لیکوال: "ابوعائشه"

معتزله (یو پنځوسمه برخه)

د اهل سنت او جماعت نظر
د صراط په اړه د آیتونو او احادیثو له مخې، اهل سنت او جماعت په هغه ایمان لري او د هغه حقیقت یې خدای تعالی ته پریښی دی.
اهل سنت او جماعت په دې عقیده دي چې صراط حق دی. هغه پل چې په جهنم اېښودل شوی دی چې له ویښته څخه نری او له تورې څخه تیز دی. جنتیان له هغې څخه تیریږي پداسې حال کې چې دوزخیان ځینې سقوط کوي.
علامه ابن ابي العز حنفي چې د العقیده الطحاطیه شارح دى، د صراط په اړه وايي: موږ د صراط په پله ايمان لرو، او دا يو پل دى چې پر دوزخ اېښودل شوی دى. د صراط پله ته رسیدل هغه وخت دی چې خلک د اعمالو د محاسبې له ځای څخه جلا شي او د صراط د پله په پای کې تیارې ته رسیږي.
اهل سنت په دې اند دي چې د صراط پل حق دی. لکه څنګه چې په کتاب او سنت کې راغلی دی او په هغه باندې اجماع هم شوې ده.
د اهل سنت او جماعت دلایل
الله سبحانه وتعالی په قران کریم کې فرمایي: «وإن مِّنکُم إلَّا وَارِدُهَا کَانَ عَلَی رَبِّكَ حَتمَا مَّقضِيَّا – ثُمَّ نُنَجِّي الَّذِينَ اتَّقَوا وَّنَذَرُ الظَّالِمِينَ فِيهَا جِثِيًّا»؛ (او په تاسو کې هیڅوک نشته مګر دا چې هغه ته ننوځي، دا [وعده] یو حتمي حکم دی ستا په رب باندې، بیا به موږ متقیان وژغورو او ظالمان به هلته پریږدو په داسې حال کې چې پر ګونډو غورځېدلی وي.)
په صحیح مسلم کې راغلي چې رسول الله صلی الله علیه وسلم وفرمایل: «قسم په هغه ذات چې زما ژوند یې په واک کې دی. هغه کسانو چې د ونې لاندې بیعت کړی دی دوزخ ته نه ځي.» حضرت حفصه رضي الله عنها وایي چې ما ورته وویل: یا رسول الله صلی الله علیه وسلم مګر الله تعالی نه دې فرمایلي: «وإن مِّنکُم إلَّا وَارِدُهَا»، ویې فرمایل: ایا تا نه دي اوریدلي چې خدای تعالی فرمایلي دي: «ثُمَّ نُنَجِّي الَّذِينَ اتَّقَوا وَّنَذَرُ الظَّالِمِينَ فِيهَا جِثِيًّا».
د العقیده الطحاویه شارح رحمه الله ليکي: «مفسرينو د دې آيت په تفسير کې اختلاف کړی دی، چې له دې څخه مراد څه دی؟ قوي او ښکاره قول دا دی چې معنی یې د صراط پل څخه تېرېدل دي.»
د رسول الله صلی الله علیه وسلم احادیث
روایت دی چې حضرت عائشې رضی الله عنها یو ځل د جهنم د اور یادونه وکړه او په ژړا شوه، رسول الله صلی الله علیه وسلم وفرمایل: څه شی دې ژړوي؟ ويې ويل: د دوزخ اور مې را په ياد شو، ومې ژړل. ايا د قيامت په ورځ به ستاسو کورنۍ په ياد وي؟ رسول الله صلی الله علیه وسلم وفرمایل: «أما في ثلاثة مواطن فلا یذکر أحد أحدا: عند المیزان حتی یعلم أیخف میزانه أو یثقل وعند الکتاب حین یقال «هاؤم اقروا کتابیه» حتی یعلم أین یقع کتابه أفي یمینه أم في شماله أم من وراء ظهره وعند الصراط إذا وضع بین ظهری جهنم.» « په دريو ځايونو کې به هیڅوک بل څوک نه يادوي: کله چې خپل عمل تول کړي تر څو چې پوهیږي چې پَلَه يې سپکه ده که درنه، کله چې يې عملنامه لوستل کیږي تر څو پورې چې پوه شي چې عملنامه یې چیرې واقع کیږی، ایا ښې خوا ته؟ چپه خوا ته؟ یا شا خوا ته؟ او د صراط په پله کې کله چې هغه د دوزخ دواړو خواو ته واقع کیږي.»
عمرو بن سلیمان له ابو سعید رضي الله عنه څخه روایت کوي، چې ما له رسول الله صلی الله علیه وسلم څخه اوریدلي، چې فرمایل یې: «یوضع الصراط بین ظهراني جهنم، علی حسک کحسک السعدان، ثم یستجیز الناس، فناج مسلم، ومخدوج به، ثم ناج، ومحتبس به، ومنکوس فیها.» (د صراط پل د جهنم په منځ کې په اغزي لرونکو بوټو باندې ایښودل کیږي، او بیا خلک ترې تیریږي: یوه ډله ژغورل کیږي او روغ پاتې کیږي، یوه ډله ټپي کیږي او بیا ژغورل کیږي، او ځینې خلک په هغه کې بندیږي او دوزخ ته به لویږي.)
له حضرت مغیره بن شعبه رضي الله عنه څخه روایت دی چې رسول الله صلی الله علیه وسلم وفرمایل: «شعار المؤمن علی الصراط رب سلم سلم»؛ «پر صراط باندې د مؤمن شعار دا دی: ای ربه ما په امان کې وساته! ما په امان کې وساته!»
عن عائشة أنها قالت: یارسول الله «والأرض جمیعا قبضته یوم القیامة والسماوات مطویات بیمینه» فأین المومنون یومئذ؟ قال: علی الصراط یا عائشة.» «له حضرت عایشه رضي الله عنها څخه روایت دی چې هغې وویل: ای د خدای رسوله صلی الله علیه وسلم ټوله ځمکه د الله جل جلاله په واک کې ده او اسمانونه هم د هغه په لاس (واک) به سره برهم شي. نو په هغه ورځ به مؤمنان چیرته وي؟” رسول الله صلی الله علیه وسلم وفرمایل: ای عایشې رضي الله عنها دوی به د صراط په پله وي.»
ادامه لري…
Leave A Reply

Exit mobile version