Close Menu
  • د ژبې ټاکل
    • دری
    • English
  • کلمات ويب پاڼه
  • ورځنی تحلیل
  • اسلام
    • نبي کریم ﷺ
    • قرآنکریم
    • مسلمان
    • عقیده
    • ایمان
    • عبادتونه
    • معاملات
    • فقه
    • جهاد
    • د اسلام شمایل
    • اسلامي اقتصاد
    • اسلامي مدیریت
    • اسلامي ثقافت
    • تصوف
    • جنایتونه
    • ممنوعیتونه
  • دینونه
    • یهودیت
    • مسیحیت
    • بودائیزم
    • هندویزم
    • سیکیزم
    • کنفوسیوس
    • زرتشتي
    • شیطان پرستۍ
  • نظریات
    • الحاد
    • سیکولاریزم
    • فیمنیزم
    • کپټالیزم
    • لیبرالیزم
    • سوسیالیزم
    • کمونیزم
    • ډیموکراسي
    • فاشیزم
    • فدرالیزم
    • مارکسیزم
    • نشنلیزم
    • استعمار
  • فتنې
    • معتزله
    • مرجئه
    • جهمیه
    • د خوارجو فتنه
    • د روافضو فتنه
    • د استشراق فتنه
    • د غامدیت فتنه
    • د قادیانیت فتنه
  • د امت مشران
    • اصحاب کرام
      • حضرت ابوبکر صدیق رضی‌الله‌عنه
      • حضرت عمر فاروق رضی‌الله‌عنه
      • حضرت عثمان رضی‌الله‌عنه
      • حضرت علي رضی‌الله‌عنه
      • حضرت خالد بن ولید رضی‌الله‌عنه
      • حضرت فیروز دیلمی رضی‌الله‌عنه
      • حضرت عبدالله ابن زبیر رضی‌الله‌عنه
    • امهات المؤمنین
    • اسلامي علما
      • علامه سید ابوالحسن ندوی رحمه الله
      • امام اعظم ابو حنیفه رحمه‌الله
      • امام بخاری رحمه‌الله
      • امام ترمذی رحمه‌الله
      • امام غزالي رحمه الله
      • شاه ولی الله دهلوی رحمه‌الله
      • سید جمال الدین افغان
      • مولانا جلال‌الدین محمد بلخي رومي رحمه‌الله
    • مسلمان واکمنان
      • سلطان صلاح الدین ایوبي رحمه‌الله
      • عمر بن عبدالعزیز رحمه‌الله
      • سلطان یوسف بن تاشفین رحمه‌الله
    • اسلامي ساینسپوهان
  • تهذیب او تمدن
    • اسلامي تمدن
    • د ختیځ او لوېدیځ تمدنونه
  • متنوع
  • کتابتون
Facebook X (Twitter) Telegram WhatsApp
  • د ژبې ټاکل
    • دری
    • English
  • کلمات ويب پاڼه
  • ورځنی تحلیل
  • اسلام
    • نبي کریم ﷺ
    • قرآنکریم
    • مسلمان
    • عقیده
    • ایمان
    • عبادتونه
    • معاملات
    • فقه
    • جهاد
    • د اسلام شمایل
    • اسلامي اقتصاد
    • اسلامي مدیریت
    • اسلامي ثقافت
    • تصوف
    • جنایتونه
    • ممنوعیتونه
  • دینونه
    • یهودیت
    • مسیحیت
    • بودائیزم
    • هندویزم
    • سیکیزم
    • کنفوسیوس
    • زرتشتي
    • شیطان پرستۍ
  • نظریات
    • الحاد
    • سیکولاریزم
    • فیمنیزم
    • کپټالیزم
    • لیبرالیزم
    • سوسیالیزم
    • کمونیزم
    • ډیموکراسي
    • فاشیزم
    • فدرالیزم
    • مارکسیزم
    • نشنلیزم
    • استعمار
  • فتنې
    • معتزله
    • مرجئه
    • جهمیه
    • د خوارجو فتنه
    • د روافضو فتنه
    • د استشراق فتنه
    • د غامدیت فتنه
    • د قادیانیت فتنه
  • د امت مشران
    • اصحاب کرام
      • حضرت ابوبکر صدیق رضی‌الله‌عنه
      • حضرت عمر فاروق رضی‌الله‌عنه
      • حضرت عثمان رضی‌الله‌عنه
      • حضرت علي رضی‌الله‌عنه
      • حضرت خالد بن ولید رضی‌الله‌عنه
      • حضرت فیروز دیلمی رضی‌الله‌عنه
      • حضرت عبدالله ابن زبیر رضی‌الله‌عنه
    • امهات المؤمنین
    • اسلامي علما
      • علامه سید ابوالحسن ندوی رحمه الله
      • امام اعظم ابو حنیفه رحمه‌الله
      • امام بخاری رحمه‌الله
      • امام ترمذی رحمه‌الله
      • امام غزالي رحمه الله
      • شاه ولی الله دهلوی رحمه‌الله
      • سید جمال الدین افغان
      • مولانا جلال‌الدین محمد بلخي رومي رحمه‌الله
    • مسلمان واکمنان
      • سلطان صلاح الدین ایوبي رحمه‌الله
      • عمر بن عبدالعزیز رحمه‌الله
      • سلطان یوسف بن تاشفین رحمه‌الله
    • اسلامي ساینسپوهان
  • تهذیب او تمدن
    • اسلامي تمدن
    • د ختیځ او لوېدیځ تمدنونه
  • متنوع
  • کتابتون
Facebook X (Twitter) Telegram WhatsApp
کلمات پښتوکلمات پښتو
تاسو په Home»ډیموکراسي»اسلام او ډیموکراسي (اوومه برخه)
ډیموکراسي شنبه _13 _جولای _2024AH 13-7-2024AD

