رسنۍ د پېژندنې په بهیر کې ډېره مرسته کوي. خلک د دوی له لارې ځان او نور پیژني او مطلوب یا ناغوښتل چلند ټاکي. په دې شرایطو کې رسنۍ د یو کرکتر یا ښوونکي په توګه عمل کوي او په ټولنه کې خلک ورو ورو د هغه کرکټر په تعقیب سره د ژوند په اړه خپل چلند بدلوي.
د انفرادي او ټولنیزو ارزښتونو او دودونو په بدلون کې د رسنیو رول
د ټولنې د انفرادي او ټولنیزو ارزښتونو په بدلون کې د رسنیو د رول په اړه، موږ کولی شو د اړیکو او پراختیا په ډګر کې د 1960 او 1970 کلونو کې یو له غالب نظریې څخه یوه ته اشاره وکړو چې رسنۍ یې د بدلون د انجن په توګه د دودیزو ټولنو د ارزښتونو بدلون او عصري ټولنې ته د ننوتلو لاره پېژني. د دې تیوري له مخې، رسنۍ د ارزښت سیسټم په خپرولو کې مرسته کوي، او د نوښت، خوځښت، بریالیتوب او مصرف غوښتونکي دي. “ډانیل لرنر” چې یو امریکایی ټولنپوه او د دې نظریې له پیروانو څخه دی، په ټولنو کې د دودیزو ارزښتونو په بدلولو او د عصري ارزښتونو په ځای پر ځای کولو کې د رسنیو رول ته اشاره کړې ده، او په خپل کتاب کې “د دودیزې ټولنې څخه تېرېدل؛ د منځني ختیځ عصري کول” په دې باور دي چې رسنۍ کولی شي د دودیزیزم له مینځه وړلو کې مرسته وکړي، کوم چې د عصري کولو لپاره ستونزه ګڼل کیږي. دا کار د هیلو په لوړولو، د افقونو د پرانستلو، د خلکو د تصور د پیاوړتیا او د ځان او کورنۍ لپاره د ژوند د ښه شرایطو په بدلولو سره ترسره کیږي. (مک کوئیل، ۱۳۸۲: ۱۴۴)
“لرنر” په دې باور دی چې عصري او نوې ټولنې ته د ننوتلو لپاره مدغم ملي مرستې، د ملي او نړیوالو بازارونو سره اړیکه، د عصري توکو او خدماتو غوښتنې لپاره هڅونه، د سرچینو د ترلاسه کولو بحران کنټرول، د نویو میتودونو او ارزښتونو پراختیا او خپرېده او په ښاري او کلیوالي ژوند کې د تغذیه، د کورنۍ د تنظیم، روغتیا، کرنې او صنعتي تولید په برخو کې مرستو ته اړتیا شته. دې موخې ته د رسېدو لپاره په فردي او ټولنیزه کچه رواني تحرک اړین دی او رسنۍ د چلند، ارزښتونو او چلندونو د بدلولو لپاره تر ټولو مناسبه او اغېزمنه وسیله ده. په بل عبارت، دوی انفرادي او ټولنیز خوځښت رامنځته کوي. (فرقاني: ۰۱۳۸:۴۹)
د رسنیو له لارې د کورنۍ زده کړې طریقې
د کورنۍ د زده کړې لپاره مختلفې لارې شتون لري، چې تر ټولو مهم یې دا دي:
د رسنیو، په ځانګړې توګه د راډیو او تلویزیون له لارې زده کړه
د رسنیو د نفوذي رول له امله له بده مرغه ډېری ضد فرهنګي بریدونه د همدې وسیلې له لارې کورونو ته ننوځي.
په دې برخه کې باید اسلامي رسنۍ او نور فرهنګي او دیني ساتونکي ګامونه پورته کړي او ګټور او هدفمند پروګرامونه په دوامداره او منظم ډول پلي کړي. پروګرامونه باید داسې جاذبه او کشش ولري چې خلک یې د لیدلو او اورېدلو دقیقې دقیقې حساب کړي.
د متن او منځپانګې د چمتو کولو د ترتیب کیفیت باید دومره لوړ او پیاوړی وي چې لیدونکي د سپوږمکۍ د پروګرامونو لیدلو ته وهڅوي او د دې پروګرامونو په مخ کې یې کینوي.
By A.Mosleh