د مور مقام د رسول الله صلی الله علیه وسلم د احادیثو په رڼا کې
حضرت اسماء بنت ابوبکر صدیقه رضی الله عنها له رسول الله صلی الله علیه وسلم څخه وپوښتل:
«مور مې مشرکه ده او زما لیدو ته راغلې ده. ایا زه له هغې سره اړیکې وساتم؟»
هغه مبارک وفرمایل: «صله رحمي پر ځای کړه.»
دا د تعجب وړ مهرباني او ښه سلوک څرګندوي چې اسلام د مور او پلار په درناوي، له هغوی سره په مهربانۍ، نېکۍ، مننې او خدمت کولو ډېر ټینګار کړی دی. دا چلند د نیکۍ، وفادارۍ او بښنې روښانه نښه ده.
د مور خدمت کول د جهاد په څېر دی
روایت دی چې یو سړی رسول الله صلی الله علیه وسلم ته راغی او ویې ویل:
«زه غواړم جهاد وکړم.»
رسول الله صلی الله علیه وسلم وفرمایل: «ته مور لرې؟»
هغه وویل: «نه.»
بیا یې وپوښتل: «ترور (خاله) لرې؟»
هغه وویل: «هو.»
رسول الله صلی الله علیه وسلم وفرمایل: «لاړ شه او د خپلې ترور خدمت وکړه، ځکه چې ترور د مور حیثیت لري.»
(الخالة بمنزلة الام)
یو بل سړی راغی او ویې ویل: «ما ګناه کړې ده، ماته لارښوونه وکړه.»
رسول الله صلی الله علیه وسلم وفرمایل: «ته مور لرې؟»
هغه وویل: «هو!»
نو رسول الله صلی الله علیه وسلم ورته وویل: «لاړ شه او د هغې خدمت وکړه؛ دا په خپله توبه ده.»
د حضرت اویس قرني رحمه الله مقام
حضرت اویس قرني رحمه الله د خدای له اولیاوو څخه وو. دا هغه کس دی چې رسول الله صلی الله علیه وسلم خپلو صحابهوو ته وصیت وکړ چې په یمن کې د “اویس قرني” په نوم یو څوک دی؛ هغه ته ورشئ او د دعا غوښتنه ترې وکړئ.
حضرت عمر فاروق رضی الله عنه، چې په اړه یې رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمایلي وو: «که له ما وروسته کوم نبي وی، هغه به عمر وي.»
سره له دې د حضرت اویس قرني په لټه کې و، چې له هغه څخه د دعا غوښتنه وکړي. د اویس لوړ مقام د هغه د څه له امله و؟
لامل دا و چې اویس ایمان راوړی و او رسول الله صلی الله علیه وسلم ته یې لیک واستاوه، چې په ایمان یې خبر کړي. خو هغه لیکلي و: «مور مې ناروغه ده او ستاسو په خدمت کې حاضرېدای نه شم.»
رسول الله صلی الله علیه وسلم وفرمایل: «د خپلې مور خدمت کوه او ما ته مه راځه.»
د خپلې مور د خدمت کولو له امله، اویس د رسول الله صلی الله علیه وسلم لیدل له لاسه ورکړل. کله چې رسول الله صلی الله علیه وسلم وفات شو، اویس ونه شو کولای هغه وویني. بیا رسول الله صلی الله علیه وسلم خپلو صحابهوو ته وویل: «اویس ته ورشئ او د خیر دعا ترې وغواړئ.»
د مور د مقام په اړه د جبرئیل علیه السلام دعا
یوه ورځ رسول الله صلی الله علیه وسلم پر منبر پورته شو او درې ځله یې “آمین” وویل. صحابهوو وپوښتل: «ولې مو آمین وویل؟»
رسول الله صلی الله علیه وسلم وفرمایل: «حضرت جبرئیل علیه السلام دعا وکړه او ما هم آمین وویل. د دغو دعاګانو یوه دا وه:
“وای افسوس دې وي هغه کس ته چې خپل مور او پلار په زړښت کې پیدا کړي او د هغوی په خدمت سره جنت ته داخل نه شي.”»
د مور د مقام اهمیت
مور د هوساینې، مینې، او کورنۍ د خوښۍ تر ټولو ستره سرچینه ده. په جنین کې د ارثي ځانګړتیاوو د لیږد، د رنګ او شکل جوړونې په برخه کې د مور ونډه له پلار څخه ډېره ده. د مور د مقام اهمیت هغه وخت ښه څرګندیږي، کله چې موږ د یتیم خانو، اصلاح ځایونو، او د مجرمینو په حالتونو غور وکړو. ډېری وخت داسې مجرمان د بې کفایتو او بې هدفه میندو د روزنې پایله وي.