اسلام او ډیموکراسي (اوومه برخه)

محمد فاتحBy محمد فاتحڅرگندونې نشته
شریکول Facebook Twitter Telegram WhatsApp Copy Link
Follow Us
Facebook Instagram WhatsApp Telegram
شریکول
Facebook Twitter Telegram Copy Link WhatsApp
لیکوال:  م.  فراهي توجګي

اسلام او ډیموکراسي (اوومه برخه)

 ډیموکراسي د غربي څېړونکو د نیوکو په تله کې
 په راتلونکې لیکنه کې به هم لکه د پخوا په شان د ډیموکراسۍ د غندلو په اړه د غربي پوهانو ځینې نظریات تر بحث لاندې ونیول شي چې په لاندې ډول دي:
 اوسوالډ اشپنګلر، چې په ۱۹۳۶ کال کې مړ شوی، یو ستر الماني فیلسوف دی او د هغه یو نوښتګر قلمي اثار «د لویدیځ زوال» نومیږي. اشپنګلر د ډیموکراسۍ په جوړښت کې د خلکو اصلي دریځ په سمه توګه پیژندلی او په دې ډګر کې اصلي لوبغاړي یې د ګوند مشران او د تبلیغاتي وسایلو خاوندان ګڼلي دي.
 “حقیقت دا دی چې عامو خلکو ته د رایې ورکولو د حق په ورکولو سره ټاکنو خپل اصلي او لومړنی معنی او مفهوم له لاسه ورکړی دی ؛ [ځکه چې خلک به] د نویو قدرتونو یعنی د ګوندونو د مشرانو په منګولو کې راګیر شي او دا مشران به د تبلیغاتو او توطیې له ټولو وسایلو څخه په استفادې سره خپله اراده پر خلکو تحمیل کړي”.
 رنه ګنون، چې په ۱۹۵۱ کال کې مړ شو، یو له خورا نامتو معاصر فرانسوي فیلسوفانو څخه دی.  د نورو په څېر هغه هم د خلکو پر وړاندې د خلکو د حکومت په جوړښت کې دوه ګونی حالت درک کړی او  هغه ناشونی ګڼي.
 “که موږ دا ومنو چې ثابت او واحد خلک په ورته وخت کې حاکم او محکوم دواړه کیدی شي، موږ له یو تناقض سره مخ شوي یو.”
 هانا ارنټ، چې په ۱۹۷۵ کې مړ شو، د معاصر الماني تاریخ پوهانو او فیلسوفانو څخه دې . هغه، چې یهودی دی، د ډیرو کلونو لپاره په امریکا کې سیاسي علوم تدریس کړي.
 “هغه څه چې موږ نن ورځ ورته ډیموکراسي وایو د حکومت یوه بڼه ده چې په کې لږ تعداد- لږ تر لږه په فرضي توګه – د ډیر تعداد د ګټو لپاره حکومت کوي. له دې ټولو سره سره، دا حکومت کولی شي   oligarchic الیګارشیک وبلل شي؛  په دې معنا چې عمومي نیکمرغي او د ټولو ازادي بيا د دې وړې شمېرې  ځانګړی او انحصاري حق ګرځېدلې ده.
 میشل فوکو، چې په ۱۹۸۳ کال کې مړ شو، یو معاصر فرانسوی تاریخ لیکونکی او مفکر دی چې د تاریخ، سیاست او ټولنې په اړه یې مطالعې په ټوله نړۍ کې شهرت ترلاسه کړ او د وروستیو وختونو یو له خورا اغیزمنو علمي شخصیتونو څخه دی.
 “په لیبرال ټولنو کې افراد په غلامانه ډول د نظم د فرعي ډولونو تابع دي چې حاکم مفهوم یې تحمیلوي.”
 “د عصري ټولنې (لیبرال ډیموکراسۍ) ډیری آزادونکي فعالیتونه او نظرونه په حقیقت کې د زندان په ټاپو کې د انضباطي کنټرول د ډیرو سختو او زیانمنو ډولونو بنسټیز کول دي.”
