کلیدي کلمې: عبدالله ابن ابي قحافه، ابوبکر صدیق او عتیق.
لنډيز: د سیدنا حضرت امیرالمؤمنین ابوبکر صدیق رضی الله عنه شخصیت ټولو او اسلامي امت ته معلوم او څرګند دی. د اکثرو اسلامي علماوو د نظر له مخې تر انبياء عليهم السلام وروسته تر ټولو غوره او ښه مخلوق دي. هغه د اسلام د پېغمبر صلی الله علیه وسلم لومړی راشد خليفه، د غار ثور ملګرى او يو له عشرهی مبشره څخه و. د هغه د شخصیت او د هغه د کورنۍ د وضعیت په اړه په یوه مقاله کې چې « د ام المومنین حضرت عایشه صدیقه ژوندلیک، او هغه ښه وپیژنو»ترعنوان لاندې بيان کړه؛ خو په لنډه توګه یې نوم عبدالله او لقب یې ابوبکر دی.
د ده نوم او نسب:
لقب یې صدیق او عتیق وو.
هغه د بني تمیم څخه دی او بني تمیم د قریشو د قبیلې یوه څانګه ده. نو هغه قریش دی.
هغه د قريشو له اميرانو څخه و او ډېر مال او عزت يې درلود.
هغه د علم الانساب ( نسب پېژندنه ) عالم و او هغه د عربو نسب تر بل هر چا زيات پېژاند او هغه ډېر فصيح و.
د ابوبکر صدیق رضی الله عنه زیږیدنه
هغه د عامالفیل په کال او د رسول الله صلى الله عليه وسلم له پيدايښت څخه څو مياشتې وروسته وزيږيد.
مور یې ام الخیر سلمی د صخر لور ده او هغه د ارقم په کور کې د لومړنیو کسانو څخه و چې ایمان یې راوړ.
پلار يې ابوقحافه،ډېر ناوخته ايمان راوړ. حضرت ابوبکر رضي الله عنه په ۶۳ کلنۍ کې وفات شو، په هماغه عمر چې رسول الله صلی الله علیه وسلم وفات شوی و او د دوشنبې په ورځ وفات شو، په همدې ورځ چې رسول الله صلی الله علیه وسلم وفات شو.
دا د رسول الله صلی الله علیه وسلم په ژوند کې د پیروي پایله وه چې خدای تعالی د هغه په مرګ کې هم د پیغمبر پیروونکی وګرځاوه.
دلته غواړم يو مهم او په زړه پورې ټکي ته اشاره وکړم، هغه دا چې ابوبکر رضي الله عنه د اته دېرش کلنۍ په عمر کې د علم زده کړه پيل کړه. نو يو متقي ځوان چې کله وويني چې عمر يې زيات شوى دى نو بايد د قرآن او د شرعي علومو له زده کړې څخه نا اميده نه شي.
هغه دوه لقبونه درلودل:۱. صدیق؛۲.عتيق.
ويل شوي دي چې په جاهليت کې او د پېغمبر اکرم له رسالت څخه مخکې (ځکه چې هغه ډېر باعزته، ازاد او غوره انسان و او هېڅکله يې د بتانو عبادت نه و کړى) د هغه لقب عتيق و، ځکه چې يو ستر څيز «معتق» بلل کېږي او له دې امله چې هغه یو آزاد بنده او د احترام وړ سړی و، نو هغه ته عتیق ویل کیده
او له همدې امله يې د صادق لقب ترلاسه کړ؛ هغه لومړنی کس و چې رسول الله صلی الله علیه وسلم یې معراج او اسراء ته تګ خبر يې ومنله، په کومه ورځ چې د مکې خلکو له هغه څخه انکار وکړ، نو له همدې امله رسول الله صلی الله علیه وسلم هغه ته د صدیق لقب یې ورکړ.
هغه ډېر رښتينى سړى و او تر ټولو زيات يې په ټولو چارو كې د رسول الله صلى الله عليه وسلم تصديق کاوه، رسول الله صلی الله علیه وسلم ورته د صدیق لقب ورکړ.
