Close Menu
  • د ژبې ټاکل
    • دری
    • English
  • کلمات ويب پاڼه
  • ورځنی تحلیل
  • اسلام
    • نبي کریم ﷺ
    • قرآنکریم
    • مسلمان
    • عقیده
    • ایمان
    • عبادتونه
    • معاملات
    • فقه
    • جهاد
    • د اسلام شمایل
    • اسلامي اقتصاد
    • اسلامي مدیریت
    • اسلامي ثقافت
    • تصوف
    • جنایتونه
    • ممنوعیتونه
  • دینونه
    • یهودیت
    • مسیحیت
    • بودائیزم
    • هندویزم
    • سیکیزم
    • کنفوسیوس
    • زرتشتي
    • شیطان پرستۍ
  • نظریات
    • الحاد
    • سیکولاریزم
    • فیمنیزم
    • کپټالیزم
    • لیبرالیزم
    • سوسیالیزم
    • کمونیزم
    • ډیموکراسي
    • فاشیزم
    • فدرالیزم
    • مارکسیزم
    • نشنلیزم
    • استعمار
  • فتنې
    • معتزله
    • مرجئه
    • جهمیه
    • د خوارجو فتنه
    • د روافضو فتنه
    • د استشراق فتنه
    • د غامدیت فتنه
    • د قادیانیت فتنه
  • د امت مشران
    • اصحاب کرام
      • حضرت ابوبکر صدیق رضی‌الله‌عنه
      • حضرت عمر فاروق رضی‌الله‌عنه
      • حضرت عثمان رضی‌الله‌عنه
      • حضرت علي رضی‌الله‌عنه
      • حضرت خالد بن ولید رضی‌الله‌عنه
      • حضرت فیروز دیلمی رضی‌الله‌عنه
      • حضرت عبدالله ابن زبیر رضی‌الله‌عنه
    • امهات المؤمنین
    • اسلامي علما
      • علامه سید ابوالحسن ندوی رحمه الله
      • امام اعظم ابو حنیفه رحمه‌الله
      • امام بخاری رحمه‌الله
      • امام ترمذی رحمه‌الله
      • امام غزالي رحمه الله
      • شاه ولی الله دهلوی رحمه‌الله
      • سید جمال الدین افغان
      • مولانا جلال‌الدین محمد بلخي رومي رحمه‌الله
    • مسلمان واکمنان
      • سلطان صلاح الدین ایوبي رحمه‌الله
      • عمر بن عبدالعزیز رحمه‌الله
      • سلطان یوسف بن تاشفین رحمه‌الله
    • اسلامي ساینسپوهان
  • تهذیب او تمدن
    • اسلامي تمدن
    • د ختیځ او لوېدیځ تمدنونه
  • متنوع
  • کتابتون
Facebook X (Twitter) Telegram WhatsApp
  • د ژبې ټاکل
    • دری
    • English
  • کلمات ويب پاڼه
  • ورځنی تحلیل
  • اسلام
    • نبي کریم ﷺ
    • قرآنکریم
    • مسلمان
    • عقیده
    • ایمان
    • عبادتونه
    • معاملات
    • فقه
    • جهاد
    • د اسلام شمایل
    • اسلامي اقتصاد
    • اسلامي مدیریت
    • اسلامي ثقافت
    • تصوف
    • جنایتونه
    • ممنوعیتونه
  • دینونه
    • یهودیت
    • مسیحیت
    • بودائیزم
    • هندویزم
    • سیکیزم
    • کنفوسیوس
    • زرتشتي
    • شیطان پرستۍ
  • نظریات
    • الحاد
    • سیکولاریزم
    • فیمنیزم
    • کپټالیزم
    • لیبرالیزم
    • سوسیالیزم
    • کمونیزم
    • ډیموکراسي
    • فاشیزم
    • فدرالیزم
    • مارکسیزم
    • نشنلیزم
    • استعمار
  • فتنې
    • معتزله
    • مرجئه
    • جهمیه
    • د خوارجو فتنه
    • د روافضو فتنه
    • د استشراق فتنه
    • د غامدیت فتنه
    • د قادیانیت فتنه
  • د امت مشران
    • اصحاب کرام
      • حضرت ابوبکر صدیق رضی‌الله‌عنه
      • حضرت عمر فاروق رضی‌الله‌عنه
      • حضرت عثمان رضی‌الله‌عنه
      • حضرت علي رضی‌الله‌عنه
      • حضرت خالد بن ولید رضی‌الله‌عنه
      • حضرت فیروز دیلمی رضی‌الله‌عنه
      • حضرت عبدالله ابن زبیر رضی‌الله‌عنه
    • امهات المؤمنین
    • اسلامي علما
      • علامه سید ابوالحسن ندوی رحمه الله
      • امام اعظم ابو حنیفه رحمه‌الله
      • امام بخاری رحمه‌الله
      • امام ترمذی رحمه‌الله
      • امام غزالي رحمه الله
      • شاه ولی الله دهلوی رحمه‌الله
      • سید جمال الدین افغان
      • مولانا جلال‌الدین محمد بلخي رومي رحمه‌الله
    • مسلمان واکمنان
      • سلطان صلاح الدین ایوبي رحمه‌الله
      • عمر بن عبدالعزیز رحمه‌الله
      • سلطان یوسف بن تاشفین رحمه‌الله
    • اسلامي ساینسپوهان
  • تهذیب او تمدن
    • اسلامي تمدن
    • د ختیځ او لوېدیځ تمدنونه
  • متنوع
  • کتابتون
Facebook X (Twitter) Telegram WhatsApp
کلمات پښتوکلمات پښتو
تاسو په Home»اسلام»د بدعت او سنت د تشخیص معیارونه او څرنګوالۍ (پنځمه برخه)
اسلام دوشنبه _16 _سپتمبر _2024AH 16-9-2024AD

