قران تلپاتې معجزه (دوه وېشتمه برخه)

لیکوال: دکتور نورمحمد محبي

قران تلپاتې معجزه (دوه وېشتمه برخه)

کهکشانونه، ستر، ستر تلسکوپونه او د هستۍ عظمت

 د یوه حیرانونکي خبر پیل؛

څلور کاله مخکې د بشر یوه تر ټولو ستره فضايي پروژه پیل شوه؛ یوې فضايي بېړۍ یو ستر تلسکوپ چې د عدسیې قطر یې اته متر وه، فضا ته په ساعت کې په ۶۵ زره کیلومتره سرعت سره وتوغاوه، تر څو د هستۍ نوي رازونه کشف کړي.

اوس د یوې نړۍوالې خبرې رسنۍ د راپور له مخې یاده فضايي بېړۍ د مشتري سیارې نږدو ته رسېدلې او د ځمکې ته د انځورونو په استولو بریالۍ شوې، او داسې عجیب انځورونه یې استولي، چې پکې یو نوی کهکشان ښکاري، چې په سلګونو میلیارد کاله له ځمکې څخه واټڼ لري.

د دې حیرانونکي عمق د درک لپاره باید پوه شو، چې تر اوسه له ځمکې څخه لیدل شوی تر ټولو لیرې کهکشان تقریبا ۲۰ میلیارد نوري کاله واټن لري او تر ټولو نږدې سیاره بیا یوازې څلور نوري کاله واټن لري، چې یادې فاصلې ته رسېدل په ځمکنیو نقلیه وسایط شاخوا پنځوس میلیون کاله وخت نیسي، پرته له دې چې وقفه دې پکې وي.

نو ځنګه ممکنه ده، چې د سلګونو نوري کلونو په واټن د کهکشانونو انځورونه تر موږ را ورسیږي؟ ځواب یې دا دی، چې دا راز د فضا په پېچلتیا پورې تړاو لري او د عالم په وخت او انبساط کې نغښتی. خو له دې علمي اصطلاحاتو ورهاخوا دا پدېدې انسان ژور فکر ته هڅوي.

” فَلَآ أُقۡسِمُ بِمَوَٰقِعِ ٱلنُّجُومِ وَإِنَّهُۥ لَقَسَمٞ لَّوۡ تَعۡلَمُونَ عَظِيمٌ ” واقعه (75 – 76) ايتونه ژباړه: نو داسې نه ده، زه د ستورو د پرېوتلو په ځايونو باندې قسم خورم؛  او كه وپوهېږئ (د مفهوم په اړه یې فکر وکړی، د نجوم او ستورپوهنې په علوم یو څه پوه شی) نو دا ډېر لوى قسم دى؛

د نجومي مفاهیمو درک؛ نوري کال، د نور چټکتیا او د عالم ابعاد

نوري کال د سترو کیهاني واټنونو لپاره کارول کیږي، چې یو نوري کال له(۹.۴۶) ټریلیون کلیومټرو سره برابر دی، یعنی نور د (۳۰۰۰۰۰) کیلومتره په سرعت سره په في ثانیې باندې په یوه کال کې دا سفر کوي.

د نمونې په ډول؛

• سپوږمۍ له ځمکې یوه نوري ثانیه واټن لري.

• لمر بیا له ځمکې اته نوري دقیقې واټن لري.

• قطبي ستورې له ځمکې شاوخوا څلور زره نوري کاله واټن لري.

• د اندرومدا کهکشان له ځمکې دوه میلیون نوري کلونه واټن لري.

خو اوس نوی کشف شوی کهکشان له نړۍ څخه (سلګون میلیارده نوري کاله) واټن لري، یعنې دا چې موږ اوس هغه رڼا موندلې په داسې حال کې چې تقریبا سلګونه میلیارد کاله مخکې په لاره وه، ان مخکې تر دې چې ځمکه رامنځته شي. البته د دې واټنونو درک تقریبا انساني ذهنونو ته ناشونی دی، خو کیهاني پوهه کله نا کله موږ د نړۍ د نسبي پراختیا درک ته اړ کوي.

