د دې نظریې پر بنسټ، انسان په مستقیم ډول له خاورې نه دی پیدا شوی، بلکې د خپل مخکیني ډول د ارتقاء یوه پایله ده. د دې نظریې پلویانو د خپلې تیورۍ د ثابتولو لپاره ځینې دلایل وړاندې کړي دي، چې په هغو کې دا هم شامل دي: د مېلیونونو کلونو پخوانیو اسکلتونو څېړنه ښيي چې ژوندي موجودات له ساده شکل څخه پېچلي او بشپړ شکل ته بدل شوي دي.
د دې نظریې نقد
دا ډول نظریې د فرضیې او ګومان له دایرې بهر نه ځي. وړاندې شوي دلایل یوازې دا نظریه د فرضیې په توګه بیانوي او د هغې د ثابتولو توان نه لري. د داسې یوې نظریې پلویانو هیڅکله په قطعي ډول پرېکړه نه ده کړې. که څه هم ډېر عام خلک په دې باور دي چې تکامل یوه ساینسي او ثابته پېښه ده، حقیقت دا دی چې د ۱۵۰ کلونو وروسته، تکامل لا هم یوه غیرثابته او غیر مستنده فرضیه ده. په حقیقت کې باید وویل شي چې ډېری شواهد د تکامل نظریه ردوي.
د شواهدو او دلایلو کمزورتیا
د تکامل د تیورۍ نفوذ او اغېزه نه شو کم ګڼلی؛ دې فرضیې د نړۍ او د انسان د وجود په اړه د خلکو فکر بدل کړی دی. مګر اوس، د ۱۵۰ کلونو وروسته، تکامل لا هم د فرضیې په کچه پاتې دی. کله چې شواهد او دلایل وڅېړئ، په دې پوهېږئ چې دغه دلایل څومره کمزوري او غیرقطعي دي.
د ډاروین او د هغه د پلویانو د نظریې بیاکتنه او نقد
پکار ده چې دا نظریه له بېلابېلو اړخونو او نظریاتو څخه وڅېړل شي.
الف: د قرآن له نظره
له هغه ځایه چې قرآن کریم معجز کتاب او الهي کلام دی، ټول علوم قرآني علومو ته اړتیا لري؛ ځکه چې قرآن – دا الهي او رباني نسخه – د مسلمانانو اساسي قانون او د ژوند برنامه ده. د قرآن لارښوونې د نړۍ تر ټولو غوره لید وړاندې کوي او هغه څه چې موږ ته د معیار په توګه ګرځي، “ثابت”، “پریکنده” او روښانه ده.
د انسان مادي او ځمکنی اړخ
۱. هغه څه چې قرآن یې بیانوي دا دي چې انسان له خاورې څخه پیدا شوی دی. د قرآن له نظره، د انسان د وجود لومړنۍ خلقت (جسماني اړخ) د همدې ځمکې له عناصرو څخه دی او له مادي او ځمکني عناصرو څخه جوړ شوی دی.
