اسلام په تانزانیا کې (لومړۍ برخه)

لیکوال: محمد الافغان

اسلام په تانزانیا کې (لومړۍ برخه)

په حقیقت کې مسلمانان په هر ډګر کې، په هره سیمه کې چې قدم یې کیښود، د اسلام د فردي او ټولنیزو اخلاقو په لور یې لیوالتیا وموندله.

د اسلام ښايست او ښېګڼې به د مسلمانانو د چلند په لېدلو سره ډېر خلک اسلام ته اړ کړي او لږ تر لږه هڅه کوي چې د اسلام په اړه څېړنه وکړي.

د تانزانیا هیواد او خلک د هغو هیوادونو له ډلې څخه دي چې د مسلمان سوداګرو د ښکلي سوداګریز اخلاقو له لېدلو وروسته یې اسلام قبول کړ.

په حقیقت کې اسلام د مسلمانو سوداګرو له خوا ترویج شو.

اسلام په تانزانیا کې دوهم لوی دین د مسیحیت وروسته دی. د 2020 کال د «پيو» د اټکل پر بنسټ مسلمانان د ټول نفوس ۳۴.۱ سلنه جوړوي. په 2020 کې د ARDA په وینا.

د تانزانیا ۵۵.۳ سلنه وګړي مسیحیان دي، ۳۱.۵ سلنه یې مسلمانان دي او ۱۱.۳ سلنه یې په دودیزو افریقايي مذهبونو باور لري.

د ARDA په وینا، د تانزانیا اکثریت مسلمانان سني دي.

د “تانزانیا جمهوریت” د 945 زره مربع کیلومتره مساحت سره په ختیځ افریقا کې او د هند بحر سره نږدې موقعیت لري. تانزانیا په شمال کې له کینیا او یوګانډا سره، په لویدیځ کې له روانډا او برونډي، کانګو جمهوریت او له سویل څخه د زامبیا، مالاوي او موزمبیق سره پوله لري او له ختیځ څخه د هند بحر لخوا محدود دی. د دغه هېواد د ۲۶ میلیونه نفوس په سلو کې شپیته سلنه مسلمانان دي.

لکه څنګه چې مخکې یادونه وشوه، اسلام په دې هیواد کې د سوداګرو لخوا معرفي شو، ځکه چې بندرونه یې د مسلمانانو په واکمنۍ کې د لوی سمندري سوداګریزې شبکې سره تړلي وو. دا د سیمه ایز تمایل او د بهرنیو مسلمانانو د جذب لامل شو او په پای کې د څو رسمي اسلامي سیاسي بنسټونو د جوړولو لامل شو.

په تانزانیا کې، مسلمانې ټولنې په ساحلي سیمو کې متمرکزې دي، د مسلمانانو لویه برخه هم په ښاري سیمو کې، په ځانګړې توګه د کاروان د پخوانیو لارو په اوږدو کې متمرکزه ده.

ډیری سني مذهب مسلمانان، شافعي مذهب او صوفي مسلک دي. خو ټول هندي او پاکستاني نژاد خلګ حنفي مذهب او یمن نژاد خلګ د امام حنبل رحمه الله مذهبیان دی.

په دې خاوره کې مسلمانان خپل ژوند د اهل سنت او جماعت له عقایدو سره سم په ارامه او سمه روحیه تیروي.

په حقیقت کې په دغه هېواد کې د مسلمانانو او مسیحیانو ترمنځ د احصایې په اړه اختلاف شته؛ ځینې ​​عیسویان هڅه کوي چې د خپلې خوښې احصایې وړاندې کړي، د هغو احصایو پر بنسټ چې د تانزانیا په مختلفو سیمو کې کلیسا اعلان کړي، عیسویان د تانزانیا د نفوس شاوخوا 50 تر 60٪ جوړوي. د مذهبي تبلیغاتو بورډونه سره هڅه کوي چې مسیحیت په تانزانیا کې د لوی مذهب په توګه وده ورکړي. خو د شته شواهدو له مخې، د عیسوي مذهب پیروان د هیواد د نفوس له ۳۵٪ څخه زیات نه دي. عیسویت تانزانیا ته د پرتګالیانو، جرمنانو او انګلیسانو لخوا راوړل شوی و – څوک چې افریقا ته د سوداګرۍ لپاره راغلي وو. په تانزانیا کې مسیحیان په دوو ډلو ویشل شوي دي: ۱. د رومي کاتولیک کلیسا پیروان؛ 2. د مختلفو پرتستانو کلیساوو پیروان، لکه انګلیکان، میتوډیسټ، پریسبیټیریان، او ولټریان. دا ټولې کلیساګانې د تانزانیا د مسیحي شورا تر څارنې لاندې دي چې مرکز یې د دودوما په ښار کې دی. د پرتستانو کلیسا برعکس، د تانزانیا رومي کاتولیک کلیسا ډېر ویشونه او تقسیمات نلري.

په هر حال، وړاندې شوو احصایو او شخصي شواهدو ته په کتو سره ویلای شو چې په دې خاوره کې څه باندې شپیته سلنه مسلمانان دي او هغه کسان چې د اسلام په لارښوونو یې د عقیدې پر بنسټ باور لري.

په هر صورت، په دې هیواد کې مسلمانان په خپل ډیر ورورګلوی او سوله ایز چلند او فعالیت سره ښه ټولنیز مقام لری.

ادامه لري… .