امام ابوحنيفه رحمه الله او د علماوو او محدثينو په منځ کې د هغه علمي ارزښت (دولسمه برخه)

لیکوال: عبدالحمید نوروزی

امام ابوحنيفه رحمه الله او د علماوو او محدثينو په منځ کې د هغه علمي ارزښت (دولسمه برخه)

 د امام ابو حنیفه رحمه الله وفات

 امام ابو حنیفه رحمه الله په (۱۵۰) هجري ق کال کې وفات شوی او علامه نووي رحمه الله په دې ټینګار کوي چې هغه په ​​زندان کې مړ شوی دی. یو ضعیف روایت هم شته چې له مخې یې امام صاحب په (۱۵۱) هجري ق کال کې وفات شوی او د دریم روایت له مخې نوموړی په (۱۵۳) هجري کې مړ شوی دې؛ مګر سمه او کره خبره همغه لومړی روایت دې. ويل شوي دي چې هغه وصيت کړى و چې ما په داسې پاکه ځمکه کې ښخ کړئ چې غصب شوې نه وي او په هغه ځمکه کې مې هم ښخ نه کړئ چې امير يې په غصب تورن وي. دا خبر د عباسي خلیفه منصور غوږونو ته ورسېد، هغه په ​​دې اړه اندېښمن شو او ویې ویل: «څوک به ابو حنیفه زما له لاسونو خلاص کړي؟!»

 حسن بن عماره امام ته غسل ​​ورکړ او د هغه د عبادت، روژې نیولو، د شپې ویښېدل، تهجد او د قرآن کریم په تلاوت کولو یې ستاینه وکړه او ډېر خلک یې په جنازه کې ګډون وکړ؛ لکه څنګه چې ویل کیږي:«پنځوس زره کسانو د امام پر جنازه لمونځ وکړ.» د حیرانتیا خبره ده چې د هغه لپاره د لمونځ ادا کولو او دعا کولو په ډله کې منصور خلیفه هم شتون درلود کوم چې هغه یې پرون ځورولی و. امام صاحب رحمه الله  د بغداد په ختیځه برخه کې د  “خیزران”  په هدیره کې ښخ کړل شو.

 کله چې ابن جریج رحمه الله د امام ابو حنیفه رحمه الله د وفات خبر واورېد، نو په درد یې« انا الله و انا الیه راجعون» وویل او زیاته یې کړه: «وای څه علم مو له لاسه ورکړ!».

 د خدای رحمت او رضایت دې په هغه وي!

حوالې

1. شرباص، ډاکټر احمد، ژباړن: ډاکټر محمود ابراهیمي، څلور سني امامان، لومړۍ ګڼه، کردستان خپروندویه ټولنه، 2009.

2. جابر، عبدالجلیل، طرحه او خپرونه: د هرات د دارالعلوم عالی فرهنګی څانګه، د امام ابو حنیفه رحمه الله وصیت د یوسف سامی.
3. تیموري، محمد ابراهیم، ​​د امام اعظم اثار او تالیفات، خدای دې رحم وکړي، لومړی چاپ، ۱۴۳۹ قمري کال.
4. نقشبندي مجددي، عبدالرحيم، امام ابوحنيفه رحمه الله د محدثينو په نظر، ناشر: انديشه، ١٣٩٦ هـ ش.
5. الفلاني، صالح بن محمد، اقاز حمام اولی الابصار لعلقتاده باسد المهاجرين الانصار، خپرونکی: دار المرفاء – بیروت.
6. د اسلامي پوهې پراختیا، اسلامي مکتب( افغانستان- نیمروز) تر څارنې لاندې، په ۳۳ او ۳۴ کال ۱۴۴۲ هـ.
7. اسماعیل بن عمر بن کثیر القرشي، الحق: محمد احمد عبدالعزیز، النہایہ فی الفتن و الملاحم، ناشر: دارالجیل، بیروت لبنان، ۱۴۰۸ هـ.ق.

8. ابن حنبل، احمد، مسند الامام احمد بن حنبل، الحق: شعیب الارناوت – عادل مرشد، او نور، النشر: الرساله بنسټ، لومړی چاپ ۱۴۲۱ هـ.