لیکوال: ابو جریر

 

(اسلامي عقايد؛ د ماشامانو ډېوه (لسمه برخه

احکام:
پوښتنه: وروسته د کلمې د اداء کولو د اسلام کوم رکن فرض دی؟
ځواب: وروسته له اقرار او تصدیق په هغه څه چې د الله ﷻ له لوري په محمد ﷺ نازل شوي په ورځ کې پنځه وخته د فرض لمونځ اداء دي.
پوښتنه: لمونځ کول په څو کلنۍ کې باید شروع کړل شي؟
ځواب: په ۷ کلنۍ کې باید لمونځ او نور احکام د ماشومانو لپاره زده کړل شي او په لس کلنۍ کې باید جبري لمونځ پري اداء کړل شي.
پوښتنه: لمونځ په کوم کال فرض شو؟
ځواب: د بعثت په لسم کال د معراج په شپه.
پوښتنه: آیا مخکې د بعثت له لسم کال رسول الله ﷺ او صحابه کرامو لمونځ نه ادا کاوه؟
ځواب: هو ادا کولو يې مګر داسي فرض نه وو خو غوره عبادت شمیرل کیده.
پوښتنه د لمونځ ثبوت په کړم شرعي دلیل سره شوی دی.؟
ځواب د لمونځ ثبوت د قرآن ډیرو آیاتو ثابت شوی دي.
پوښتنه: آیا د لمونځ د رکعتونو تعداد هم له قرآن کریم څخه ثابت شوی دی؟
ځواب: نه‌، په متواترو احادیثو او د مسلمانانو په متواتر عمل ثابت شوي او هر څوک چې د رکعتونو تعداد ونه ‌مني کافر ورته ویل کیږي که څه هم سنت هم وي او ثبوت یې متواتر وي لکه د سهار ۲رکعته سنت.
د سهار ۲ رکعته فرض، د ماسپښین/غرمې ۴ رکعته فرض، د مازیګر ۴ رکعته فرض، د ماشام ۳ رکعته فرض او د ماخستن ۴ رکعته فرض لمونځ نه که څوک انکار وکړي کافر کیږي، البته د سنتو تعداد په متواتر ډول نه‌ دی روایت شوی پرته د سهار له دوه رکعتونو، همدارنګه د رکعتونو د تعداد په نسبت مختلف احادیث راغلي دي لکه څنګه چې په اوس عصر کې زموږ په هیواد کې سنت ادا کیږي همدا ډول هم روایت شوي دي، ادا کول یې لوی اجر لري اما منکر یې نه کافر کیږي بلکي فاسق او ګمراه دی.
پوښتنه: لمونځ کول په جماعت سره غوره دي که یوازي؟
ځواب: لمونځ په جماعت سره غوره دی ځکه په جماعت سره د لمونځ اداء کول ۲۷ درجې فضیلت د انفرادي لمونځ څخه لري، د امام د تقوا، د جماعت د کثرت، او د مسجد د لري‌والي په سبب یې ثواب لا هم زیاتیږی.
پوښتنه: په جماعت سره د لمونځ اداء کولو حکم څه دی؟
ځواب: زموږ په مذهب کې سنت مؤکد او د ځينو علماؤ په نزد واجب دی لکه امام شافعي.
پوښتنه: د لمانځه د ادا کولو لپاره څه شرایط په نظر کې نیول شوي دي؟
ځواب: اته شرایط د لمانځه د ادا کولو لپاره په نظر کې نیول شوي دي: ۱- اودس یا تیمم کول ۲- د ځای پاک‌والی، ۳- د جامو پاک‌والی، ۴ د بدن پاک‌والی، ۵- د عورت پټول چې د نارینه لپاره د نامه تر زنګنو پوري او د ښځو ټول بدن عورت دی، او تبرج هم په دې کې شامل دی که د ښځې  اندامونه ښکاره شي لمونځ یې نکیږي لکه پتلون، برجس، نازکې جامې، او د سر ویښته، که د ښځو د سر ویښته اندک هم ښکاره شي لمونځ یې نکیږي، ۶- مخ اړول قبلې لوري ته، ۷- نیت په زړه کې که په ژبه وویل شي غوره دی، ۸- د وخت پیژندل.
