1- وسعت: لومړی اصل دا دی چې د ټول بدن پټول واجب دي. دا حکم د نارینه و ښځینه وو لپاره توپیر لري، د نارینه لپاره د نو (ناف) څخه تر زنګنونو پورې د بدن پټول واجب دي او د ښځو لپاره د ټول بدن پټول واجب دي (پرته له مخ او لاسونو څخه تر مړوندو پورې) د یادونې وړ ده چې د ښځو لپاره د مخ او لاسونو پټول د بېګانه سړي څخه هم لازمه ده. او نور ۵ اصول په نر او ښځه کې یو شان دي.
2- جامې باید پراخي وي ترڅو د بدن پورته او ښکته ښکاره نه شي.
۳- جامې باید داسې پلنې وي چې د بدن غړي ښکاره نه شي.
۴- جامې باید داسې نه وي چې د مقابل جنس زړه بوځي.
5- د مخالف جنس سره جامې باید ورته یا یو شان نه وي.
۶- جامې باید د غیرمسلمانو له جامو سره ورته نه وي. په ځانګړې توګه، باید د هغه جامې سره ورته نه وي چې د غیر مسلمانانو د ځانګړي مذهبي سمبول ګڼل کیږي.
د پورتنیو شپږو اصولو په نظر کې نیولو سره د بشپړ حجاب اغوستل په حقیقت کې یو اخلاقي چلند ګڼل کیږي. عموماً خلک په دې باور دي چې د حجاب مراعت یوازې په جامو پورې محدود دی، په داسې حال کې چې د جامو حجاب، د سترګو حجاب، د زړه حجاب، د افکارو او خیالونو حجاب او … هم اړینه او ضروري ده، حتی پکار ده چې په خبرو کې هم حجاب په نظر کې ونیول شي.
«ژباړه: اې پېغمبره خپلو مېرمنو، لوڼو او د مؤمنانو ښځو ته ووایه چې خپل څادر پر ځان واچوي. دا د دوی لپاره ښه ده تر دې پورې چې وپېژندل شي، او آزار نه شي، الله تعالی بخښونک او مهربان دی.»
قران کریم په پورتنیو آیتونو کې فرمایي چې د ښځو لپاره حجاب په همدې خاطر فرض شوی دی چې په عفت او حیا سره د حجاب په اغوستلو سره له بدو او نامناسبو افکارو او چلندونو څخه وژغورل شي، ځکه همدا د عفت غوښتنه او هیله ده.
هغه ادعا چې لویدیځوال تل د ښځو د ازادۍ په اړه کوي یوازې یو تبلیغاتي محصول دی او له دې پرته چې غربي تمدن د ښځو له ازادۍ څخه د بدن د کنټرول، د روح د سپکاوي او د ښځو د عزت او کرامت د محرومولو لپاره د یوې وسیلې په توګه کار اخیستی دی، بل څه نه دي. لويديځ تمدن د ښځو حقونه تر پښو لاندې کوي، خو د ښځو د حيثيت د لوړولو ادعاوې کوي، په داسې حال کې چې دا ټولې ادعاوې بې بنسټه او سرچپه دي. غربي تمدن نه دا چې ښځو ته عزت نه دی ورکړی، بلکې هغوی یې تر مرییانو او مینزو څخه هم ښکته کړي. او هغوی یې د عزت د سوداګرو او د عفت پلورونکو په لاس کې د تجارت وسیله ګرځولې ده.
دا د غربي تمدن هغه ډالۍ ده چې د ښځو د حقوقو د تحقق په نوم یې د بې ایمانه سوداګرو له خوا د خپلو شومو موخو د ترلاسه کولو لپاره د یوې وسیلې په توګه کاروي، او د تمدن او کلتور په نوم یې د پسونو په جامو کې د لیوانو په څېر راښکاره کوي.
