لیکواله: "ام عایشه"

په اسلام کې د ښځې مقام (پنځه ویشتمه برخه)

 په نبوي عصر کې د ښځو کلتوري رول
 په تیره برخه کې مو د رسول الله صلی الله علیه وسلم د زمانې د ځینو مثالي ښځو ژوندلیکونه بیان کړل. په دې برخه کې هڅه کوو چې د ښځو فرهنګي رول په دوام د یو شمېر هغو ښځو یادونه وکړو چې په دې برخه کې یې زیات فعال رول لوبولی دی.
 ام المؤمنین حضرت حفصه بنت عمر رضي الله عنهما یوه له نیکو ښځو څخه وه. دوی ډېر احادیث روایت کړي دي، چې له جملې څخه یې ویلای شو: دوی له خپل میړه او پلار څخه روایتونه کړي دي. له نارینه وو څخه د دوی ورور عبدالله او د دوی زوی حمزه، حارثه بن وهب او مطلب بن ابی وداعه له نوموړې څخه روایتونه کړي او له ښځو څخه د ابو عبید لور او د هغه میرمن او وراره حمزه بن عبدالله او ام مبشر انصاری له دې څخه احادیث روایت کړي دي. حضرت حفصه رضي الله عنها د قرانکريم د لومړي نسخې د ساتلو وياړ درلود او کله چې دريم خليفه حضرت عثمان بن عفان رضي الله عنه د دريم ځل لپاره د قرانکريم د نسخو د راټولولو امر وکړ نو له هغې څخه يې مرسته وغوښتنه او بیاکتنه یې وکړه.
 زینب د معاویه لور: «ځینو ویلي چې هغې له خپل خاوند ابن مسعود او حضرت عمر رضی الله عنه څخه روایت کړی دې او د هغې زوی ابو عبیده بن عبدالله بن مسعود او وراره یې عمر بن حارث ابن ابی ضرار له هغې روایت کړی دې.
 د نبوي دورې په زمانه کې جوماتونه د عامه زده کړو مرکزونه وو، چې ښځې هم ور تللې او په علمي مجلسونو کې به یې ګډون کولای شوای. د اسلام په پیل کې ښځو ته نه یوازې دا چې د زده کړې او پوهې حق ورکړل شوی و، بلکې د نورو په منځ کې یې د علم د زده کړې او خپرولو حق هم درلود. د دوی له قشر څخه د اسلامي علومو په بېلابېلو برخو کې معلمانې او استاذانې وې، په تېره بیا د حدیثو په برخه کې چې ښځو کولای شوای د استادۍ درجې ترلاسه کړي او په دې برخه کې له سترو محدثینو او حافظانو سره سیالي وکړي، او  د امانت او عدالت په برخه کې ښکاره بېلګې اوسي. د محدثو مېرمنو کار داسې مقام ته ورسېد چې د احادیثو پوهانو او منتقدینو پر هغوی پوره اعتماد او اعتبار کاوه، په داسې توګه چې د اسلام ډېرو مشهورو علماوو هم دغه ډاډ او اعتبار نه شوای ترلاسه کولای. امام ذهبي په خپل کتاب  “میزان الاعتدال فی نقد الرجال” کې چې د حدیثو په راویانو د نیوکو او د هغوی د صداقت او علمي موقف په اړه ځانګړی شوی دی، د ښځو د احادیثو په اړه وايي:«زه د ښځو په محدثینو کې هیڅوک نه پیژنم  چې په دې اړه تورنه شوې او متروک یا پریښودل شوي وي.»
د رسول الله صلی الله علیه وسلم لور او د هغه مېرمنې د هغه په ​​ژوند کې او تر رحلت وروسته په دیني او فقهي چارو کې د مرجع په توګه ګڼل کېدلې او د هر یوې کور د یوې مدرسې په څیر و چې طالبان پکې د علم او حدیث لپاره راټولیدل او د شریعت احکام او هر ډول علم او حکمت یې زده کاوه. د صحابه کرامو مشرانو به د رسول الله صلی الله علیه وسلم له میرمنو څخه د ډیرو دقیقو او مهمو مسایلو په اړه پوښتنې کولې. په دې توګه، ښځې د پېغمبراکرم صلی الله علیه وسلم په زمانه کې او د اسلام له پیله د علم یوه سرچینه او د دین او ټولنې له خوا منل شوې وې.
ادامه لري…
Leave A Reply

Exit mobile version