د بدعت او سنت د تشخیص معیارونه او څرنګوالۍ (پنځمه برخه)

محمد فاتحBy محمد فاتحڅرگندونې نشته
شریکول Facebook Twitter Telegram WhatsApp Copy Link
Follow Us
Facebook Instagram WhatsApp Telegram
شریکول
Facebook Twitter Telegram Copy Link WhatsApp
 لیکوال: شکران "احمدي"

د بدعت او سنت د تشخیص معیارونه او څرنګوالۍ (پنځمه برخه)

 د بدعت اصطلاحي تعریف
 علما د بدعت د تعریف په اړه په دوو ډلو وېشل شوي دي. ځينې يې مفهوم ډېر محدود کړی او يوازې په عباداتو پورې یې منحصر ګڼي، په داسې حال کې چې بله ډله يې مفهوم ډېر پراخ ګڼي او هر نوی شی بدعت ګڼي. په لاندې کې موږ د دواړو ډلو نظرونه څرګندوو او غوره او راجح نظر هم وړاندې کوو:
 لومړۍ ډله
 د امام عزالدین ابن عبدالسلام، ابن جوزي، ابو شامه مقدسي، نووي، عیني، ابن اثیر، قرافي، حافظ ابن حجر، سیوطي او نورو په ګډون د علماوو یوې ډلې ویلي دي: «بدعت هغه څه ته وایي چې په کتاب او سنت کې نشته؛  که په عبادت کې وي که په عاداتو کې، که ښه وي که بد.»
 دوی بدعت په دوو برخو ویشلی دی، ښه او بد یا حسنه او سیئه: که له سنتو سره موافق وي، ښه یا حسنه دې او که موافق نه وي، بد یا سیئه دې. په دې اساس بدعت په پنځه ډوله وېشل شوی دې: واجب، مندوب، مکروه او حرام.
 د لومړۍ ډلې دلایل:
 1- د حضرت عمر رضي الله عنه قول چې امام بخاري رحمه الله په خپل سلسله کې له عبدالرحمن بن عبدالقاري رحمه الله څخه نقل کړی دی چې وايي: «موږ له حضرت عمر رضی الله عنه سره د روژې په شپه جومات ته لاړو او ومو لیدل چې خلک په جلا جلا توګه لمونځ کوي؛ یو تن یوازې لمونځ کوي او بل یو څو کسانو ته لمونځ ورکوي. حضرت عمر رضي الله عنه وفرمایل: دا به ښه وي چې زه ټول د یوه قاري شاته د لمانځه لپاره راټول کړم. بيا يې همداسې وکړل او حضرت ابي بن کعب رضي الله عنه يې د لمانځه امام وټاکه. بله شپه له هغه سره جومات ته لاړم او ومو لیدل چې ټول د یوه کس تر شا لمونځ کوي. حضرت عمر رضي الله عنه وفرمایل: دا ښه یا حسنه بدعت دې، او هغه څوک چې د شپې په لومړيو کې استراحت وکړي او د شپې په اخره کې پاڅي، غوره دي.»
 2-  هغه حدیثونه چې په هغو کې بدعت په ښو او بدو ویشل شوی دی: منذر بن جریر له خپل پلار څخه روایت کړی او هغه له رسول الله صلی الله علیه وسلم څخه روایت کړی دی، چې رسول الله صلی الله علیه وسلم وفرمایل: “څوک چې په اسلام کې ښه سنت (دود) او طريقه جوړه کړي، د هغه سنت او عمل اجر او ثواب او د هغه د پيروي کوونکو اجر د هغه لپاره دي او د هغوی له اجر څخه به هيڅ څه کم نه شي او څوک چې په اسلام کې ناوړه دود او طریقه جوړه کړي، د هغه بدې لارې او د هغه د عملي کولو سزا به د هغه لپاره پرته له کوم تخفیف څخه وي.”
دویمه ډله
