په اسلام کې د ښځې مقام (یو څلوېښتمه برخه)

لیکواله: ام عایشه

په اسلام کې د ښځې مقام (یو څلوېښتمه برخه)

ښځو ته د مَهر ورکول

یو له هغو مسایلو څخه چې په اوسني وخت کې ډېر له پامه غورځول شوی، د ښځو مهر دی. د اسلام له نظره د ښځې مهر په خپله ښځې پورې اړه لري او د هغې ټاکل شوی او شرعي حق دی. هېڅوک د ښځې له اجازې پرته په هغه کې د تصاحب یا تملک حق نه لري. دا هغه حق دی چې خدای تعالی دوی ته ورکړی دی؛ لکه څنګه چې فرمایي:
«وَآتُوا النِّسَاءَ صَدُقَاتِهِنَّ نِحْلَةً»
(او ښځو ته د دوی مهر د [الهي] ډالۍ په توګه ورکړئ).

له همدې امله، پلار، ورور یا بل خپلوان د ښځې له اجازې پرته په مهر کې تصرف نشي کولی. ځینې خلک د خپلې لور په مهر کې ځکه زیاتوالی راولي چې فکر کوي دوی او د دوی کورنۍ په هغه کې شریک دي او ونډه لري. ډېر وختونه داسې پیښ شوي چې ټوله کورنۍ په لوړ مهر باندې موافقه کړې وي.

دا یو ناوړه او ناسم کار دی چې باید ترې ډډه وشي؛ ځکه هر څومره چې مهر لږ وي، هغومره د نکاح د برکت او دوام باعث ګرځي. په اصل کې ځینې خلک لا هم د مهر د مشروعیت په حکمت او فلسفې نه پوهیږي. د مهر د مشروعیت فلسفه دا ده چې مهر په اصل کې د ښځې مال دی او د هغې د بدن په وړاندې ورکول کېږي چې مېړه ترې ګټه اخلي. هېڅوک حق نه لري چې د هغې له اجازې پرته په مهر کې تصرف وکړي.

لوڼو ته میراث نه ورکول

د نجونو حقوق باید په هر حالت کې هغوی ته ورکړل شي. د لوڼو د میراث د حق او ونډې نه ورکول یو له بدو او ناوړه دودونو څخه دی چې په ځینو خلکو کې خپور شوی دی. دا ناوړه دود او عادت په بشپړه توګه د قرآن خلاف دی؛ ځکه قرآن کریم د ښځو او نجونو حقوق په واضح ډول بیان کړي دي.

الله جل جلاله د ښځو او نجونو د حقوقو په اړه فرمایي:
«یُوصِیکُمُ اللَّهُ فِی أَوْلَادِکُمْ لِلذَّکَرِ مِثْلُ حَظِّ الْأُنْثَیَیْنِ»
(خدای جل جلاله ستاسو د اولادونو په اړه تاسو ته حکم کوي: د یو نارینه ونډه د دوو ښځو د برخې سره برابره ده…)

له دې آیت څخه ثابته شوه چې ښځې او لوڼې هم په میراث کې برخه لري. علما له میراث څخه د نجونو محرومول حرام بولي او دا د جاهلیت له بدو عادتونو څخه ګڼي.

ادامه لري…