دوی په دې دنیا کې د ځان لپاره غوره کړي دي او خدای تعالی به دوی د محشر په میدان کي په هماغه اصلي بڼه چې دوی په دې نړۍ کې درلوده ښکاره او ذلیل کړي.
الله سود له منځه وړي او خيراتونو ته وده او ښېرازي وركوي؛ او الله هيڅ ناشكره بد عمله انسان نه خوښوي.
خدای تعالی د سود په راکړه ورکړه کې د سرمایې برکت له منځه وړي او سودګر به له دې سرمایې او عاید څخه په پاکه او آرامه توګه ګټه پورته نه کړي او له نیکیو او خیر له توفیقاو څخه به بې برخې شي. خو د صدقه ورکوونکي او د زکات ورکوونکي د سرمایې برکت به زياتيږي او له همدې لږې پيسې څخه د صدقه ورکوونکي د ژوند ډيرې اړتياوې پوره کيږي او سرمايه يې له آفتونو او زيانونو څخه خوندي کيږي.
نو د سود د راکړې ورکړې سرمایه که څه هم په ظاهره لویه وي خو په حقیقت کې د انسان د یو غوړېدلي او پړسیدلي بدن په څیر پاتې کیږي چې په ظاهره غوړ او چاغ ښکارې خو هیڅ هوښیار او عقلمند انسان دغه ډول چاغښت او غوړوالی نه خوښوي بلکې د مرګ نښه او د انسان د تباهي لامل یې ګڼي.
خو كه تاسي داسي و نه كړل، نو خبر اوسئ چي د الله او د هغه د پېغمبر له خوا ستاسي پر خلاف د جګړې اعلان دى.
په دې آیت کې داسې ګواښ دی چې زړونه لړزوي، د خدای او د هغه له رسول سره جګړه! یوه ویرونکې جګړه چې برخلیک یې روښانه او پای یې ټاکل شوی دی. ضعیف انسان چېرته او چېرته مقتدر ځواک!
علامه سید قطب خپل تفسیر فی ظلال القرآن کې لیکي: د الله او د هغه د پیغمبر له لوري د جګړې اعلان د تورو او توپونو د جګړې په پرتله ډیر عمومي معنی لري، دا جګړه د اعصابو او زړونو جګړه ده. د نعمت او انساني آرامۍ سره جګړه، د خوښۍ او امن سره جګړه.” دا هغه جنګ دی چې لوی خدای جل جلاله هغه باغیانو لپاره رامینځته کوي چې د الهي نظام او قانون څخه سرغړونه کوي او په هغه کې ځینې په نورو باندې مسلط کوي.
د سیالي او اقتصادي بحران جګړه ده. د تاوان او جبر جګړه دی. د ویرې جګړه ده. بالاخره د قومونو، لښکرو او دولتونو تر منځ د وسلو جګړه ده. د تباهۍ او بربادۍ جګړه ده چې د سود د راکړې ورکړې د جریان له امله پیل کیږي او اور یې ژبانده کیږې او دا د نړۍ سودخواره او سرمایه داران دي چې په مستقیمه او غیر مستقیمه توګه داسې جنګونه لګوي.
دوی دي چې خپل دامونه یې خپاره کړي او شرکتونه او صنعتونه یې په لاس کې دي. بیا ملتونه او حکومتونه په کې ګیر کیږي. بیا دا سودګران او نړیوال سرمایه داران په داسې ښکار باندې حملې کوي او جنګونه پیلیږي. که دا کارونه ونه شي، نو لږ تر لږه به د نفسونو تباهي، د اخلاقو زوال، د شهواتو د اور ژبانده کېدل، د انساني وجود د هستۍ له منځه تلل او د بشریت د ماڼۍ ويجاړتيا دي. په داسې حال کې چې تر ټولو بدرنګه او وحشتناکه اتومي جګړه یې حد ته نه رسېږي. دا جګړه تل اورژبانده دی او خدای تعالی دا د هغو کسانو په وړاندې اعلان کړې چې سود ته مخه کوي. [في ظلال القرآن: 498 ــ بقره: 279 بقره:]