د کهکشانونو حقیقت: د هستۍ په سمندر کې لامبو وهونکي ټاپوګان

کهکشانونه د ستورو، سحابیانو، کیهاني دوړو، مقناطیسي میدانونو، سیارو، لکۍ لرونکو ستورو او نورو آسماني څیزونو سترې ټولګې دي. یاد شیان د کایناتو په بې پایه سمندر کې لکه ستر ټاپوګان لامبو وهي.

په داسې حال کې چې د انسان لوڅه سترګه یوازې درې کهکشانونه لیدلی شي (د شیدو لاره، لوی ماژلان وريځ او کوچنۍ ماژلان وريځ)، پرمختللي تلسکوپونه تر «زر میلیارده ډېر» کهکشانونه لیدلي دي! د ساینسپوهانو د اټکل له مخې، ښایي په ټول کاینات کې تر «یوه ټریلیون» زیات کهکشانونه موجود وي. هر کهکشان خپله د سلګونو میلیارده ستورو کوربه دی.

د بېلګې په توګه، زموږ کهکشان (د شیدو لاره) له «۱۵۰ زره نوري کلونو» څخه ډېر اوږدوالی لري او موږ پکې یوازې یوه وړوکې ذره یو.

” فَلَآ أُقۡسِمُ بِمَوَٰقِعِ ٱلنُّجُومِ وَإِنَّهُۥ لَقَسَمٞ لَّوۡ تَعۡلَمُونَ عَظِيمٌ ” واقعه (75 – 76) ايتونه ژباړه: نو داسې نه ده، زه د ستورو د پرېوتلو په ځايونو باندې قسم خورم؛  او كه وپوهېږئ (د مفهوم په اړه یې فکر وکړی، د نجوم او ستورپوهنې په علوم یو څه پوه شی) نو دا ډېر لوى قسم دى؛

د هستي حرکت؛ له ځمکې تر ناپېژانده پولو پورې

په عالم کې ټول اجرام په حرکت کې دي؛

ځمکه په خپل ځان په ساعت کې د ۱۶۰۰ زره کیلومتره په سرعت څرخي.

ځمکه په ساعت کې د ۳۰ کیلومټره په سرعت سره د لمر په شاوخوا څرخي.

لمر په ساعت کې  د ۲۰۰ کیلومتره په سرعت سره د کهکشان د مرکز لور ته په حرکت کې دی.

ټول کهکشان بیا د شېدو لارې کې له شاوخوا (۲۴۰۰۰۰) کیلومتره سرعت سره په يوه ثانیه کې په فضاء کې روان دی، تقریبا د نور په ۸۰ سلنه سرعت سره.

د کهکشان په مرکز باندې د یوې پورې دورې د ترسره کولو لپاره لمر شاوخوا ۲۵۰ کلونو ته اړتیا لري، دا شمېرنې نه یوازې چې حیرانونکې دي، بلکې د هستۍ د نظآم د دقت او عظمت ښوودنه هم کوي.

” وَٱلسَّمَآءِ ذَاتِ ٱلرَّجۡعِ ” الطارق -۱۲ ) ژباړه: قسم دی په باران اوروونكي اسمان ( د امواج او بارانونو په بڼې راګرځېدونکی اسمان)

” إِنَّ فِي خَلۡقِ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَٱخۡتِلَٰفِ ٱلَّيۡلِ وَٱلنَّهَارِ لَأٓيَٰتٖ لِّأُوْلِي ٱلۡأَلۡبَٰبِ ” ال عمران – 191 ايت  د اسمانونو او ځمکې په پيدايښت او د شپې او ورځې په تګ راتګ کې د هغو پوهانو لپاره ډيري نښانې دي:

د الهي ځواک یوه ځلا: په M28 کهکشان کې چاودنه

په ډېر لږ پخوا وخت کې، په M28 کهکشان کې یوه ستره چاودنه ثبت شوه. د دې چاودنې د اور لمبې په فضا کې سلګونه میلیونه کیلومتره وغځېدې. ساینسپوهانو اټکل وکړ چې په دې پېښه کې ازاده شوې انرژي د «دوو زرو بیلیونو هایدروژني بمونو» له ځواک سره برابره وه!