کله چې ابوبکر صدیق رضي الله عنه د رسول الله صلی الله علیه وسلم له رسالت خبر شو، نو پرته له کوم دلیل څخه یې اسلام قبول کړ.
د هجرت نه مخکي په هغو خطرناکو ورځو کي چي د اسلام اقرار کول ډېر سخت کار وو او د اژدها په خوله کي د لاس اچولو مترادف و، د اسلام دعوت او هڅول د صادق اکبر دنده وه.
کله چې حضرت ابوبکر صدیق رضی الله عنه اسلام قبول کړ، نو د خپل سوداګریز ملکیت ترڅنګ یې څلویښت زره درهمه نغدې پیسې او جایدادونه د رسول الله صلی الله علیه وسلم خدمت ته وړاندې کړل او د اسلام د خپراوي لپاره یې ولګول.
له اسلام راوړلو وروسته حضرت ابوبکر رضي الله عنه د خپل کور مخې ته یو جومات جوړ کړ چې په اسلام کې لومړنی جومات او ښوونځۍ ده، هر سهار به په دغه جومات کې ناست وو او د قرآن کریم تلاوت به یې کاوه، د قرآن په اوريدولو سره پر ابوبکر (صدیق) را ټولې ده او ځینې د دوی څخه به ډیر اغیزمن کېده؛ نو د دې په لیدلو سره به کافرانو ته هره ورځ تکليف رسيده.
د صدیق رضیاللهعنه شخصیت
رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمایلي دي: په ایمان کې تر ټولو صادق سړی ابوبکر صدیق رضی الله عنه دی او که د امت ایمان د تلې په یوه طرف کې او د ابوبکر رضی الله عنه ایمان په بل طرف کېښودل شي. د ابوبکر ایمان ته به ترجیح ورکول کیږي.
همدارنګه فرمايي: ابوبکر رضي الله عنه په لمانځه او روژه کې له تاسوڅخه مخکې نه و؛ بلکي هغه څه چې د ده په زړه کې يې وو له تاسو څخه مخکې و. کله چې هغه د حق سره مخامخ کېده، هغه به خپل ژوند او وینه قربان کړل.
کله چې د رسول الله صلی الله علیه وسلم په وجود کې حق څرګند شو، نو خپل ژوند یې د رسول الله صلی الله علیه وسلم په خاطر قربان کړ، کله چې رسول الله صلی الله علیه وسلم له رفیق اعلی سره یوځای شو ، ابوبکر رضي الله عنه یوازینی سړی و چې روښانه لید یې درلود. کله چې رسول الله صلی الله علیه وسلم د حق ضابطه وه، نو خپل هرڅه یې قربان کړل.
د رسالت نه وروسته رسول الله صلی الله علیه وسلم هغه ته د اسلام وړاندیز وکړ او هغه بې له کوم ځنډه اسلام قبول کړ.
په دې اړه رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمایي: ما هر چا ته د اسلام په اړه خبرې وکړې، فکر او شک یې وکړ. پرته له ابوبکر رضي الله عنه څخه. لومړنی کس چې اسلام یې قبول کړ ابوبکر صدیق وو.
د رسول الله صلی الله علیه وسلم بلنې ته د صدیق رضیاللهعنه ځواب ساده، عجلت او د لید نشتوالی نه و. بلکه، دا د حقیقت، او سمدستي باور ته چټک غبرګون و. له همدې امله د هغه زړه له حق څخه ډک و.
ابوبکر رضي الله عنه د رسول الله صلی الله علیه وسلم د څو خبرو په اورېدو سره د اسلام په خپراوي پیل وکړ. په لومړۍ هفته کې له هغو لسو کسانو څخه چې د جنت زیری ورکړل شوی وو، شپږ تنه د ابوبکر رضی الله عنه په واسطه اسلام قبول کړل. عبارت دي: