«اې د خدای بندګانو! د ځان درملنه وکړئ؛ ځکه الله تعالی جلجلاله هیڅ مرض نه دی رالیږلی مګر د هغه دوا یې هم رالېږلې ده.»
په بل حدیث کې رسول الله صلیاللهعلیهوسلم فرمایلي دي:
«شفاء په درې شیانو کې ده، په حجامت کې، د شاتو په څښلو کې او په اور باندې داغ کولو کې، خو زه خپل امت د اور له داغولو څخه منع کوم.»
همدارنګه، له رسول الله صلیاللهعلیهوسلم څخه روایت دی چې هغه به “تلبینه” (د سوپ په څېر خواړه) جوړولو امر کاوه او دا یې د ناروغ او غمجن لپاره ګټور باله. هغه صلیاللهعلیهوسلم فرمایلي دي:
«تلبینه د ناروغ زړه قوي کوي او د هغه غمونه لرې کوي.»
په یو بل حدیث کې راغلي دي:
«پوڅکۍ د مَنّ (هغه خواړه چې بني اسرائیلو ته نازل شوي وو) له خوړو څخه دی او د هغه اوبه د سترګو د شفا لپاره ګټورې دي.»
د طبابت ارزښت ته په کتو، اسلام د خرافاتو مخنیوی کړی دی. د حیواناتو د تعویذ لګولو، د هغو داغولو، خال وهنې، فال او نجوم په څېر رایج خرافات یې منع کړي دي. رسول الله صلیاللهعلیهوسلم د جادوګر او طبیب ترمنځ توپیر وکړ او ویې فرمایل:
«من أتی کاهنا أو عرافا فآمن بما یقوله فقد کفر بما أنزل علی محمد»؛
ژباړه: «څوک چې جادوګر یا کاهن ته لاړ شي او په هغه څه چې وایي ایمان راوړي، په حقیقت کې هغه څه چې پر محمد صلیاللهعلیهوسلم نازل شوي دي، انکار کړی دی.»
اسلام یو مهم علمي حقیقت بیان کړی دی، چې هیڅ ناروغي پرته له درملنې نشته. که ځینې ناروغۍ داسې وي چې موږ یې علاج نه شو موندلی، نو دا زموږ د بې علمۍ یا په هغه برخه کې د کمو هڅو له امله ده. له همدې امله، اسلام هڅه کړې چې خلک د علم او درملنې په برخه کې هڅوي.
د شخصي حفظ الصحې او طهارت ارزښت:
اسلام د شخصي حفظ الصحې امر کړی او هغه یې د روغتیا د ساتنې لپاره اړین ګڼلی دی. د پاکوالي ارزښت په دې ټینګار سره څرګند شوی چې رسول الله صلیاللهعلیهوسلم الله فرمایلي دي:
«النظافة من الإیمان»؛
ژباړه: «پاکوالی د ایمان برخه ده.»
اسلام د نجاست او پاکوالي په اړه جدي لارښوونې کړې دي او ځینې شیان یې نجس او حرام بللي دي، لکه:
• چټلي
• ژیړې اوبه (صفراء)
• قی (استفراغ)
• د سپي او نورو ځناورو ناپاکې
• د خنزیر غوښه
• او هر هغه څه چې متعفن وي.
د ناپاکو شیانو د پاکوالي لپاره یې سخت شرطونه وضع کړي دي، لکه: څو ځله مینځل، په اوبو کې ایشول، په اور کې سوځول، یا وچول. حتی د بدن د هر غړي پاک ساتل یې ضروري ګڼلي، څو د ناپاکۍ لامل ونه ګرځي.
د بېلګې په توګه، رسول الله صلیاللهعلیهوسلم د نوکانو د کمولو امر کړی، څو د هغو لاندې چټلي پاتې نشي.
By محمد فاتح