د پرتله کولو لپاره: یوازې د دغو بمونو یو یې د یوه لوی ښار د ورانولو لپاره بسنه کوي.

دا پېښه یوازې د خدای تعالی د نوم “قوي“ د تجلۍ یوه کوچنۍ ځلا ده، هغه خدای چې د کایناتو ستر نظام یې په بې‌ساری دقت او بې‌پایانه ځواک جوړ کړی دی.

” إِنَّمَا يَخۡشَى ٱللَّهَ مِنۡ عِبَادِهِ ٱلۡعُلَمَٰٓؤُاْۗ ” فاطر ۲۸  ژباړه: حقيقت دا دى چې د الله د بندګانو څخه یوازې عالمان د هغه څخه وېریږي.

له هستۍ تر ایمانه

ایا داسې بې جوړې نظام له داسې حیرانونکي نظم سره شونی دی، چې بې موخې او بې خالقه وي؟ ایا انسان کولای شي، چې د دې عظمت په وړاندې سر ټیټ نه کړي؟

خدای تعالی په څرګند بیان او قسم سره د انسان پام دې حیرانونکو پېښو ته اړوي؛ ” فَلَآ أُقۡسِمُ بِمَوَٰقِعِ ٱلنُّجُومِ وَإِنَّهُۥ لَقَسَمٞ لَّوۡ تَعۡلَمُونَ عَظِيمٌ ” واقعه (75 – 76) ايتونه نو داسې نه ده، زه د ستورو د پرېوتلو په ځايونو باندې قسم خورم؛  او كه وپوهېږئ (د مفهوم په اړه یې فکر وکړی، د نجوم او ستورپوهنې په علوم یو څه پوه شی) نو دا ډېر لوى قسم دى؛

په بل ایت کې فرمايي؛ ﵟأَفَلَا يَنظُرُونَ إِلَى ٱلۡإِبِلِ كَيۡفَ خُلِقَتۡ 17 وَإِلَى ٱلسَّمَآءِ كَيۡفَ رُفِعَتۡ 18 وَإِلَى ٱلۡجِبَالِ كَيۡفَ نُصِبَتۡ 19 وَإِلَى ٱلۡأَرۡضِ كَيۡفَ سُطِحَتۡ 20 ﵞ [سورۀ غاشیه: ۱۷–۲۰]  ژباړه: نو ايا دوی اوښ ته نه ګوري چې څنګه پيدا کړای شوی دی؛ – و اسمان ته نه ګوري چې څنګه اوچت کړای شوى دى؛ – او غرونو ته نه ګوري چې څنګه ښخ درول شوې دي؟ – او ځمکې ته نه ګوري چې څنګه غوړول شوې ده؟

څومره هم چې له هستۍ څخه د انسان پوهه ډېریږي، په هماغه اندازه پکې عاجزي او خشوع یې د خپل رب په وړاندې پیدا کیږي، په داسې یوې هستۍ کې چې میلیاردونه کهکشانونه شته او په هر یوه کې بیا په میلیاردونو ستورې په حرکت کې وي، نو په پرتله یې ځمکه ډېره یوه کوچنی نقطه ده او انسان پکې یوه تلونکی مسافر دی، خو همدا انسان کولای شي، چې په تفکر او تعقل سره د حقیقت درک ته ورسیږي او له خپل خالق سره ژوره اړیکه پیدا کړي.

دوام لري…

مخکنئ برخه/ راتلونکې برخه