د ایډیالوژیو پرتله (دویمه برخه)

لیکوال: ابو جریر

د ایډیالوژیو پرتله (دویمه برخه)

سوسیالیستي ایډیالوژۍ

سوسیالیستي ایډیالوژي چې کمونیزم یې یوه برخه ده، په ماديت ولاړه نظریه ده. د فکري رهبرۍ د پرمختګ دنده چې دا ایډیالوژۍ یې په غاړه لري ماديیت دی. يعنې دوی ماده د هر څه بنسټ ګڼي. سوسیالیستان مخکې او وروسته ژوند ردوي او یوازې د حال په ژوند باور لري. دوی د مخلوقاتو په خالق باور نه لري او حتی دین ردوي او د ژوند تریاک یې ګڼي!

د سوسیالیزم افکار

دوی باور لري چې فکر په دماغ کې د مادې انعکاس دی. او د دې مفکورې پیروان د شیانو له معنوي اړخ څخه انکار کوي او یوازې ماده ضروري او ابدي ګڼي او په طبیعت، انسان او ګټو باندې باور لري چې هیڅکله له یو بل څخه نه جلا کیږي. او دوی حتی په دې باور دي چې د انسان د شخصیت یو اړخ د طبیعت لخوا رامینځته شوی ، او دوی په ژوند کې د عملونو پیمانه ماديیت ګڼي او وايي: “کله چې مادیات پرمختګ کوي ، ژوند هم پرمختګ کوي.”

د ټولنې په اړه، دوی باور لري چې ځمکه، محصولات، طبیعت او انسان د ټولني بشپړونکي دي. له دې څخه څرګنده ده چې د کمونستانو فکري رهبري په ماديت ولاړه ده نه په عقلیت. د دې ایډیالوژۍ پلویان د بیان په ازادۍ او د خلکو په اقتصادي ازادۍ باور نه لري. او هم د دې مکتب پلویان په هغه څه باور لري چې حکومت یې پریکړه کوي.

د دې ایډیالوژۍ اساس هغه شیان دي چې دولت یې سپیڅلي ګڼي او د ژوند نظام یې له همدې ماديت څخه سرچینه اخلي. اقتصادي سیسټم د دې مکتب لومړی بنسټ جوړوي او د سیسټمونو عمومي څرګندونه ګڼل کیږي. او د نظام د پلي کولو په برخه کې د کمونیستي مفکورې په باور حکومت یوازینی ارګان دی چې د پوځ او د قانون د قدرت او حاکمیت له لارې نظام پلي او پرمخ وړي.

د کپیټالیزم ایډیالوژي

د سرمایه دارۍ نظریه، چې ډیموکراسي یې یوه برخه ده، یو داسې نظر دی چې د انسان له فکر څخه سرچینه اخلي. د دې نظریې بنسټ له ژوند څخه د دین جلا کول دي. له همدې امله د ژوند څخه د دین جلا کول د دې ایډیالوژۍ عقیده او فکري اساس جوړوي. څرنګه چې دا نظریه په ژوند کې دین ردوي، دا د ځان لپاره د ژوند سیسټم جوړوي. په دې ایډیالوژۍ کې د آزادیو ساتنه خورا مهمه ګڼل شوې ده او سرمایه دارۍ نظام له همدې آزادۍ څخه سرچینه اخلي.

ډیموکراسي

دا هغه نظام دی چې له دې ایډیالوژۍ څخه اخیستل شوی، د ډیموکراسۍ نظام د دې حقیقت پر بنسټ ولاړ دی چې هر انسان د ځان لپاره د ژوند نظام جوړ کړي.

ډیموکراسي له دوو کلمو څخه جوړه ده:

1. ډيموس؛ دا د خلکو معنی ده.

2. کراتي؛ دا د حکومت کولو معنی لري.

په دې سیاسي نظام کې د خلکو قانون او رایې د الهي حکمونو څخه لوړ دي. په ډیموکراټیک نظام کې دین د خلکو له ژوند څخه لرې ساتل شوی، تر دې چې د ژوند په چارو کې لکه معامله، حاکم نظام او ټولنیز نظام کې د مداخلې اجازه نه ورکول کیږي.

دغه نظام دین ته د شخصي موضوع په سترګه کتلي او یوازې یې د عبادت ځایونو لکه جوماتونو او نورو عبادت ځایونو کې ځای ورکړی دی. دغه نظام په د غرایضو اشباع په هرډول خلاص پرېښی. په دې نظام کې ولس د واکونو مصدر ګڼل شوی، نو د خپلې خوښې سره سم قانون وضع کوي او عمل پرې کوي. د ډیموکراسۍ نظام په دې باور دی چې حکومت د حاکم او خلکو تر منځ یو تړون دی او حاکم د خلکو د خوښې سره سم حکومت کوي.

