مخکې مو وویل چې د اهل سنت او جماعت په دې باور دی چې امامت واجب دی او باید د مسلمانانو لپاره امام وي چې د دین د احکامو ساتنه وکړي او له ظالم څخه د مظلوم حق واخلي، د سرحدونو ساتنه وکړي، هیواد د دښمنانو او بدمرغو له لاسو څخه وساتي. دوی د خپلې ادعا د ثابتولو لپاره د قرآن له آیاتونو، د رسول الله صلی الله علیه وسلم له سنتو او د امت له اجماع څخه په لاندې ډول ځینې دلایل وړاندې کوي:
د قرآن کریم آیتونه
الله جل جلاله فرمايي: «یاأیها الذین آمنوا أطیعوا الله وأطیعوا الرسول وأولي الأمر منکم»؛ «اې مؤمنانو! د خدای اطاعت وکړئ او د رسول او د اولوا الامر څخه هم اطاعت وکړئ.» امام طبري د حضرت ابوهريره رضي الله عنه له قوله يو حديث نقل کړى دى: «د اولوا الامر څخه مراد اميران دي.» طبري په ادامه کې وايي: « تر ټولو ښه او صحيح قول د هغه چا دی چې ووايي: د هغه څخه مراد اميران او واليان دي، چې په هغو کې د خدای تعالی اطاعت او د مسلمانانو مصلحت موجود وي.» ابن کثير رحمه الله وايي: «ظاهره خبره دا ده -والله اعلم- چې دا آيت د ټولو چارو د مسئولينو لکه اميرانو او عالمانو په اړه عمومي دى.» او راجح قول هم همدغه دی.
له دې آيت څخه د استدلال طريقه: خداى تعالى په مسلمانانو باندې د اولوا الامر لکه ائمه و غوندې اطاعت واجب كړى دى، او د خپل د اطاعت كولو امر د اولوا الامر د نصب د وجوب ثبوت دى؛ ځکه چې الله سبحانه وتعالی د هغه څه يا چا د اطاعت کولو امر نه کوي چې شتون نلري او د هغه چا اطاعت کول چې شتون یې مندوب يا مستحب وي واجب نه بولي، او امر په اطاعت کولو مقتضي د دې دی چې په شتونوالي يې امر وشي. نو څرګنده شوه چې د مسلمانانو لپاره امام پيدا کول واجب دي.
د دلایلو له جملې څخه، رسول الله صلی الله عليه وسلم ته د الله سبحانه وتعالی دغه خطاب دی: «فاحکم بینهم بما أنزل الله ولا تتبع أهواءهم عما جاءک من الحق»؛ ژباړه: “نو د دوی تر منځ په هغه څه فیصله وکړه چې خدای نازل کړي دي او د دوی [د نفسي] غوښتنو [د هغه څه په ځای] چې تا ته له حقه راغلي دي فيصله مه کوه.” او په بل ځای کې الله سبحانه و تعالی فرمایي: «وأن احكم بينهم بما أنزل الله ولا تتبع أهواءهم واحذرهم أن يفتنوك عن بعض ما أنزل الله إليك»؛ ژباړه: «او [موږ امر وکړ] چې د دوی په مینځ کې د هغه څه سره سم فیصله وکړه چې خدای نازل کړي دي او د دوی [د نفسونو] د غوښتنو پیروي مه کوه او له دوی څخه مه ویریږه، داسې نه چې تاسو د هغه څه په اړه دوکه کړي چې خدای تاسو ته لیږلي دي.»
دا د الله سبحانه وتعالی خپل رسول صلی الله علیه وسلم ته حکم دی چې د مسلمانانو په منځ کې د هغه څه له مخې حکم وکړي چې خدای تعالی د شریعت په توګه نازل کړی دی او رسول الله صلی الله علیه وسلم ته خطاب د هغه امت ته خطاب دی، تر څو چې د هغې د تخصيص لپاره هیڅ دلیل شتون ونلري او دلته یې د تخصيص لپاره هیڅ دلیل شتون نلري. نو دا ټولو مسلمانانو ته خطاب دی چې د قيامت تر ورځې پورې په هغه څه باندې حکم او فيصله وکړي چې الله تعالی نازل کړي دي او د حاکم او سلطان د قيام معنا هم د امامت د قيام په معنا ده، ځکه چې د حکم او سلطان د امامت له وظيفو څخه دي او د ښه حکم او سلطان ترلاسه کول ممکن نه دی پرته له امامت څخه. نو ټول هغه آيتونه چې د خداى تعالی د نازل شوي آیتونو په اساس د حکم کولو امر کوي، د امام د ټاکلو په وجوب باندې دلالت کوي چې دا دنده په غاړه واخلي. والله اعلم.
له نورو دلایلو څخه د الله جل جلاله دغه کلام دی: «ولقد أرسلنا رسلنا بالبينت وأنزلنا معهم الكتاب والميزان ليقوم الناس بالقسط وأنزلنا الحديد فيه بأس شديد ومنافع للناس وليعلم الله من ينصره ورسله بالغيب إن الله قوي عزيز»؛ ژباړه: «بېشکه موږ خپل پېغمبران په څرګندو دلايلو راليږلي او له هغوى سره مو کتاب او ميزان نازل کړي دي، تر څو خلک عدالت وکړي، او موږ اوسپنه پيدا کړه چې په هغه کې د جګړې[سرچينه] ده او هم د خلکو لپاره ګټه ده، تر څو خدای هغه څوک معلوم کړي چې د هغه [دین] او د هغه رسول په غيب سره مرسته کوي، بې شکه چې خدای قوي او غالب دی.»
د پېغمبرانو عليهم الصلاة و السلام او له هغوی څخه وروسته د هغوی د پیروانو دنده دا ده چې د خلکو تر منځ د هغه څه له مخې چې په نازلشوي کتاب کې راغلي، عدالت ټینګ کړي او په ټول قوت سره د هغه ملاتړ وکړي. او د پېغمبرانو د پيروانو لپاره دا ممکنه نه ده چې د خلکو تر منځ عدالت ټينګ کړي، پرته له دې چې یو امام نصب کړي چې هغه لښکر او سرتیري تنظیم او همغږي کړي چې د دین د نصرت لپاره هڅې کوي.
او بل دليل دا دی چې: د حدود، قصاص او دې ته ورته نور، د هغو احکامو څخه دي چې د هغه اجرا او تطبيق د امام په شتون پورې اړه لري.