 بله ډله وايي چې بدعت د سنتو خلاف او د غندلو وړ دې؛ ځکه دا یوه نوې خبره ده چې په شریعت کې اساس او بنسټ نه لري. امام مالک، بیهقي، طرطوشي، ابن تیمیه، ابن رجب، شمني حنفي او نور هغه کسان دي چې دا ډول نظر لري او یو شمېر معاصرو علماوو هم همدا نظر غوره کړی دې.
 شاطبي رحمه الله فرمايي:« د دې طريقې اساس د بدعت د «نوي شي» په تعريف باندې ولاړ دې چې د سنتو خلاف دې. شاطبي د بدعت په يو تعريف کې ويلي دي: بدعت په دين کې داسې اختراع شوې طريقه ده چې د شريعت له طرز سره مشابهت ولري او د عبادت په نيت او الله تعالی ته د تقرب او نږدې توب لپاره ترسره شي. عمل ترسره شي .»
 شاطبي رحمه الله فرمايي: د دې «شريعت سره مشابهت» معنی دا ده چې د شريعت له طرز او طريقې سره مشابهت لري، پرته له دې چې په حقيقت کې داسې وي، خو په حقيقت کې له شريعت سره په ټکر کې ده.»
 د بدعت په غندلو کې د دې ډلې تر ټولو مهم دلیل:
 – خداى تعالی د خپل پېغمبر له وفات مخکې خپل دين بشپړ کړ:«الیوم اکملت لکم دینکم و اتممت علیکم نعمتي و رضیت لکم الاسلام دینا»؛  ژباړه: نن مې ستاسو دين بشپړ کړ او ستاسو باندې مې خپل نعمت پوره کړ او اسلام مې ستاسو لپاره د خدای د خوښې دین په توګه غوره کړ.
 د هیچا څخه دا نه منل کیږي چې په دین کې څه اضافه کړي یا په دین کې څه رامنځته کړي؛ ځکه چې زیاتوالی او اختراع استدراک ګڼل کېږي او دا ناسمه انګېرنه څرګندوي چې ګوندې دين نيمګړى دې (العیاذ بالله) او رسول الله صلى الله عليه وسلم د پيغام د خپرولو دنده په سمه توګه نه ده ترسره کړې.
 ـ ټول هغه احادیث چې د بدعت په اړه دي د مذمت او غندنې په معنی سره راغلي دي:
 له جابر رضي الله عنه څخه روایت دی چې رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمایلي دي: «اما بعد، فان خیر الحدیث کتاب الله و خیر الهدی هدی محمد و شر الامور محدثاتها و کل بدعة ضلالة»؛ ژباړه : اما بعد! تر ټولو غوره وینا د الله تعالی کتاب او تر ټولو غوره لارښوونه د رسول الله صلی الله علیه وسلم لارښوونه ده او تر ټولو بد عمل نوي کارونه دي او په دين کې هر نوی کار او بدعت ګمراهي ده .
 عبدالله بن عمر رضي الله عنهما فرمایي: «هر بدعت ګمراهي ده، که څه هم خلک هغه ښه او خیر وګڼي .» امام ابوحنيفه رحمه الله فرمايي: «د سلفو(مخکنیو) اثر او طريقه ضروري وګڼئ او له هر نوي شي څخه ډډه وکړئ؛ ځکه دا بدعت دې.» ابن قدامه مقدسي په خپل تفسیر کې دا قول تأویل د غندلو په اړه نقل کړی دې .
 حافظ ابن حجر رحمه الله د دې حدیث «کل محدثة بدعة و کل بدعة ضلالة» په دوام کې وايي: «دا حدیث په لفظ او مفهوم سره یو عمومي او شرعي قاعده ګڼل کیږي؛ د الفاظو له نظره هر بدعت ګمراهي ده، نو د شريعت برخه نه شي ګڼل کېدای، ځکه د شريعت ټول احکام هدايات دي.»