اسلام د شرم او حیاء، عفت او صداقت، او غیرت او حمیت دین دی، اسلام انسانیت ته د ارزښت لوړ مقام ورکړی، د انسان او حیوان تر منځ د تفریق کرښې د اسلام د احکامو په آشنا کیدو سره روښانه کیږي. هیڅ ډول حیوانیت ته اجازه نه ورکوي چې د انسانانو ژوند ته لاره ومومي. د هر انسان په وجود کې د جنسي غرایزو ایښودل شوې دي، چې د مخالف جنس په لور د انسان د خواهش او تمایل اصلي بنسټ دی، او شریعت د ځانګړو مقرراتو په چوکاټ کې د هغې د تسکین او ارضا لپاره یوه لاره معرفي کړې ده، حق یې په بشپړه توګه رعایت کړی دی. بې له شکه چې اسلام نه غواړي چې انسان د بې اوساره اوښ په څېر د خپل نفسي خواهشاتو او شیطاني شهوتونه تابع شي، او هر څه چې زړه یې وغواړي وخوري، او هر څه چې یې زړه وي، وګورې او له هر چا سره چې زړه وغواړي جنسي اړیکې ولري.
ډیری هغه کسان چې ځانونه مسلمانان بولي د یهودو او نصاراوو د تابعیت په اساس یا په ښه تعبیر، د دوی د لارښوونو پر بنسټ، غواړي چې مسلمانان د حیوانیت د طوفانونو او سیلابونو په لاره کې وغرځوي او د دوی اسلامي شخصیت له مینځه یوسي. که د اسلامي حجاب او پوښښ احکام او مسایل ورته وویل شي، دوی په زړورتيا سره هغه آيتونه، روايتونه او حدیثونه ردوي او د خپلو نه بخښلو جنايتونو د پټولو لپاره وايي چې دا د مولایانو او اخوندانو ارتجاعي خبرې دي، اسلام داسې څه نه دي ويلي، حجاب پرېږده، خو حقيقت دا دى چې دوی غواړي چې ښځي په کوڅو، بازارونو او عامه مرکزونو کې په بربنډ حالت کې سینګار شي او د شپې په کلبونو کې د پردیو نارینه وو په مخ کې په بربنډ حالت نڅا وکړي او هغه د فکري پرمختګ په معنا تعبیروي، او ښه پوهیږي چې دا حیوانیت دی، او د حیوانیت لا هم هاخوا.
حجاب یوازې د ښځې د بدن پوښښ نه دی، حجاب په اسلامي نظام کې د ښځو د مقام په اړه د ټولنیزو قوانینو د کره مجموعې عنوان دی، چې خدای تعالی د “ټینګي کلا” په توګه تشریح کړی دی، چې د ښځې ساتنه کوي او هغه “محافظ” دی چې ټولنه څخه ساتنه کوي او هغه “انضباطي چوکاټ” دی چې د هغې په واسطه ښځه خپل لوی رول لوبوي، کوم چې خدای هغې ته سپارلی او د ځان لپاره یې غوره کړی ترڅو په دې مسله کې خوښي ترلاسه کړي. او دا هر څه د هغه پراخ مفهوم سره سم همغږه دي چې د رب العالمین خالص بندګي ته رسیدل دي. (او ما پیریان او انسانان نه دي پیدا کړي مګر دا چې زما عبادت وکړي). دا ګمراه او منحرف خلک چې ادعا کوي چې د ښځې حجاب “د ذهن پرده” ده د خپلو تش الفاظو کې غلط دي، ځکه دوی کېدای شي چې دا کلمې د هغه شاعرانو، لیکوالانو او ګمراهانو څخه زده کړي وي چې په هره دره کې سرګردانه او حیران دي، دا د دوی ذهنونه دي چې د حجاب د حکمت په اړه “بند” دي. او د دوی ادراک، ذوق او اخلاق “تحریف” شوی، او د حیواني بربنډتوب لامل ګرځېدلې، په داسې حال کې چې دوی دا پرمختګ ګڼي، او حجاب شاتګ او ارتجاعیت.
