Close Menu
  • د ژبې ټاکل
    • دری
    • English
  • کلمات ويب پاڼه
  • ورځنی تحلیل
  • اسلام
    • نبي کریم ﷺ
    • قرآنکریم
    • مسلمان
    • عقیده
    • ایمان
    • عبادتونه
    • معاملات
    • فقه
    • جهاد
    • د اسلام شمایل
    • اسلامي اقتصاد
    • اسلامي مدیریت
    • اسلامي ثقافت
    • تصوف
    • جنایتونه
    • ممنوعیتونه
  • دینونه
    • یهودیت
    • مسیحیت
    • بودائیزم
    • هندویزم
    • کنفوسیوس
    • زرتشتي
    • شیطان پرستۍ
  • نظریات
    • الحاد
    • سیکولاریزم
    • فیمنیزم
    • کپټالیزم
    • لیبرالیزم
    • سوسیالیزم
    • کمونیزم
    • ډیموکراسي
    • فاشیزم
    • فدرالیزم
    • مارکسیزم
    • نشنلیزم
    • استعمار
  • فتنې
    • معتزله
    • مرجئه
    • جهمیه
    • د خوارجو فتنه
    • د روافضو فتنه
    • د استشراق فتنه
    • د غامدیت فتنه
    • د قادیانیت فتنه
  • د امت مشران
    • اصحاب کرام
      • حضرت ابوبکر صدیق رضی‌الله‌عنه
      • حضرت عمر فاروق رضی‌الله‌عنه
      • حضرت عثمان رضی‌الله‌عنه
      • حضرت علي رضی‌الله‌عنه
      • حضرت خالد بن ولید رضی‌الله‌عنه
      • حضرت فیروز دیلمی رضی‌الله‌عنه
      • حضرت عبدالله ابن زبیر رضی‌الله‌عنه
    • امهات المؤمنین
    • اسلامي علما
      • علامه سید ابوالحسن ندوی رحمه الله
      • امام اعظم ابو حنیفه رحمه‌الله
      • امام بخاری رحمه‌الله
      • امام ترمذی رحمه‌الله
      • امام غزالي رحمه الله
      • شاه ولی الله دهلوی رحمه‌الله
      • سید جمال الدین افغان
      • مولانا جلال‌الدین محمد بلخي رومي رحمه‌الله
    • مسلمان واکمنان
      • سلطان صلاح الدین ایوبي رحمه‌الله
      • عمر بن عبدالعزیز رحمه‌الله
      • سلطان یوسف بن تاشفین رحمه‌الله
    • اسلامي ساینسپوهان
  • تهذیب او تمدن
    • اسلامي تمدن
    • د ختیځ او لوېدیځ تمدنونه
  • متنوع
  • کتابتون
Facebook X (Twitter) Telegram WhatsApp
  • د ژبې ټاکل
    • دری
    • English
  • کلمات ويب پاڼه
  • ورځنی تحلیل
  • اسلام
    • نبي کریم ﷺ
    • قرآنکریم
    • مسلمان
    • عقیده
    • ایمان
    • عبادتونه
    • معاملات
    • فقه
    • جهاد
    • د اسلام شمایل
    • اسلامي اقتصاد
    • اسلامي مدیریت
    • اسلامي ثقافت
    • تصوف
    • جنایتونه
    • ممنوعیتونه
  • دینونه
    • یهودیت
    • مسیحیت
    • بودائیزم
    • هندویزم
    • کنفوسیوس
    • زرتشتي
    • شیطان پرستۍ
  • نظریات
    • الحاد
    • سیکولاریزم
    • فیمنیزم
    • کپټالیزم
    • لیبرالیزم
    • سوسیالیزم
    • کمونیزم
    • ډیموکراسي
    • فاشیزم
    • فدرالیزم
    • مارکسیزم
    • نشنلیزم
    • استعمار
  • فتنې
    • معتزله
    • مرجئه
    • جهمیه
    • د خوارجو فتنه
    • د روافضو فتنه
    • د استشراق فتنه
    • د غامدیت فتنه
    • د قادیانیت فتنه
  • د امت مشران
    • اصحاب کرام
      • حضرت ابوبکر صدیق رضی‌الله‌عنه
      • حضرت عمر فاروق رضی‌الله‌عنه
      • حضرت عثمان رضی‌الله‌عنه
      • حضرت علي رضی‌الله‌عنه
      • حضرت خالد بن ولید رضی‌الله‌عنه
      • حضرت فیروز دیلمی رضی‌الله‌عنه
      • حضرت عبدالله ابن زبیر رضی‌الله‌عنه
    • امهات المؤمنین
    • اسلامي علما
      • علامه سید ابوالحسن ندوی رحمه الله
      • امام اعظم ابو حنیفه رحمه‌الله
      • امام بخاری رحمه‌الله
      • امام ترمذی رحمه‌الله
      • امام غزالي رحمه الله
      • شاه ولی الله دهلوی رحمه‌الله
      • سید جمال الدین افغان
      • مولانا جلال‌الدین محمد بلخي رومي رحمه‌الله
    • مسلمان واکمنان
      • سلطان صلاح الدین ایوبي رحمه‌الله
      • عمر بن عبدالعزیز رحمه‌الله
      • سلطان یوسف بن تاشفین رحمه‌الله
    • اسلامي ساینسپوهان
  • تهذیب او تمدن
    • اسلامي تمدن
    • د ختیځ او لوېدیځ تمدنونه
  • متنوع
  • کتابتون
Facebook X (Twitter) Telegram WhatsApp
کلمات پښتوکلمات پښتو
تاسو په Home»فتنې»معتزله (اته وېشتمه برخه)
فتنې پنجشنبه _22 _اگست _2024AH 22-8-2024AD