 

 ادامه لري…
Previous Articleسیکولریزم (اووه دېرشمه برخه)
Next Article معتزله (شپږ څلوېښتمه برخه)

اړوند منځپانګې

اسلام

د شریعت مقاصدو علم ته یوه کتنه (دېرشمه برخه)

سه شنبه _1 _جولای _2025AH 1-7-2025AD
نور یی ولوله
اسلام

د شریعت مقاصدو علم ته کتنه (نهه‌ويشتمه برخه)

شنبه _28 _جون _2025AH 28-6-2025AD
نور یی ولوله
اسلام

د شریعت مقاصدو علم ته يوه کتنه (اته ویشمه برخه)

شنبه _28 _جون _2025AH 28-6-2025AD
نور یی ولوله
Leave A Reply Cancel Reply

اسلامي تمدن

د علومو په وده او جوړښت کې د مسلمانانو رول (پنځه ویشتمه برخه)

سه شنبه _1 _جولای _2025AH 1-7-2025AD0 Views

لیکوال: ابو رائف د علومو په وده او جوړښت کې د مسلمانانو رول پنځه ویشتمه…

نور یی ولوله
فتنې

کرامیه ډله «فرقه» (درېیمه برخه)

سه شنبه _1 _جولای _2025AH 1-7-2025AD0 Views

لیکوال: ابوعائشه کرامیه ډله «فرقه» درېیمه برخه مقدمه: مخکې تر دې چې د کرامیه فرقې…

نور یی ولوله
کمونیزم

د کمونیزم تاریخ او عقایدو ته لنډه کتنه (اتمه برخه)

سه شنبه _1 _جولای _2025AH 1-7-2025AD3 Views

لیکوال: م. فراهي توجگي د کمونیزم تاریخ او عقایدو ته لنډه کتنه اتمه برخه  …

نور یی ولوله
اسلامي تمدن

د علومو په وده او جوړښت کې د مسلمانانو رول (څلوروېشتمه برخه)

سه شنبه _1 _جولای _2025AH 1-7-2025AD4 Views

لیکوال: ابورائف د علومو په وده او جوړښت کې د مسلمانانو رول څلوروېشتمه برخه په…

نور یی ولوله
  • Facebook
  • Twitter
  • Instagram
  • Telegram
  • WhatsApp
د کلماتو په اړه

د کلماتو څېړنیز-کلتوریز څانګه د اهل السنت والجماعت یوه دعوتي څانګه ده چې د پاکو اسلامي ارزښتونو د ترویج، د سپیڅلي اسلامي شریعت د لوړو اهدافو تحقق، د لویدیځ د فکري جګړې پر وړاندې مبارزه، د خداى د كلام لوړولو او د اسلامي امت د وېښولو په برخه کې په خپلواکه توګه کار کوي.

مشهور نشرات

د علومو په وده او جوړښت کې د مسلمانانو رول (پنځه ویشتمه برخه)

سه شنبه _1 _جولای _2025AH 1-7-2025AD

کرامیه ډله «فرقه» (درېیمه برخه)

سه شنبه _1 _جولای _2025AH 1-7-2025AD
په مجازی پاڼو کې کلمات تعقیب کړئ
  • Facebook
  • Twitter
  • YouTube
  • Telegram
  • TikTok
  • WhatsApp
ټوله حقونه د کلماتو د څانګې دي
  • ورځنی تحلیل
  • اسلام
  • دینونه

Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.