لیکوال: مهاجر عزیزي
د مخ پټولو حکم ته یوه تحلیلي کتنه (اتمه برخه)
«مخ پټول» د رسول الله صلی الله علیه وسلم له عصر وروسته د صحابه کرامو او تابعینو په زمانه کې او له هغوی څخه وروسته د تاریخ په اوږدو کې د مسلمانو ښځو په منځ کې یوه عامه او منل شوې خبره ده؛ لکه څنګه چې د لاندې روایتونو او نقلونو څخه څرګندیږي:
-
حضرت جعفر رضي الله عنه له خپل پلار څخه روایت کوي: «أن عليا كان ينهى النساء عن النقاب وهن حرم ولكن يسدلن الثوب عن وجوههن سدلا»؛ حضرت علي رضي الله عنه ښځې د احرام په حالت کې له نقاب څخه منع کولې، البته هغوی به په مخونو باندې څادر ځړولی وو. له دې روايت څخه معلومېږي چې د حضرت علي رضي الله عنه د خلافت په زمانه کې ښځو خپل مخونه په بوغرو پټې کړې وې، او له هغه سره عادت وې؛ حتی د دوی عادت د دې لامل شوی و چې دوی د احرام په وخت کې هم په مخونو باندې څادرونه ځوړند کړي.
-
علامه حافظ ابن حجر (وفات ۸۵۲ هـ) وايي: «زموږ په تېر او اوسني وخت کې د ښځو د ژوند طريقه تل دا وه چې د نامحرمو نارينهو پر وړاندې به یې مخ پټاوه.»
-
امام ابو حامد غزالي رحمه الله وایي: «زموږ د نارینهو تل دا حالت وو چې مخونه یې ښکاره وه او ښځو خپل مخونه پټاوه.»
له روایتونو څخه معلومیږي چې د اموي او عباسي خلافتونو پر مهال هم مسلمانو ښځو حجاب څخه کار اخیسته:
-
د عثماني خلافت پر مهال مسلمانو ښځو بشپړ حجاب سره له بوغرې اغوستی؛ لکه څنګه چې د (۱۹۰۰-۱۹۲۰) کلونو د عثماني ښځو د حجاب او بوغرو انځورونه تر اوسه پورې محفوظ دي او په تاریخي سرچینو کې لیدل کېدای شي.
-
له تاریخي پېښو معلومېږي چې په ۱۹۱۹ میلادي کال کې فرانسویان د ترکیې په جنوب کې د «قهرمان مرعش» ولایت ته ننوتل او دغه ښار یې ونیوه. په هغه وخت کې ښځو څادرونه (او اسلامي حجاب) اغوستی وو. یو ځل یو فرانسوي جنرال د سړک پر سر حجابداره ښځې ولیدې او ورته ویې ویل: ستاسو خاوره اوس زموږ د غربیانو او فرانسویانو تر واکمنۍ لاندې ده، نو خپل حجابونه پرېږدئ. مسلمانو ښځو د هغه خبرو ته غوږ ونه نیوی، او خپل حجاب یې لیرې نه کړ. جنرال د ښځو د حجاب لیرې کولو لپاره یې لاس وغځاوه، او د هغو خواته یې هڅه وکړه، چې یوه ښځه بې سده شوه، نورو ښځو د مرستې لپاره چیغې ووهلې. بازاریان راټول شول او فرانسوي جنرال یې تهدید کړ؛ خو جنرال او ورسره ملګری یې پام ورته ونه کړ. دوی ته نږدې د “امام سچو” په نوم یو سړی و چې شیدې یې پلورلې، د هغه اسلامي غیرت راپاڅېد، له جنراله يې وسله واخيسته او هغه يې وواژه او ملګري يې ټپي کړ.
-
د معاصرو مشهورو عالمانو له ډلې څخه ډاکټر محمد عَریفي په دې اړه وايي: د ښځو لپاره مخ پټول د اسلامي تاريخ له اوږدې مودې راهيسې په ميراث پاتې شوی دی، حتی په اسلامي هېوادونو (لکه: ترکيه، مصر، تونس او سوریه) کې چې کوم انځورونه اخيستل شوي او انځور شوي دي، دا مطلب څرګندوي چې د مسلمانې ښځې مخ تل په حجاب او بوغرې/برقعې پټ دی.