 جان راولز چې په ۲۰۰۲ کال کې مړ شو، د خپل ډېر مشهور کتاب له امله د عدالت فیلسوف بلل کېږي.  هغه د شلمې پیړۍ یو له مهمو سیاسي فیلسوفانو څخه دی او حتی د ځینو مفکرینو په وینا د دې پیړۍ د سیاسي فلسفې تر ټولو مخکښه څیره ده.  د دې نامتو او اغېزمن فیلسوف اثار له پنځوسو کلونو راهیسې چاپېږي او په ټوله نړۍ کې یې سیاسي فلسفه په زیاتېدونکي توګه اغېزمنه کړې ده.
“هیڅ دلیل نشته چې هغه څه چې اکثریت یې غواړي سم وي.”
 الن ډوبنوا، په ۱۹۴۳ کې زیږیدلی، یو مشهور فرانسوی مفکر، لیکوال او ژورنالیست دی چې د نوي راست په نوم د غورځنګ یو له مشرانو څخه پیژندل کیږي.  د روسو په څیر، هغه په ​​​​دې باور دی چې د ډیموکراسۍ وړتیا او واک  بې اعتباره ده.
 “ټول مفکرین چې ویل یې ډیموکراسي غوره رژیم دی، په خپل ځان کې د ډیموکراسۍ د مفهوم له ثابتولو څخه یې انکار کړی او معمولا یې پرتله کولو ته لاره هواره کړې او ویلي یې دي چې ډیموکراسي زیانونه لري، مګر زیانونه یې د نورو رژیمونو په پرتله کم دي.”
 “ټاکنې او پارلمانيزم د منځني طبقې ضعیف عقله خلک واک ته رسوي.. ځکه چې په سیاسي فعالیتونو کې د ګډون کوونکو شمیر ډیر دی، سیاسي لوبه د شخصي ګټو د خوندي کولو لپاره د افرادو په مبارزه کې خلاسه کیږي او دا پخپله د عوام فریبۍ د زیاتوالي لامل کیږي چې پایله یې عامه ګټې هیروي.
 د هارورډ پوهنتون پروفیسور مایکل سنډیل وویل:  “د ډیموکراسۍ په حکومت کې، خلک د خپل ځان او خپل برخلیک د حکومت کولو امکان له لاسه ورکوي.”
 مایکل سنډیل، چې په ۱۹۵۳ کال کې زیږیدلی، د امریکا معاصر سیاسي فیلسوف او د هارورډ پوهنتون پروفیسور دی، چې په ۲۰۰۸ کال کې د امریکا د سیاسي علومو ټولنې لخوا د هغه د تدریسي استعداد له امله ستایل شوی و.  سنډیل په دې باور دی چې له عامه ژوند څخه د اخلاقي او دیني مسایلو خالي کول، ډېرې بدې پایلې لري، چې د تنګ نظرۍ او تعصب طبیعي اخلاق پالنې څخه ډکه فضا ته لاره هواروي. د موجوده شرایطو او د لیبرال ټولنو د عامه ژوند ضعفونو ته په پام سره، سنډیل اعلان کوي ​​چې یوازې اخلاقیاتو ته راستنیدل د عصري سیاست خلا ډکولی شي.
 “د ډیموکراسۍ په حکومت کې، خلک د خپل ځان او خپل برخلیک د حکومت کولو امکان له لاسه ورکوي.”
 اندریو لیوین، چې په ۱۹۶۸ کال کې زېږېدلی، د امریکا د میریلنډ د پوهنتون یو له استادانو څخه دی، چې د سیاسي فکر او د ټولنیزو علومو د فلسفې په برخه کې تخصص لري. دیموکراسي له دې خبرې پرته بل څه نه ګڼي، چې بالاخره د اکثریت د استبداد لامل ګرځي او دا ظلم له شاهي ديکتاتورۍ څخه کم نه دی.
 “که موږ د لیبرال ډیموکراسۍ د سیسټمونو کلیدي بنسټونه او له هغه سره تړلي بنسټیز ملاتړ لکه د ګوند سیسټم وڅیړو، نو پایله به دا وي چې د خلکو واکمني په عمل کې ده مګر په فکر کې نه.”
 ادامه لري…
Previous Articleد رسنیو رول او د مسلمانانو په هویت د هغې اغېزې (اووه دیرشمه برخه)
Next Article مرجئه (اته ویشتمه برخه)

