لیکواله: ام عائشه

مرجئه (دویمه برخه)

مرجئه په لغت کي:

ارجاء په لغت کي په دوو معناګانو راغلي دي؛
  1. هیله کول. رجا یرجو، رجاءً و رجواً، د یَئس او نا امیدۍ ضد؛ له همدې امله، وروستۍ همزه یې د علت حرف څخه منقلب دی.
  2. د کار ځنډول. أرجاء الامر أي أخّره، او دا کلمه هم په شرعي نصوصو کې د ځنډ په معنی راغلې ده. الله تعالی فرمایي: “اَرْجِهْ وَ اَخَاهُ” هغه او د هغه ورور ودروئ (وځنډوئ). په دې حالت کي بیا همزه یې اصلي دی. دا کلمه “أرجئه” هم ویل کېږي. په بل ځای کې فرمایي: «وَءٰاخَرُوْنَ مُرْجَوْنَ لِأَمْرِ اللهِ»
“او داسې نور خلک هم شته چې د خدای امر او تدبیر ته پاتې شوي دي”. چې “مُرْجِئُون” هم ویل کېږي. نو په دواړو آيتونو کې “ارجاء” د ځنډ مانا لري.
او دکعب بن مالک رضی‌ الله‌ عنه په حدیث کي راغلی چي فرمایې: «وأرجأ رسول الله صلی‌ الله‌ علیه‌ وسلم أمرنا» أي: أخره،
“رسول الله صلی الله علیه وسلم زموږ مسله وځنډوله.”
مُورجِئِيٌ او مُرجِيٌ له ارجاء څخه اسم فاعل دى، چې د امیدوار کونکي يا ځنډونکي په مانا دى چې په لومړي سر کې مُرجئيٌ مُرجيٌ بلل کېږي.

مرجئه په اصطلاح کې:

مرجئه د اسلامي مذهبونو د یوې پخوانۍ فرقې نوم دی.
په شرعي اصطلاح کې: د ایمان له حقیقت څخه د عمل لرې کول او ایستل دی. او ارجاء، د لومړۍ پیړۍ په پای کې په دوو معناو اطلاق شوي دي:
  1. هغه کسان چې د حضرت علي او حضرت عثمان “رضي الله عنهما” حکم ځنډول.
  2. هغه کسان چې عمل د ایمان له حقیقت څخه بهر او مساوي يې ګڼل/ګڼي.
امام ابن عینیه رحمه الله وایي: د ارجاء کولو دوه طریقې دي
لومړی: هغه خلک چې د حضرت علي او حضرت عثمان رضی الله عنهما حکم یې ځنډول؛ نو دا ډله لاړه او تېره شوه؛
دویم: د اوسني عصر مرجئه ده چې باور لري ایمان، جلا له عمل څخه دی. ښايي د دې فرقې نوم په لومړي معنی کې له ارجاء څخه اخیستل شوی وي یا په دویمه معنی کې له ارجاء څخه اخیستل شوی وي چې دواړه د دې فرقې د مذهب لپاره مناسب دي؛ ځکه چې دوی (لکه څنګه چې په راتلونکي کې به تحقیق پرې وشي)، د ایمان د درلودلو په شرط – چې دې ته د ځانګړې معنی قائل دي -، ګناهکارانو ته د الهي عفو او بښنې تمه ورکوله  یا د دوی په اړه حکم د قیامت تر ورځې پورې ځنډوله.
ځینو خلکو بیا ویلي دي: دوی ته په دې وجه مرجئه ویل کیږي چې د خلافت په مسئله کې حضرت علي رضی الله عنه یې له لومړۍ درجې څخه څلورمې درجې ته ځنډولي و.
ادامه لري…
Leave A Reply

Exit mobile version