معتزله (اته وېشتمه برخه)

محمد فاتحBy محمد فاتحڅرگندونې نشته
شریکول Facebook Twitter Telegram WhatsApp Copy Link
Follow Us
Facebook Instagram WhatsApp Telegram
شریکول
Facebook Twitter Telegram Copy Link WhatsApp

لیکوال: ابو عائشه


معتزله (اته وېشتمه برخه)

د امر بالمعروف او نهی عن المنکر ډولونه
اهل سنت او معتزله ؤ هر یو (معروف او منکر) په جلا جلا ډولونو سره وېشلي دی؛ چې دلته یې موږ په لنډ ډول سره بیان کوو:
د معتزله‌ؤ لید
معتزله د معروف په اړه وایي: معروف په دوه ډوله دی؛ واجب او مندوب، او امر کول په هغه باندې هم همدغه ډول دی؛ خو منکر دوی ته یو دی، او د هر منکر (څه حرام وي او څه مکروه) څخه نهی کول واجب دي.
قاضي عبدالجبار په دې اړه وایي: «معروف په دوه ډوله دی: یو واجب دی او بل واجب نه دی؛ نو واجب ته امر کول هم واجب دي، او نفل کارونو ته امر کول هم نفل دي. خو منکر ټول یو شان دي، چې د شرطونو د پوره کېدو په صورت کې د ټولو منکراتو نهی کول واجب دي.»
د قاضي عبدالجبار په دغه قول کې یو ټکی شته چې مهم دی، هغه دغه چې د منکر نهي کول هغه مهال واجب دي چې شرایط یې پوره وي. نو باید پوه شو چې معتزله د امر بالمعروف او نهي عن المنکر لپاره کوم شرایط تعیین کړي دي، دا چې دا موضوع اوږده ده، او اهل سنت هم په ځینې شرایطو کې د معتزله ؤ سره موافق دي، نو دغه شرایط په تفصیل سره دلته راوړو:
1. د آمر بالمعروف او ناهي عن المنکر پوهه: دا چې امر کوونکی او نهي کوونکی پوه و اوسي چې کوم شئ منکر دی او کوم شئ معروف، تر څو د منکر څخه خلک منع کړي او معروف ته خلک وهڅوي.
2. باید منکر شتون ولري: یعني دا چې منکر هلته وي، نه دا چې فقط د هغه اسباب موجود وي، لکه: د شرابو پیالې او یا د سازونو آلات.
3. په دې پوه شي چې امر بالمعروف او نهي عن المنکر د لوی ضرر لامل نه ګرځي: که پوه شي او یا یې غالب ګمان پر دې وي چې د هغه نهي کول د شرابو څخه د قتل لامل ګرځي او یا نور، نو نهي او امر کول په هغه باندې واجب نه دي.
4. په دې پوه شي او یا یې غالب ګمان وي چې د هغه خبره اغېزه لري، که نه نو واجب نه دي.
5. په دې پوه شي او یا یې غالب ګمان وي چې د ده دغه کار د مالي یا جاني تاوان لامل نه ګرځي.
قاضي عبدالجبار په بل ځای کې وايي: « پوه شه چې امر بالمعروف څخه مقصود، د نېکو کارونو کول، او نهی عن المنکر څخه مراد د بدو کارونو له مینځه وړل دي. کله چې یو کار په اسانه توګه حل کېدای شي، صحیح نه ده چې په سختۍ سره هغه کار ترسره شي، او دا هغه کار دی چې د هغه پوهه په عقل او شریعت سره کیږي؛ د عقل له لحاظه هغه کار چې موږ یې په اسانۍ سره کولای شو صحیح نه ده چې په سخته توګه یې ترسره کړو، او د شریعت له لحاظه الله تعالی په قرآن کریم کې فرمایي: «و ان طائفتان من المؤمنین اقتتلوا فاصلحوا بینهما فان بغت احداهما علی الأخری فقاتلوا التي تبغي حتی تفيء الی أمر الله»؛ «که چیري دوې ډلې د مسلمانانو جګړه سره وکړي، د هغه دوو ډلو په مینځ کې سوله وکړئ؛ که چیري د هغو څخه یوې ډلې تعدي او تجاوز وکړ، نو د هغو سره جګړه وکړئ تر څو د خدای امر ته غاړه کښېږدي.» په دې آیت کې لومړی الله تعالی د اصلاح ذات البین دستور ورکړی دی، او په پای کې یې جګړې ته امر کړی دی.»
معتزله معتقد دي چې کله امر بالمعروف او نهي عن المنکر واجب شو، په هره توګه چې کیږي باید ترسره شي، فرق نه کوي چې په توره وي یا په بل شي باندې.
ټول معتزله (بغیر له اصم څخه) پر دې اتفاق لري چې امر بالمعروف او نهي عن المنکر په قدرت، ژبې، لاس، تورې واجب دی، په هر ډول چې پر هغه باندي توان ولري.
Previous Articleد رسنیو رول او د مسلمانانو په هویت د هغې اغېزې (یو څلوېښتمه برخه)
Next Article عقیده او د انسان په فردي او ټولنیز ژوند کې د هغې رول (درېمه برخه)