په دې الهي حکمونو سره مسلمانه ښځه د حجاب له لارې خپل ستر رول په هر اړخیز مفهوم سرته رسوي او په ملت باندې به تر ټولو ښکلی او غوره تاثر پریږدي. هغه په اسلام وياړي او اسلام پرې وياړي او د يو ځلانده تاريخ په لرلو سره به يې د مور، مېرمنې، لور، عالمه او فقیهې په توګه ژوند تېروي او هغه څه چې د پردې تر شا پټ دي ټولو ته به ښکاره شي، او هغه څه چې د کوټې شاته دي هغه به معلوم شي. دا به هغه مبارکه میوه وي چې ملت به یې د حجاب لامله خوري، او دا به د ویاړ په لور یو حرکت وي. هماغه رېنسانس چې مسلمانانو خپل د ویاړ په دور کې د ښځو لوړ مقام او د هغوی د رول جديت درک کړ، هغوی ته یې د حجاب تر شا د تعلیم او تربیې حق ورکړ او د حجاب په چوکاټ کې یې د دوی لپاره، د ګټورو زده کړو حق خوندي کړ. او څوک کولی شي دوی له هغه حقونو څخه محروم کړي چې خدای هغوی ته ورکړي دي؟ ښځې تر پریږدئ چې پورته شي، ځکه چې د دوی په لوړیدو کې موږ لوړیږو او خپل هدف ته رسیږو، مګر هغه څوک چې د هغې لاسونه نیسي او هغه څوک چې د هغې د پورته کولو غوښتنه کوي، هغوی د وسیلې په توګه کاروي. او که دوی د خدای او د هغه د قانون له مستقیمې لارې څخه انحراف وکړي، دوی به په ګمراهۍ کې شي او په دام کې به بندي شي.
خو زموږ د ښځو لپاره د غربي ښځو تقلید کول یو تحریف شوی هدف او غلطه لاره ده. موږ غربي ښځې ته دروغ نه وایو، هغه د نمونې او قدوې وړ نه ده، لومړی دا چې هغه کافره ده او یا دین نه لري او دویم دا چې هغه بې شخصیته او سرګردانه ده، مګر دا چې د الهي رڼا ته لار ومومي.
ای مسلمانې خورې! اسلام تاسو ته عزت درکړی دی او له تاسو څخه یې ظلم او ذلت لرې کړی دی. نو پام کوه چې د خدای نعمت د کفر په بدل کې بدل نه کړې. ای مهربانې مورې! هغه څه چې ستا په لاس کې دي هغه ماشوم نه دی چې ټول عمر ماشوم پاتې شي، دا دې د وجود راز دی چې له تا څخه خپریږي او د ژوند پاڼه ستا له تاثیر څخه اغېزمنه کیږي. نو وګورئ چې تاسو څنګه نړۍ غواړئ. هغه څوک چې ستاسو د سترګو په وړاندې ښکاره کیږي یو مبتذل هلک نه دی، بلکې د وخت شیطان او د وخت دښمن دی.
دا هغه مقام دی چې الله جل جلاله تاسو ته تیار کړی دی او ځینو یې، په سمه توګه د هغه بیان کړی او ویلي یې دي: کومه ښځه چې په ښي لاس زانګو زنګوي، په چپ لاس دنیا زنګوي. ښځه د ضعیف زړه خاونده نه ده، چا چې د تاریخ په تیارو کې د ماشوم د زیږون دردونه، د پلار ظلمونه، د میړه بې عزتي، په اطمنان او ډاډ سره زغملي وي، هغه زړور او غښتلی دی. دا مخلوق خوار نه دی، ځکه څوک چې خدای ورته د خلکو د پیدایښت او د قومونو د ښوونې او روزنې دنده سپارلې وي، هغه کم نه دی. په حقیقت کې ښځه د ټولنې ستون ده او تر هغې ټینګه ولاړه ده تر څو چې پاڅیږي، نو که بدن یې ضعیف شي، غفلت وکړي، فضیلت یې کم وګڼه او په عیش او عشرت کې ډوبه شوه، ستونونه یې نړیږي او پښتي یې ماتیږي.
علامه محمد احمد د خپل کتاب په یوه بله برخه کې د حجاب د علت او فلسفې په اړه لیکي: خدای تعالی د حجاب فلسفه په دې ډول بیانوي، [ذَلِكُمْ أَطْهَرُ لِقُلُوبِكُمْ وَقُلُوبِهِنَّ] د پردې تر شا غوښتنه کول غوره او پاکه ده هم ستاسو د زړونو او هم د ښځو د زړونو لپاره.
