لیکوال: ابورائف


سیکولاریزم (لسمه برخه)

 د کلیسا د مادي سرغړونو بېلګې
 کلیسا په ډیرو مواردو کې بغاوت او سرغړونه کړې، چې په لاندې ډول یې یادونه کیدی شي:
 ۱- فیوډالي ملکیتونه
 په فیوډالي نظام یا  “فیوډالیزم”  کې چې د ځمکې او ملکیت د تسلط پر بنسټ ولاړ و او هر څوک چې د  ډېرې ځمکې او ملکیت خاوند و، ډېر واک  به یې درلوده، کلیسا هم په اروپا کې د ځمکو او ملکیتونو یو له لویو خاوندانو څخه وه. د مثال په توګه، د «فلډا» صومعې د ۱۵۰۰۰ کوچنۍ ماڼۍ درلودې. د« سینټ ګال» صومعې په په خپلو ځمکو کې دوه زره غلامان درلودل. د «کیون فیتور» په نوم یو مذهبي سړي په ځمکو کې شل زره غلامان او کارګران درلودل.
 پاچا پخپله د اسقفانو او کلیسا ګانو مشران ټاکل، او هرچا نشوای کولی دې مرحلې ته ورسیږي. په دې توګه، کلیسا هم د فیوډالي سیسټم یوه برخه ګرځېدلې وه.
 ۲- اوقاف
 کلیسا د کرنیزو ځمکو لویه برخه درلوده؛ کلیسا ادعا وکړه چې د دې ځمکو عاید دې د صومعو د اوسیدونکو لپاره، د کلیساګانو په جوړولو او د صلیبیانو او صلیبي جګړو په تجهیز کې وکارول شوي؛  خو کلیسا هم  په دې کار کې زیاتی وکړ او په ځینو هېوادونو کې یې د ځمکې اندازه دومره حد ته ورسېده چې باور یې نه کېږي؛ په دې ډول چې په انګلستان کې د ټولې ځمکې یو پر دریمه برخه د دوی ملکیت و او له پاتې نورو څخه یې خورا لوړه مالیه اخیسته.
 ۳- عشرونه
 کلیسا د خپلو ټولو پیروانو لپاره عشرونو ورکړه لازمي کړې وه. د دې قضیې له مخې، کلیسا د کرنیزو ځمکو لسمه برخه او د بزګرانو پرته د کارګرانو او کارمندانو د عاید لسمه برخه تضمین کړې وه.
دا الزام په ټولو موضوعاتو کې و او هیچا یې د رد کولو توان نه درلود. حتی واکمنانوله کلیسا څخه ویره درلوده چې له دوی سره به جګړه وکړي او کله کله به د دوی ګټې له کلیسا سره شریکې شوې او دا عشرونه د دوی د بقا لامل و.  له همدې امله د دواړو خواوو د واک لپاره، یعنې کلیسا او پاچاهانو ته لازمه وه چې وضعیت همداسې وساتي او کوم بدلون رامنځته نه کړي.
 ۴ – د «لومړي کال» مالیه
 اوقافو او عشرونو د کليسا حرص او لوږه ونشو مړه ولی، بلکې ماليات او نور مالي عوايد يې هم ټاکلي و، په تېره بيا په استثنايي حالاتو کې لکه صليبي او سپېڅلي مراسم او د هغوی په وسيله يې د رعيت پر اوږو بار ایښودلی و.کله چې دوه ویشتم  «پاپ حنای» مسؤلیت په غاړه واخیست، هغه یو جدي نوښت رامینځته کړ چې د “لومړي کال مالي” په نوم پیژندل کیږي.  دا مالیه د هغه عایداتو څخه جوړه وه چې په لومړي کال کې له هر مذهبي یا فیوډالي وظیفې څخه اخیستل کیده او په اجباري ډول کلیسا ته ورکول کیده.
 ۵- صدقه او خیرات
 کلیسا د ډیرو سوغاتونو او مرستو څخه ګټه پورته کوله کوم چې بډایه او د جایداد خاوندانو ورته د خوشالۍ او غوړه مالۍ لپاره ورکولې، که څه هم کلیسا په ښکاره توګه دا غوښتنه نه وه کړې، خو بډایه خلک د دې حرص څخه خبر وو او په همدې خاطر یې د کلیسا له بندیز او غضب څخه د ځان ژغورلو لپاره دا ډول ډالۍ یې ورکولې.
 دا ډالۍ له هغو سوغاتونو او مرستو پرته نورې وې چې کلیسا ته د ځانګړو مراسمو او رخصتیو پر مهال ورکول کېدې.
 6- په وړیا توګه د کارګرانو ګمارل
 کلیسا په مختلفو برخو کې په وړیا توګه خلک استخدام کړل او خپلې پروژې او پروګرامونه یې ترسره کړل لکه د کلیسا او زیارتونو جوړول د خپلو پیروانو په اوږو.   پیروان اړ وو چې د یوې ټاکلې مودې لپاره د کلیسا لپاره وړیا کار وکړي، چې معمولا په اونۍ کې یوه ورځ وه.  په دې توګه عام خلک د کلیسا د سخت دریځۍ او مالي سرغړونو تر فشار لاندې راغلي و او د یو فرصت په لټه کې ول چې وکولی شي له دې ناخوالو او ستونزو څخه ځانونه وژغوري.
 ادامه لري…
Leave A Reply

Exit mobile version