ځوانان په خپلو چارو کې آزادي غواړي؛ د هغوی له نظره، عقل، منطق، مصلحت، نظم او قانون یو ډول محدودیت دی، د خپلو غوښتنو د ترلاسه کولو لپاره باید د هغوی سره مبارزه وشي.
د دې ځانګړنې مهم ټکی دا دی چې ځوانان نشي کولی د آزادۍ په غوښتنې کې اعتدال او منځلاري توب رعایت کړي؛ ځکه چې ځوانان د غرایزو د سرکشۍ او طغیان له امله، عقلانیت یې کمزوری کیږي او ډېر احساساتي کېږي او طبیعت یې هغوی د خوند اخیستلو لوري ته هڅوي، که له مطلقې آزادۍ څخه ګټه واخلي، په بېلابېلو فسادونو او انحرافاتو اخته کیږي.
ځکه چې غریزې یوازې د خپل ارضا کولو په لټه کې دي، غواړي چې په هر قیمت خپل هدف ته ورسیږي، او دا انسان دی چې د عقل، فطرت او شریعت په ځواک سره هغه کنټرولوي او په لازم او طبیعي حد کې یې اشباع کوي، لکه هغه سیند چې په یوه مسیر کې بهیږي او هر څه چې په خپل مسیر کې ویني له منځه یې وړي، نو دا باید د بندونو او ځانګړو دریڅو په جوړولو او د اړتیا په صورت کې مشخصو ځایونو ته د اوبو رسولو له لارې کنټرول شي. د نامحدودې ازادۍ څخه خوند اخیستل خامخا فساد او ګډوډي را منځته کوي او په پایله کې هغه سوکالي او هوساینه له منځه وړي چې د انسان د نېکمرغۍ اساس دې، ځکه که هر څوک په هر څه کې ازاد وي او د خپلو غوښتنو لپاره حد په نظر کې و نه نیسي، نو هرو مرو د خلکو غوښتنې له یو بل سره ټکر کوي او په ټولنه کې ګډوډي رامنځته کیږي.
۵- د غرایزو سرکشي او طغیان:
د ځوانۍ یوه ځانګړتیا د قوي احساساتو درلودل دي. د ځوانۍ په وخت کې ځوانان د احساساتو او خواهشاتو تر سخت اغېز لاندې راځي او په دې اړخ کې دومره قوي وي چې کله کله له منطقي او عقلي مسايلو سره اړيکې پرې کوي او دا يو ستر خطر دې، ځکه کله ناکله په داسې تصميم نيولو سره چې منطقي اړخ ونلري، کېدای شي ځان په ستونزو او بدبختیو کې را ګېر کړي. منلو وړ نه وي. دا غریزه په ځوانانو کې ډیره خطرناکه ده، ځکه چې له یوې خوا د دوی د وجود په سمندر کې د غوښتنو څپې روانې دي او له بلې خوا دوی پوره تجربه نه لري، نو باید ډیر احتیاط وکړي او د هرې غوښتنې سره سم عمل ونکړي، بلکه د ارادې او استدلال او معنوي اړخ په پیاوړي کولو سره باید هڅه وکړي چې په غیر منطقي غوښتنو باندې برلاسی شي؛ ځکه چې که د ځوان عقل په غریزې غالب نشي، نو احساسات او غرایز به خامخا د عقل کنټرول ترلاسه کړي او هغه به تر خپلې ولکې لاندې راولي؛ له همدې امله ځواني د جنون څانګه ده.
د ځوان نسل لپاره د نورو طبقو په پرتله د غرایزو او احساساتو د سرکشۍ خطر ډیر دې، ځکه چې له یوې خوا بلوغیت ته په رسیدو سره د ځوانانو په ذهنونو کې جنسي غوښتنې او نورې احساساتي غوښتنې په کلکه سره بیداریږي؛ له بلې خوا، د دوی عقل لا تر اوسه وروستي ودې او طبیعي بشپړتیا ته نه دې رسېدلی، هغه لا تر اوسه د ماشوم په څیر ضعیف او بې وسه دې او د احساساتو د قوي څپو په وړاندې د مقاومت او ټینګېدو توان نلري او په داسې حالت کې، ځوانان په دوامداره توګه د خطر سره مخ دي، او په لږ غفلت سره، دوی ممکن د لویو او ناوړه پېښو سره مخ شي.
۶- تقلید او د شخصیتي بېلګو غوره کول:
بله ځانګړنه او البته د ځوانانو تر ټولو مهمه ځانګړنه د تقلید یا د بېلګو د غوره کولو احساس دې. د بشپړتیا د احساس د زیږون له امله، ځوانان تل هڅه کوي چې هغه خلک چې په مادي یا معنوي لحاظ بشپړ دي د خپل روحاني، فکري او ټولنیز شخصیت د ودې لپاره د نمونې په توګه وټاکي، که څه هم ځینې یې د اصلي او بشپړ ماډلونو په پیژندلو کې پاتې راغلي او هغه کسان د خپل ژوند د د بېلګې یا نمونې په توګه ټاکي چې وړ او لایق نه وي. لویدیځه نړۍ چې د ځوانانو دغه هیله او غوښتنه یې درک کړې، هڅه کوي چې ځوانان له انساني هویت څخه د غلطو نمونو او غلطو شخصیتونو په خپرولو سره جلا کړي. په ځوانانو کې د تقلید احساس او د نمونې رول هیڅ زیان نلري، مګر دا په شخصي او ټولنیزو مسایلو کې د دوی د پرمختګ یو عامل دې، ځکه چې په دې احساس سره ځوانان کولی شي د نورو بریالیتوبونو څخه ګټه پورته کړي.
خو مهم ټکی او د پاملرنې وړ خبره دا ده چې دوی باید د هغه شخص په اړه کافي او بشپړه پوهه او پېژندګلوي ولري چې په ټولنه کې یوه بېلګه ده او په الهي او انساني معیارونو سره د بېلګو څخه تقلید وکړي او له ناپوهه او پټو سترګو تقلید څخه ډډه وکړي او فردي یا ټولنیز مقامونو ته د رسېدو په هیله ، باید د مشهورو شخصیتونو د ناسمو کړنو او افکارو تقلید ونه کړي، بلکې د حقیقي او جعلي شخصیتونو د تشخیص او توپیر لپاره باید له یو سم معیار څخه کار واخلي او دې حقیقت ته هم پام وکړي چې لوړ مقام ته د رسیدو لپاره باید د ناسمې او غلطې لارې او وسیلې څخه کار وانخلي. بلکې باید سمه لاره تعقیب کړي او په صبر سره یې یو له بل سره لوی شیان چمتو کړي.
دا باید په یاد وساتل شي چې دا ځانګړنه هماغه ځانګړنه ده چې که دولتونه ورته پام ونه کړي او د ځوانانو د بېلګو غوره کولو مسیر چمتو نکړي یا دې مسلې ته پام ونه کړي نو دا به د حکومت او هیواد لپاره بدې پایلې ولري.
هغه څه چې لویدیځې نړۍ له اوږدې مودې راهیسې پرې پانګونه کړې او تر یوې اندازې پورې یې ثمره ترلاسه کړې.
