لیکوال: "ابوعائشه"
په اسلام کې د امنيت ارزښت (څلورمه برخه)
د اسلام له مهمو مسايلو څخه يو هم له ديني نظره د بېلابېلو مسايلو د مقام او اهميت پېژندنه ده. په اسلام کې د هرې مسئلې د مقام د معلومولو لپاره د دین اصلي منابعو یعني قرآن او سنت ته مراجعه اړینه ده. له همدې امله په دې مقاله کې هڅه شوې چې په اسلام کې د امنیت دریځ د قران کریم او نبوي احادیثو په حواله روښانه شي. د مقالې په دې برخه کې به د قران کریم پر آیتونو او د هغو په تفسیر تمرکز وشي.
په قران کې د امنيت ارزښت
د قران کریم د آیتونو په دقیقه او تحقیقي څېړنه کې چې یو له سپېڅلو کتابونو او د هغو له جملې څخه تر ټولو غوره ګڼل کیږي، موږ حیرانوي چې دغه الهي کتاب د امنیت مفهوم ته څومره ارزښت ورکړی دی. په ډېرو آيتونو کې امنيت د يو بې ساري نعمت په توګه بيان شوى دى چې خداى پاک خپلو بندګانو ته ورکړی او پر هغوى يې احسان کړى دى. د بېلګې په توګه د قريشو په اړه چې له وېرې او خوف څخه خلاص شوي وو، ويل شوي دي: «الَّذِي أَطْعَمَهُمْ مِنْ جُوعٍ وَآمَنَهُمْ مِنْ خَوْفٍ»؛ “هغه څوک چې دوی یې له لوږې(څخه وژغورل او هغوی يې) تغذیه کړل او له ویرې یې(وژغورل او هغوی ته يې) امنیت ورکړ”؛ په دې آیت کې امنیت او ارامتيا له خوراک سره پرتله شوې چې د امنیت اهمیت او لوړ ارزښت څرګندوي. لکه څنګه چې خواړه د ژوند لپاره اړین دي، امنیت هم د انسان د ژوند لپاره حیاتي او قیمتي دی. د امنیت پرته، ژوند ستونزمن کیږي.
هرکله چې قران کریم د امنیت موضوع ته اشاره کوي، نو سمدستي د پرمختیا شاخصونو لکه: د توکو تولید او کثرت، د ارتباطاتو پراختیا، علمي او تخنیکي پرمختګونه، کور جوړونه، ښاري پراختیا، هوساینې او سوکالۍ، او د خپګان، ویرې او ډار څخه خلاصون ته اشاره کوي. په قرآني کلتور کې امنیت یو پراخ او هر اړخیز مفهوم لري چې د انسان د ژوند ټول اړخونه که مادي وي که معنوي، فردي وي که ټولنیز، کورني وي او که نړیوال، سیاسي وي او که اقتصادي پکې شامل دي.
د قرآن له مخې د امنیت د ترلاسه کول هغه مهال کېدای شي چې پر خدای توکل، د نورو د حقونو درناوی، د عدالت او مساوات پلي کول، د مساوات او ورورولۍ رامنځته کول، د مظلومو او محرومینو ملاتړ، له فساد او جنایت سره مبارزه، د فقر او بې وزلۍ له منځه وړل، د بنسټیزو اړتیاوو برابرول، د خلکو د مشروع ازادۍ ساتل او د انساني او الهي ارزښتونو پر بنسټ حکومت کول میسر شي.
قران کریم د امنیت مفهوم د مختلفو کلمو په بڼه کارولی دی ترڅو پدې مسله کې د معنی پراخ مفهوم جوړ کړي. امان، ایمان، استیمان، مأمن او “سلام”، “اطمینان” او “عدم خوف” هغه لغات دي چې د اصلي مفکورو سره یوځای ځانګړي اړیکې رامینځته کوي، چې د دې ځانګړي ډول نړۍ لید نتیجه دا ده چې څنګه ټولنه د امنیت مفهوم او خوندي ټولنې ته د رسیدو پروسه درک کوي.
په قران کریم کې د امن کلمې او د هغې مشتقات زیات استعمال د دې شاهدي ورکوي چې دغه الهي کتاب د امنیت موضوع ته ځانګړی اهمیت ورکړی او یو له مهمو او اساسي مسایلو څخه یې ګڼلی دی.
د امنیت کلمه او د هغه مشتقات په قران کریم که په بېلابېلو ځایونو او بېلابېلو فرمونو کې راغلي دي چې عبارت دي له: «أمن، أمنتکم، آمنوا، آمنکم، تأمنا، تأمنه، یأمن، یأمنوا، یأمنوکم، آمنا، آمنة، آمنوا، آمنین، أمنا، أمنة، مأمنه، مأمون، آمنهم». دغه کلمې د قران کریم په ۲۴ سورتونو کې راغلي دي.