اړوند منځپانګې

کمونیزم

د کمونیزم تاریخ او عقایدو ته لنډه کتنه (پنځمه برخه)

شنبه _28 _جون _2025AH 28-6-2025AD
نور یی ولوله
Blog

نشنلیزم (دېرشمه برخه)

شنبه _28 _جون _2025AH 28-6-2025AD
نور یی ولوله
کمونیزم

د کمونیزم تاریخ او عقایدو ته لنډه کتنه (څلورمه برخه) 

چهارشنبه _25 _جون _2025AH 25-6-2025AD
نور یی ولوله
Leave A Reply Cancel Reply

اسلام

د شریعت مقاصدو علم ته کتنه (نهه‌ويشتمه برخه)

شنبه _28 _جون _2025AH 28-6-2025AD0 Views

لیکوال: شکران احمدي د شریعت مقاصدو علم ته یوه کتنه نهه‌ويشتمه برخه د شریعت د…

نور یی ولوله
کمونیزم

د کمونیزم تاریخ او عقایدو ته لنډه کتنه (پنځمه برخه)

شنبه _28 _جون _2025AH 28-6-2025AD4 Views

لیکوال: م. فراهي توجگي د کمونیزم تاریخ او عقایدو ته لنډه کتنه پنځمه برخه د…

نور یی ولوله
ابوحامد امام محمد غزالي رحمه الله

د ابوحامد امام محمد غزالي رحمه‌الله ژوندلیک (څلور ویشتمه برخه)

شنبه _28 _جون _2025AH 28-6-2025AD3 Views

لیکوال: عبیدالله نیمروزي د ابوحامد امام محمد غزالي رحمه‌الله ژوندلیک څلور ویشتمه برخه په اصلاح…

نور یی ولوله
اسلامي علما

د افغانستان فیلسوف؛ سید جمال‌الدین افغان رحمه الله (نهه‌ویشتمه برخه)

شنبه _28 _جون _2025AH 28-6-2025AD5 Views

لیکوال: عبیدالله نیمروزی د افغانستان فیلسوف؛ سید جمال‌الدین افغان رحمه الله نهه‌ویشتمه برخه دوهم درس:…

نور یی ولوله
  • Facebook
  • Twitter
  • Instagram
  • Telegram
  • WhatsApp
د کلماتو په اړه

د کلماتو څېړنیز-کلتوریز څانګه د اهل السنت والجماعت یوه دعوتي څانګه ده چې د پاکو اسلامي ارزښتونو د ترویج، د سپیڅلي اسلامي شریعت د لوړو اهدافو تحقق، د لویدیځ د فکري جګړې پر وړاندې مبارزه، د خداى د كلام لوړولو او د اسلامي امت د وېښولو په برخه کې په خپلواکه توګه کار کوي.

مشهور نشرات

د شریعت مقاصدو علم ته کتنه (نهه‌ويشتمه برخه)

شنبه _28 _جون _2025AH 28-6-2025AD

د کمونیزم تاریخ او عقایدو ته لنډه کتنه (پنځمه برخه)

شنبه _28 _جون _2025AH 28-6-2025AD
په مجازی پاڼو کې کلمات تعقیب کړئ
  • Facebook
  • Twitter
  • YouTube
  • Telegram
  • TikTok
  • WhatsApp
ټوله حقونه د کلماتو د څانګې دي
  • ورځنی تحلیل
  • اسلام
  • دینونه

Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.