د دې ایډیالوژۍ د راڅرګندېدو اصلي لامل د اروپا او روم د پاچاهانو او امپراتوریو ظلمونه وو. ځکه چې دوی دین په خلکو د ظلم، زبېښاک او وینې تویولو لپاره کارولي دي. له همدې امله يو شمېر پوهان په دې اند شو چې دین بايد له ژوند او سياست څخه جلا شي؛

دوی حتی په پایله کې موافقه وکړه چې د ژوند څخه د دین جلا کول یو اړین او فرض دی. دغو روڼ اندو د دين او مذهبي مشرانو واک نه منل او دين يې په بشپړه توګه رد کړ او د ژوند په چارو کې يې د لاسوهنې حق نه ورکول.

دوی په ښکاره ډول دا مني چې انسان، طبیعت او ژوند خپل خالق لري، دوی له مرګ وروسته بیا راژوندي کېدل مني او دوی په دې باور دي چې ژوند له هغه څه سره هیڅ تړاو نلري چې مخکې یا وروسته راغلی. همدارنګه د سرمایه دارۍ ایډیالوژي یوه فردي ایډیالوژي ده په دې معنی چې ټولنې ته پام نه کوي او په دې توګه د افرادو ازادي تضمینوي. ځکه چې دا خلک دي چې ټولنې جوړوي.

دا نظریه له ژوند څخه د دین د جلا کولو فکري مشرتابه ته وده ورکولو مسولیت لري او په دې ایډیالوژۍ کې د حاکمیت حق اشخاصو پورې اړه لري نه حکومت؛ او حکومت یوه وسیله ده، نه هدف نه، بلکې په دې نظام کې حکومت د قانون پلي کوونکی دی چې دوی ټاکلی دی.

د کمونیستي ایډیالوژۍ تردید

څرنګه چې د کمونستانو نظریه په لنډه توګه پورته بیان شوه، نو معلومه شوه چې د دې ایډیالوژۍ فکري اساس ماده ده او دوی ماده ابدي او ازلي ګڼي چې دا په بشپړ ډول ناسمه نظریه دی؛

ځکه چې عقل دا نه مني چې ماده دي ازلي وي او ټول شیان له هغه څخه پیدا شوي وي پرته له دې چې په مینځ کې خالق وي؛ (دوی د شیانو معنوي اړخ ردوي او وايي: د کائناتو، اسمانونو او نورو څخه بهر هیڅ خالق نشته.)

لکه څنګه چې پورته یادونه وشوه، دا باور په بشپړ ډول غلط دی؛ ځکه چې دا نظریه د طبیعت خلاف، د عقل خلاف او له عقلي قناعت پرته ده. ځکه چې دا ممکنه نه ده چې ماده دي واجب الوجود او ابدي وي.

کله چې انسان ژور فکر وکړي نو دې نتيجې ته رسيږي چې دا اسمانونه، غرونه، ستوري، سمندرونه او د شپې او ورځې، د مياشتو او کلونو پيدايښت او دغه ټول نظام په همدې ځانګړي ترتيب سره له خالق پرته منځ ته راغلی دی؟  عقل هيڅکله دا نه مني چې د دې شیانو وجود يوه تصادفي حادثه وه او دا چې له خالق پرته وجود پیدا کړی وي.

دا نظریه د انساني فکر څخه سرچینه اخیستی او هیڅکله د انساني ستونزو د حل کولو وړتیا نلري. ځکه چې هغه د خدای وجود ردوي او وايي چې هیڅ خالق نشته.

همدارنګه، کمونیستي نظام د تولید د وسایلو انفرادي ملکیت منع کوي او د دولت په ملکیت کې ځای په ځای کوي؛ نو کمونستي نظريه کفري ايډيالوژي ده او افکار يې کفر دی او نظام يې کفر دی او دا په جزیاتو او کلیاتو له اسلام سره په تضاد کې دی. ځکه اسلام ثابته کړې ده چې ماده پيدا شوې ده او ابدي نه ده، بلکې فنا پذیره ده.

همدارنګه اسلام دا ثابتوي چې انسان، کائنات او هر څه چې په هغه کې دي د یو خالق (الله تعالی) لپاره مخلوق دي. او دا هم ثابتوي چې نظام یوازې د الله سبحانه وتعالی له خوا راځي، نه د مادې د تکامل یا د تولید د وسیلو په پایله کې او یا هم د انسانانو څخه.

اسلام دا ثابتوي چې ټولنه له خلکو، افکارو، احساساتو او نظامونو څخه جوړه ده او هغه څه چې ټولنه متمایزه کوي د هغه نظام شتون دى چې په هغه کې پلي کېږي. نو په هغه ټولنه کې چې اسلامي نظام نافذ وي اسلامي نظام دی، که څه هم په هغه کې موجود وسایل اسلامي نه وي. او هغه ټولنه چې سرمایه دارۍ نظام پکې پلي کیږي هغه سرمایه داری ټولنه ده او هغه ټولنه چې کمونیستي نظام پکې پلي کیږي هغه کمونیستي ټولنه ده. ولاړه نظریه ده. د فکري رهبرۍ د پرمختګ دنده چې دا ایډیالوژۍ یې په غاړه لري ماديیت دی. يعنې دوی ماده د هر څه بنسټ ګڼي. سوسیالیستان مخکې او وروسته ژوند ردوي او یوازې د حال په ژوند باور لري. دوی د مخلوقاتو په خالق باور نه لري او حتی دین ردوي او د ژوند تریاک یې ګڼي!