د کورنۍ د تود مرکز، د مینې د ساتلو او د اختلافاتو او نفرتونو د لیروالي په خاطر، خدای پاک د هر نارینه او ښځینه لپاره محدودیتونه وضع کړي، ترڅو دوی آرام او خوشحاله ژوند وکړي. د حجاب فلسفه کومه پټه خبره نه ده، ځکه چې د ښځو بې حجابي چې په طبیعي ډول میک اپ، عشوه او داسې نور شیان ورسره مل دي، نارینه په ځانګړې توګه ځوانان په دوامداره توګه د تحریک په حالت کې اچوي او کره او مستند احصایې هم دا په ډاګه کوي. په نړۍ کې د بې حجابۍ په زیاتیدو سره د طلاق او د واده د ګډوډۍ لړۍ په پرله پسې ډول زیاته شوې ده، ځکه چې “هر څه چې زړه ویني، زړه یې خوښوي” او هر څه چې زړه وغواړي، په هر قیمت چې وي هغه لاسته راوړي. او په دې ترتیب هره ورځ زړه ته د یوه په مینه کې بندیږي او بله ورځ د هغه سره الوداع وايي.
د فحاشۍ د دائرې پراخول او د نامشروع ماشومانو د شمېر زیاتېدل د حجاب د نه اغوستلو یوه له دردېدونکو پایلو څخه ده چې شمېرو او احصایو ته اړتیا نه لري او په غربي ټولنو کې دومره څرګند دي چې دلایلو ته یې اړتیا نشته. د ښځو د ابتذال او د هغو د شخصیت د زوال مسله هم ډیره مهمه ده، کله چې ټولنه د ښځو پارونکې بدنونو تقاضا کوي، طبعي خبره ده چې ورځ تر بلې له هغې څخه د لا زياتې سينګار او د ځان د وړاندې کولو غوښتنه کېږي، په داسې ټولنو کې چې د ښځې يوازينۍ وياړ د هغې ځواني، ښايست او خپل ځان وړاندې کول دي او په دې توګه د حیوان صفتو انسانانو د هوس وسیله ګرځي. په داسې ټولنو کې د خپلو اخلاقي ځانګړنو په درلودلو سره، څنګه کولای شي چې خپله پوهه ښکاره کړي او خپل لوړ مقام ترلاسه کړي.
اې مسلمانو ښځو! د الله تعالی دې حکم ته پام وکړئ [وَلَا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ] چې د زینت لپاره یې کومه ځانګړې برخه او لباس نه دی ټاکلی، له دې جملې څخه په ډاګه څرګندیږي چې د ښځې د بدن هره برخه په یو ډول زینت او د فتنې وسیله کیدای شي. د مؤمنه او پرهېزګاره ښځه هغه ده چې د الله د غضب او عذاب څخه د وېرې له امله دې حکم ته توجه وکړي او په سمه توګه د هغه پیروي وکړي.
او ښایست هغه دی چې د انسان زینت ډېر کړي او یواځي د سرو زرو، جواهراتو او په زړه پورې جامې اغوستل او یا په مختلفو رنګونو او تېلو سره ځان سینګار کول نه دي، تر ټولو لوى زينت د ښځي د ښكلي بدن ښايست او د هغه اعضاء د هماهنګي په خاطر دي چي الله تعالى د هغې په فطرت كي جمع كړي دي. الله تعالی چې دا آيت يې نازل كړى دى پوهیدی چې ځینې ښځې شته چې پوړنی د فحاشۍ او آرایښت د وسیلې په توګه کاروي او په دې توګه خپل ښکلا زیاتوي، او په هر ډول سرو زرو او زيورونو باندې ځانونه سينګاروي، يا يې د خپلو ويښتانو يوه برخه په تندي ږدي او يا يې د تاج په ډول جوړوي، په دې توګه د دوی مخ تر پخوا ډېر ښايسته ښکاري. او بله خبره دا ده چې دا ښځې چې دا ډول حجاب او نقاب اغوندي فکر کوي چې د خدای حکم یې منلی دی. دا دوکه بازان باید پوه شي چې خدای د دوی د باطن څخه خبر دی چې دوی د ښکلا او ځان سینګار د مینې څخه ډک دي او له هغه څخه هیڅ شی پټ نه دی. د دوی له زړونه څخه خدای خبر چې دا ډول ښځې غواړي زړه راښکونکې اوسي، او ښکلې او په زړه پورې ښکاري شي او هر څوک چې ورته ګوري د ستاینې او تحسین لامل یې وګرځي، دا هغه ګناه ده چې د لوی خدای د عذاب لامل ګرځي.
