دوی وايي: په دې توګه موږ لومړني خلک وو چې د خلکو تر منځ یې د ازادۍ، برابرۍ او ورورولۍ نارې وهلې او دا موضوعات د شعار په توګه اوس هم کارول کیږي.
حقیقت دا دې چې دا ادعا ډیره سخته او له مبالغې سره ګډه ده او څوک چې بصیرت ولري او د تاریخ او الهي روایت په لاره پوه شي نو په دې مسله به پوه شي. حقیقت دا دی چې یهودان تل د عیسویانو لخوا ذلیل او توهین شوي او د هغه ذلت له مخې چې خدای دوی ته رسولي وو، دوی په هر ځای کې یو ذلیل او سپک قوم وو. دوی په یوه کونج کې جلا شوي وو او هیڅکله یې د وقار او درناوي ژوند نه و ترلاسه کړی.
عجیبه خبره دا ده چې د یهودو د دې کمترۍ سره سره د عیسویانو او نورو قومونو په منځ کې دوی ډیر مغرور وو او خپل ځانونه یې له نورو څخه په کینه او نفرت سره لوړ ګڼل. “تلمود” چې د دوی ارزښتناک کتاب دی، لیکي: “د یهودانو روح له نورو روحونو څخه توپیر لري؛ ځکه چې د یهودي روح د خدای تعالی یوه برخه ده، لکه څنګه چې ماشوم د پلار برخه ده.» له دې امله، دوی د خدای غوره شوي ملت دي. د نورو قومونو په اړه تلمود وايي: “هغه څوک چې د یهودي مذهب څخه بهر وي یو حیوان دی؛ دا مهمه نه ده چې تاسو ورته سپی، خر یا خنزیر ووایاست. هغه نطفه هم چې له دې حیوان څخه تولیدیږي د حیوان نطفه ده».
یهودیان په دې باور دي چې د کایناتو ټولې ښېګڼې د دوی لپاره رامینځته شوي او خدای له دوی څخه غوښتنه کړې چې نور ټول ملتونه له منځه یوسي؛ ځکه دوی کافران او مشرکان دي او د دوی د ماتې یوازینۍ لار له منځه وړل دي. د فرانسې د انقلاب پر مهال او تر هغه وړاندې هم دوی په فرانسه کې یو بې ارزښته او ذلیله ملت وو. په فرانسه کې دوی حتی د اتباعو او وګړو په توګه هم نه شمیرل کیدل او د اتباعو له حقونو څخه برخمن نه وو، دوی ډاډه وو چې یوه ورځ به دوی له دې ذلت څخه ځان وژغوري او د تلمود ژمنه به پلې کړي چې کلیسا به ړنګوي او عیسوي ټولنه به هغې له اغیزې او نفوذ څخه را خلاصوي؛ له همدې امله، دوی د دې غوښتنې د پلي کولو لپاره د فرصت په لټه کې وو ترڅو عیسوي ټولنه د کلیسا له تعلیماتو او لارښوونو او پر هغه د ایمان او اعتقاد څخه لرې کړي.
کله چې د فرانسې په ټولنه کې اقتصادي ستونزې راولاړې شوې او د کلیسا پر وړاندې په دې هېواد کې د انقلاب څپې رابرسیره شوې، یهودانو دا یو زرین فرصت وموند چې باید له لاسه ورنکړل شي. له همدې امله دوی د باغیانو او انقلابیانو تمویل وکړ او د انقلاب زړه او ژورو ته یې ننوتل او وږو او بې وزلو انقلابیانو ته یې د ازادۍ، برابرۍ او ورورګلوۍ شعارونه ورکړل، په داسې حال کې چې په دغو ښکلو څرګندونو سره یې موخه د هغو محدودیتونو او اخلاقو له منځه وړل و چې د دوی د فساد په لاره کې يې خنډ جوړول او ملتونه يې تباه کول، د فردي او ټولنيزو خنډونو له منځه وړل چې چې دولت او نظام ته د رسیدو په لاره کې هغوی ته خنډ ګرځیدلي و او په مسيحي ټولنې د خپل قوم د حقارت او کمترۍ له منځه وړل وو.
په دې توګه دغو پټو او ناڅرګندو قوتونو وکولی شول چې د مسيحي او فرانسې انقلاب چې د مذهبي مشرانو او د هغوی د ظلمونو پر ضد وو، د دین د اصل پر ضد انقلاب او پاڅون ته واړوي او د اروپا د ملتونو په سترګو کې دين د ظلم او وروسته پاتې والي مترادف معرفي کړي.
خو د فرانسې انقلاب له خپلو ټولو پایلو او اغیزو سره په اروپا او د هغې په عقایدو کې د یوې نوی دورې د رامنځته کیدو سبب شو او د نظام او حکومتولۍ بڼه یې په بنسټیز او ژور ډول بدله کړه او د دیني او کلیسا تر اغیزې لاندې حکومت پر ځای یې سیکولر حکومت ته ځای ورکړ.