اسلام په رومانیا کې

لیکوال: محمد الافغاني

اسلام په رومانیا کې

په حقیقت کې، په رومانیا کې د اسلام خپرېدلو لامل د یوناني اسقفانو فشارونه پر غیر یوناني مسیحانو باندې وو، د دغه روحانیونو دیني فشارونه که څه هم بل ډول وو، خو د سلونیکا ایالت د نونیا په سیمه کې د شاوخوا څلورو زرو رومانیایانو لخوا د اسلام راوړلو لامل وګرځېد. په اتلسمه پېړۍ کې د قسطنطنیې ارشد اسقف، سلطان ته یې داسې وویل؛ چې یوازې هغه عیسویان چې په یوناني خبرې کوي د عثماني امپراتورۍ وفادار خلک دي، نو سلطان اجازه ور نه کړه چې عیسویانو پرته د یوناني په بله ژبه خبرې وکړي. کله چې د دې پېښې خبر د «تونتا» منطقې ته ورسېد، نو د سیمې ځینې خلک ځنګلونو ته وتښتېدل او نوي کلي یې جوړ کړل، خو هغه کسان چې پاتې شول او ونه تښتېدل د خپلې مورنۍ ژبې د ساتنې په موخه یې د خپل اسقف په پیروي کې اسلام قبول کړ.

د رومانیا مسلمان نفوس:

د دویمې نړیوالې جګړې نه مخکې د رومانیا د مسلمانانو نفوس څه باندې ۲۶۰ زرو تنو ته رسېده، خو د جرمني تر فشار لاندې د پولو له بدلون سره د رومانیايي مسلمانانو شمېر ډېر کم شو، رومانیايي مسلمانان د «کونست نزای» په ښار کې په اکثریت کې دي او د پام وړ شمېر د دوی څخه د رومانیا په پلازمینه بخارست کې ژوند کوي.

سره له دې چې مسلمانان په دې هېواد کې لږ(اقلیت) دي، خو د خپلو دیني موخو د تر لاسه کولو لپاره په خپل منځ کې منظم پلانونه لري. د ښه او سالم ژوند د لرلو په خاطر دغه کوچنی نفوس د ځان لپاره منظم او دقیق برنامې جوړ کړي دي. که څه هم د دغو سیمو پر اکثریتو باندې کمونیستي فکر واکمن دی، خو دوی نه دي توانېدلي چې د مسلمانانو د منظم اقلیت اوسنی نظم د فکر او اتفاق له مخې بدل کړي.

د رومانیا مسلمانان د خپل ژوند په هره برخه کې خپل ټولنیز او دیني ژوند په بشپړ یووالي او عجیب نظم سره پرمخ وړي. کمونیستي حکومت د رومانیا په مختلفو داخلي چارو کې ډېر بدلونونه راوستل، خو دا بنسټیز بدلونونه د مسلمانانو په حالت کې ناکام شول. په حقیقت کې په رومانیا کې د کمونیستانو د واکمنۍ پر مهال مسلمان اقلیت له ستونزو سره مخ و، که څه هم عیسویان له دې شرایطو سره مخ وو. په دې دوره کې د کمونیستانو د کلتوري تګلارې تر اغیز لاندې، دیني زده کړې له عامه مرکزونو لکه جوماتونو او مدرسو څخه خصوصي ځایونو او کورنیو ته انتقال شوې.

په رومانیا کې جوماتونه او دیني مرکزونه:

په رومانيا كې جوماتونه او ديني مركزونه د خپل توان له مخې او د خپلې ټولنې د اړتياوو سره سم خدمتونه وړاندې كوي، چې د دغو كسانو په ټولنه كې ډېرې بېلګې ليدل كېداى شي.

یو کس د محمد عیاش په نامه چې یو فلسطیني سوداګر وو هڅه وکړه او په رومانیا کې یې څلور جوماتونه جوړ کړل چې درې یې د تورې بحیرې په څنډو کې موقعیت لري او هلته مسلمان او عرب اقلیتونه په ځانګړې توګه د ترکیې اقلیت ژوند کوي.

څلورم جومات چې د عیاش جومات په نوم یادېږي د رومانیا په پلازمینه بخارست کې موقعیت لري او ټول عرب او مسلمان سفیران، محصلین او عربي او مسلمان اقلیتونه پکې لمونځ کوي.

په رومانیا کې د دغو څلورو جوماتونو د جوړولو موخه د اسلام خپرول و، چې مسلمان اقلیتونه په دې جوماتونو کې په ازاده توګه لمونځ وکولی شي او په دې جوماتونو کې د اسلامي دین اصول تدریس کړي.

د دې خاورې مشهور مرکزونه او جوماتونه د اسلام د دین د احکامو په تدریس بوخت دي او مسلمانان د تعلیم او تربیې او احکامو د زده کړې لپاره دغو مرکزونو او جوماتونو ته ورځي. په رومانیا کې د مسلمانانو وضعیت او په دغه هېواد کې د دیني مرکزونو وضعیت ته په کتو سره دا په ډاګه معلومېدای شي چې مسلمانان د اقلیت او ځینو محرومیتونو سره سره؛ په خپلو دیني چارو او مذهبي فعالیتونو کې خورا همغږي او منظم دي.