اړوند منځپانګې

د قدریه فتنې

قدریه فرقه (اتمه برخه)

دوشنبه _16 _جون _2025AH 16-6-2025AD
نور یی ولوله
د قدریه فتنې

د قدریه فرقه «اوومه برخه»

یکشنبه _25 _مې _2025AH 25-5-2025AD
نور یی ولوله
د قدریه فتنې

د قدریه فرقه «شپږمه برخه»

یکشنبه _18 _مې _2025AH 18-5-2025AD
نور یی ولوله
Leave A Reply Cancel Reply

اسلامي علما

د افغانستان فیلسوف؛ سید جمال‌الدین افغان رحمه الله (یوویشتمه برخه)

دوشنبه _16 _جون _2025AH 16-6-2025AD2 Views

لیکوال: عبیدالله نیمروزي د افغانستان فیلسوف؛ سید جمال‌الدین افغان رحمه الله (یوویشتمه برخه) د سید…

نور یی ولوله
اسلام

د حج حکمت، فلسفه او اسرار (اوولسمه برخه)

دوشنبه _16 _جون _2025AH 16-6-2025AD4 Views

لیکوال: محمد عاصم اسماعیل‌زهي د حج حکمت، فلسفه او اسرار اوولسمه برخه دویمه شبهه: حج…

نور یی ولوله
د قدریه فتنې

قدریه فرقه (اتمه برخه)

دوشنبه _16 _جون _2025AH 16-6-2025AD3 Views

لیکوال: ابوعایشه قدریه فرقه (اتمه برخه) د پیل خبرې د اسلام دین له ښېګڼو یوه…

نور یی ولوله
نشنلیزم

نشنلیزم (شپږویشتمه برخه)

دوشنبه _16 _جون _2025AH 16-6-2025AD4 Views

لیکوال: ابوعایشه نشنلیزم شپږویشتمه برخه وطن کله چې دلته د وطن خبره کېږي نو موخه…

نور یی ولوله
  • Facebook
  • Twitter
  • Instagram
  • Telegram
  • WhatsApp
د کلماتو په اړه

د کلماتو څېړنیز-کلتوریز څانګه د اهل السنت والجماعت یوه دعوتي څانګه ده چې د پاکو اسلامي ارزښتونو د ترویج، د سپیڅلي اسلامي شریعت د لوړو اهدافو تحقق، د لویدیځ د فکري جګړې پر وړاندې مبارزه، د خداى د كلام لوړولو او د اسلامي امت د وېښولو په برخه کې په خپلواکه توګه کار کوي.

مشهور نشرات

د افغانستان فیلسوف؛ سید جمال‌الدین افغان رحمه الله (یوویشتمه برخه)

دوشنبه _16 _جون _2025AH 16-6-2025AD

د حج حکمت، فلسفه او اسرار (اوولسمه برخه)

دوشنبه _16 _جون _2025AH 16-6-2025AD
په مجازی پاڼو کې کلمات تعقیب کړئ
  • Facebook
  • Twitter
  • YouTube
  • Telegram
  • TikTok
  • WhatsApp
ټوله حقونه د کلماتو د څانګې دي
  • ورځنی تحلیل
  • اسلام
  • دینونه

Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.