لیکوال: عبدالحمید نوروزی
ځوانان د ټولنې راتلونکي جوړونکي (څلورمه برخه)
د پرون ځوانان له نن سره پرتله کول
که په پخوا زمانو کې ځوانان له ستونزو سره مخ وو، نه هغه ستونزې د نن ورځې په شان وي او نه هم د نن ورځې په څېر سختې وې. په تیرو وختونو کې ځوانانو نسبتا اسانه ژوند کاوه او هیڅکله په هغه شرایطو کې ښکیل نه وو چې نن ورځ ځوانان ورسره مخ دي. له همدې امله که غواړو چې د تېر ځوانان له ننني ځوانانو سره پرتله کړو، باید په واضح ډول ومنو چې د پرون ځوانانو ستونزې کمې وې. دا ادعا په څو دلایلو ولاړ دي، چې په لاندې ډول دي:
-
په تیرو وختونو کې، کلتور د نن په پرتله خورا ساده او لږ پیچلی وو. په هغه وخت کې فکرونه له درغلۍ او چلبازۍ څخه لرې وو او صحي ښکارېدل. سره له دې چې له ګمراهۍ او خرافاتو سره ګډ و، د هغه وخت کلتور ډیر محدود و او زده کونکي یې د زده کړې په لاره کې نه ګمراه کول. همدارنګه، د هغه وخت دودونه د نن ورځې په پرتله ساده او لږ پیچلي وو.
-
په تیرو وختونو کې،علم ، صنعت او معرفت خورا محدوده ښکارې دې. په هغه وخت کې د کار او تولید نړۍ دومره پیچلې او بېلابېل نه وه لکه نن ورځ. له همدې امله، ځوانان اړتیا نه درلود چې ډېره پوهه یا ځانګړي تخنیکي مهارت ترلاسه کړي. کارونه په ساده او اسانۍ سره، ترسره کېده، او د هغو زده کړه په چټکۍ او اسانه ترسره کې ده . له همدې امله د ځوانانو فکرونه آرام پاتې شوي او د دوی دندې روښانه وې. همدارنګه د دوی د خوب او استراحت شرایط روښانه وو او په ژوند کې اضطراب او ګډوډي تقریبا بې معنی وه.
-
په تیرو وختونو کې د دیني او اخلاقي عقایدو او افکارو ډېره پايبندي پخپله محدوديت وه. د دوی په عقایدو او دودونو کې صحي عقاید او فضایل لکه صداقت او امانت، له چل او خیانت څخه ډډه کول نسبتاً زیات برېښې ده.
-
په هغه ټولنه کې د اقتصادي، ټولنیز، اخلاقي او معنوي غړیتوب لپاره د شرایطو برابرول چې ځوانان پکې ژوند کوي او نن ورځ هغه ځانګړنې حاکم نه دي او ځوان په ټولنه کې د خپل شتون په اړه یو ډول ابهام او شک اود ژوند په اړیکو کې یو ډول ګډوډي کې دي.
د ځوانانو ځانګړتياوې
ځوانان داسې ځانګړتياوې لري، که په سمه توګه او په سمه لار کې ونه کارول شي، د ځاني، ټولنيزو، مذهبي او نورو زيانونو لامل ګرځي. دلته د ځوانانو ځینې ځانګړتیاوو يادونه کوو:
-
ځواني، د ځواک او قوت وخت دی. د سوره روم په ۵۴ آیت کې د «قوت» څخه مراد د ځوانۍ وړتیا او ځواک دی: «ثُمَّ جَعَلَ مِنْ بَعْدِ قُوَّةٍ ضَعْفًا وَشَیبَةً»؛ ځکه د ځوانۍ په وخت کې د انسان ځواک استحکام ته رسيږي او د هغه د وجود جوړښت تر هغه وخته پورې جوړیږي چې بشپړې ودې او ځواک ته ورسیږي.
-
ځواني په هر لحاظ د اعتدال او انساني تناسب وخت دی. د ځوانۍ په وخت کې په انسان کې هر څه (بدن، فکر، ذهن، حافظه او نور) کمال ته رسېږي او دا هغه وخت دی چې انسان باید له دې اعتدال او تناسب څخه غوره ګټه پورته کړي. که نه نو، افسوس به ګټه ونه لري.
-
ځواني د جوش او شوق وخت دی. په دې وخت کې د هغه له دننه څخه د احساساتو چینې راټوکیږي او حتی د ودې او معنويت ظهور هم د همدې لپاره په هغه کې پيدا کيږي.
-
په عمل کې، جوان رشید دی او هڅه کوي خپل ژوند له خپلې کورنۍ څخه خپلواک کړي او له مور او پلار او کورنۍ څخه جلا شي. د ځوان په ژوند کې د شکل، حرکت، خپلواکۍ او داسې نورو په اړه نوي مسایل راځي، او هغه خوښوي چې مخکښه او مشهور وي او په هر ډول هڅه سره یې ترلاسه کولو ته چمتو دی.