لیکوال: محمد عاصم اسماعیل زهي
د ډاروین نظریه (دویمه برخه)
ډاروین او د تکامل نظریه
چارلز رابرت ډاروین (۱۸۰۹ د فبروري ۱۲ – ۱۸۸۲ د اپریل ۱۹) یو انګلیسي ساینسپوه او بیولوژیست او د تکامل د تیورۍ بنسټګر دی. هغه د “د ډولونو اصل“ په نوم یو مشهور کتاب لري. د تکامل نظریه په لومړي ځل چارلز ډاروین په خپل کتاب “د ډولونو اصل“ کې وړاندې کړه. ډاروین دا نظریه وړاندې کوي چې ژوندي موجودات د ساده ډولونو، لکه باکتریا څخه، په ډېرو پېچلو بڼو، لکه انسانانو، وده کړې دي.
هغه وایي چې دا بدلون او تکامل د تصادف له لارې منځته راغلی دی. لومړنی مالیکول هم د اتومونو د ټکر په پایله کې په یو ابتدايي ترکیب کې رامنځته شو. د دې پایله د ژوندیو موجوداتو پیدایښت و. دا ژوندي مایکروسکوپي موجودات په تدریجي توګه له یو ډول څخه بل ډول ته وده وکړه. د دې تکامل تر ټولو بشپړه پایله د نن ورځې انسان دی، چې د بزوګۍ په څېر مخلوقاتو څخه او وروسته د انسان ته ورته بزوګیانو په شکل وده کړې ده.
د ډولونو د تکامل او تطور نظریه
د انسان د پیدایښت په اړه د ساینسپوهانو ترمنځ دوه عمده نظریې شتون لري. د ساینسپوهانو یوه ډله د ډولونو د ثبوت تیورۍ ته غاړه ږدي او باور لري چې مخلوقات د خپلواک ډولونو په توګه رامنځته شوي دي. له همدې امله، انسان هم یو خپلواک ډول دی، چې لومړی له خاورې څخه جوړ شوی دی. دا نظر د قرآن له آیتونو سره هم سمون لري او هغه تأییدوي.
خو د ساینسپوهانو یوه بله ډله د تکامل نظریې او د ډولونو تطور ته متوجه شوې ده. دوی په دې باور دي چې د مخلوقاتو بېلابېل ډولونه د لومړني ډول د تکامل په سیوري کې رامنځته شوي دي. په حقیقت کې، د ټولو ډولونو ریښه یو ډول دی چې د تکامل په پایله کې په بېلابېلو ډولونو بدل شوی دی.
د دې نظریې پر بنسټ، انسان په مستقیم ډول له خاورې نه دی پیدا شوی، بلکې د خپل مخکیني ډول د ارتقاء یوه پایله ده. د دې نظریې پلویانو د خپلې تیورۍ د ثابتولو لپاره ځینې دلایل وړاندې کړي دي، چې په هغو کې دا هم شامل دي: د مېلیونونو کلونو پخوانیو اسکلتونو څېړنه ښيي چې ژوندي موجودات له ساده شکل څخه پېچلي او بشپړ شکل ته بدل شوي دي.
د دې نظریې نقد
دا ډول نظریې د فرضیې او ګومان له دایرې بهر نه ځي. وړاندې شوي دلایل یوازې دا نظریه د فرضیې په توګه بیانوي او د هغې د ثابتولو توان نه لري. د داسې یوې نظریې پلویانو هیڅکله په قطعي ډول پرېکړه نه ده کړې. که څه هم ډېر عام خلک په دې باور دي چې تکامل یوه ساینسي او ثابته پېښه ده، حقیقت دا دی چې د ۱۵۰ کلونو وروسته، تکامل لا هم یوه غیرثابته او غیر مستنده فرضیه ده. په حقیقت کې باید وویل شي چې ډېری شواهد د تکامل نظریه ردوي.
د شواهدو او دلایلو کمزورتیا
د تکامل د تیورۍ نفوذ او اغېزه نه شو کم ګڼلی؛ دې فرضیې د نړۍ او د انسان د وجود په اړه د خلکو فکر بدل کړی دی. مګر اوس، د ۱۵۰ کلونو وروسته، تکامل لا هم د فرضیې په کچه پاتې دی. کله چې شواهد او دلایل وڅېړئ، په دې پوهېږئ چې دغه دلایل څومره کمزوري او غیرقطعي دي.
د ډاروین او د هغه د پلویانو د نظریې بیاکتنه او نقد
پکار ده چې دا نظریه له بېلابېلو اړخونو او نظریاتو څخه وڅېړل شي.
الف: د قرآن له نظره
له هغه ځایه چې قرآن کریم معجز کتاب او الهي کلام دی، ټول علوم قرآني علومو ته اړتیا لري؛ ځکه چې قرآن – دا الهي او رباني نسخه – د مسلمانانو اساسي قانون او د ژوند برنامه ده. د قرآن لارښوونې د نړۍ تر ټولو غوره لید وړاندې کوي او هغه څه چې موږ ته د معیار په توګه ګرځي، “ثابت”، “پریکنده” او روښانه ده.
د انسان مادي او ځمکنی اړخ
۱. هغه څه چې قرآن یې بیانوي دا دي چې انسان له خاورې څخه پیدا شوی دی. د قرآن له نظره، د انسان د وجود لومړنۍ خلقت (جسماني اړخ) د همدې ځمکې له عناصرو څخه دی او له مادي او ځمکني عناصرو څخه جوړ شوی دی.
ادامه لري…