پوښتنه: د نفل او سنت لمونځونو ادا کول په کور کې غوره دی که مسجد کې؟
ځواب: په کور کې (رسول الله ﷺ فرمایلي دي: بهترین لمونځ هغه دی چې کور کې ادا شي مګر فرض لمونځ) چې هغه د جماعت سره ادا کیږي.
پوښتنه: که یو څوک سهواً پورته شرایط ترک کړي لمونځ یې کیږي که نه؟
ځواب: نخیر که سهواً یې هم ترک کړي باید لمونځ له سره اعاده کړي.
پوښتنه: په اودس کې څو فرض دي؟
ځواب: په اودس کې د اهلسنتو په نزد څلور فرض دي، ۱- مخ وینځل، ۲- د لاسونو وینځل تر څنګلو، ۳- د سر مسحَ، ۴- د پښو وینځل تر بجلکو، که یو له دي څخه عمداً یا سهواً ترک شي اودس صحیح نه دی.
پوښتنه: د اودس سنتونه بیان کړئ؟
ځواب: ۱- نیت ۲- دري واره د هر اندام وینځل، ۳- بسم الله ویل د هر اندام د وینځلو په پیل کې یا د اودس په پیل کې، ۴- مسواک، ۵- د خولې وینځل دری واره، ۶- د پزي وینځل، ۷- د ټول سر مسح، ۸- د غوږونو مسح، ۹- د ږیري خلالول، ۱۰- پرله ‌پسي د ټولو اندامو وینځل.
پوښتنه: د لمانځه داخلي فرایض  څو دي؟
ځواب: د لمانځه داخلي فرائضو ته د لمانځه ارکان هم وایې چې عبارت دي د: ۱- تکبیر تحریمه، ۲- قیام (ودریدل) ۳- قرائت، ۴- رکوع، ۵- سجده، ۶- وروستۍ قعده.
پوښتنه: د شریعت له نظره غسل څو ډوله دی؟
ځواب: د فقهاو له نظره په مشهور قول غسل په لومړی کې په دوه ډوله دی لومړی هغه غسلونه چې فرض دي لکه:  ۱- د جنابت غسل، د حیض نه وروسته غسل، د نفاس نه وروسته غسل. ۲- سنت غسلونه:- د جمعي ورځي غسل، د عرفي ورځي غسل، د احرام د تړلو وخت کې غسل، د دوه اخترو غسل. ۳- مستحب غسلونه:- د ایمان راوړلو په وخت کې، د بلوغ په ابتدا کې، د برات به شپه، د قدر په شپه، د استسقاء لمونځ کولو په وخت کې، مدیني ته د داخلیدو په وخت کې، د لمر نیوني د لمونځ په وخت کې، مکې مکرمې ته د داخلیدو په وخت کې، د شدید باد په وخت کې غسل کول مستحب دی.
پوښتنه: د غسل د اقسامو له بیانولو وروسته یې احکام بیان کرئ؟
ځواب: د غسل احکام (فرض، سنت) د غسل فرائض: د خولې وینځل، د پزې وینځل، د ټول بدن وینځل یو وار. د غسل سنتونه: د لاسو وینځل تر مړوند، استنجاء کول، د نجاست لري کول، اودس کول لکه د لمانځه لپاره، د ټول بدن وینځل درې واره.
پوښتنه: که د غسل یا اودس کولو لپاره اوبه نه وي څه باید وکړو؟
ځواب: تیمم باید وکړو.
پوښتنه: تیمم تعریف کړئ؟
ځواب: تیمم په لغت کې قصد او ارادې ته وایي. او په اصطلاح کې خاوره او هغه څه چې د ځمکې له جنس وي، په ځانګړې طریقه او د پاک‌والي په نیت لري کول د جنابت یا بې اودسۍ ته ویل کیږي.
پوښتنه: د تیمم د نیت طریقه بیان کړئ؟
ځواب: د نیت طریقه:- نیت او قصد کوم په دې پاکه خاوره تیمم وهم تر څو مې بدن پاک او لمونځ راته روا شي.
پوښتنه: د تیمم احکام بیان کړئ؟
ځواب: د تیمم احکام:- د تیمم فرائض: نیت، د مخ مسح کول، د لاسونو مسح کول تر څنګلو پوري.
Leave A Reply

Exit mobile version