(رمضان، د تقوا حاصلولو میاشت ده (شپږمه برخه
د رمضان په میاشت کې د اعتکاف د دود بیا راژوندي کول
د رمضان المبارک د دوه لسیزو رحمت او مغفرت له راژوندي کولو وروسته د روژه، ذکر، تلاوت او نور صدقات، الله تعالی غواړئ. چې د روژې په وروستۍ لسیزه کې بنده د دنیوي ژوند له ټولو سختو مصروفیتونو څخه خلاص شي، او ټول باید په یوازیتوب کې په ذکر او عبادت او د قرآن کریم په تلاوت مشغول اوسئ او په خپلو ټولو شیبو کې د الله تعالی ياد ساتئ او د روح او باطن پاکوالي ته ورسیږي او دا امر د اعتکاف سنت راژوندي کولو لاره ده . البته له دې څخه ډیر مهم د فضیلت لاسته راوړل او د شب قدر ژوندی کول دي. چې د روژې په وروستۍ لسیزه کې ده، هغه شپه چې د قرآن کریم د واضح نصوص له مخې تر زرو میاشتو غوره ده: «إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ * وَمَا أَدْرَاكَ مَا لَيْلَة الْقَدْرِ * لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ * تَنَزَّلُ الْمَلَائِكَةُ وَالرُّوحُ فِيهَا بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ كُلِّ أَمْرٍ * سَلَامٌ هِيَ حَتَّى مَطْلَعِ الْفَجْرِ»؛
په دې سورت کې ذکر شوي ټکي دا دي:۱. د قدر په شپه د قرآن نزول؛۲. د قدر په شپه د پاڅیدلو فضیلت د زرو میاشتو له عبادت څخه غوره دی.۳. د رحمت د پرښتو نزول او د روح فرښتې جبرائیل عليه السلام په دې شپه کې د الله تعالی په حکم؛۴. د قدر د لومړۍ شپې څخه د سهار تر صبح صادق پورې د برکتونو او سلامتيا نزول.
پایله
روژه د کمالاتو، برکاتو او نعمتونو ټولګه ده او له هغو څخه په ګټه اخیستنې سره کولای شي په یوه شپه کې د زرو میاشتو سفر وکړي او دا ډالۍ؛ یوازې د مسلمان امت لپاره ده، نه د نورو لپاره، په دې میاشت کې په بندګانو باندې د رب العالمین د رحمت او مهربانۍ لوړه درجه څرګندیږي.
روژه د هدایت او د قرآن د نازلیدو میاشت ده، د تلاوت او دعا میاشت ده، د سخاوت او بخښنې میاشت ده، د خوښیو او برکتونو د زده کړې میاشت ده، تیرو نیکو خلکو چې کله د کوچني اختر میاشت ولیده او د اختر خبرونه يې اورېدل، له همدې شېبې به د راتلونکي کال د روژې په انتظار ناست وو او کله به چې له يوولسو مياشتو انتظار وروسته د روژي مياشت راغله، نو د هغې هره شېبه به يې غنيمت ګڼل. هره شېبه يې داسې تېره ول لکه د ژوند وروستۍ شېبې يې تېر وي.د روژې میاشت هغه وخت دی چې د هغو نیکانو لپاره د تیر ژوند نیمګړتیاوې پوره کړي او د آخرت د راتلونکو ژوند لپاره چمتوالۍ ونسئ.
هغه صدقې او برکتونه چې په ټولو میاشتو کې نازلیږي د هغه څه په مقابل کې چې په رمضان کې نازل شوي، لکه د بحر په وړاندې یو څاڅکي؛ نو دا میاشت د هر نعمت د راغونډیدو ځای دی، له همدې امله الله تعالی په دې میاشت کې خپل کلام چې د ټولو صفتونو د راغونډیدو ځای دی، نازل کړی دی.
د مؤمنانو لپاره دا مناسبه ده چې د فرايضوو د سرته رسولو څخه وروسته خپل ډیری وخت الهي کتاب ته وقف کړي او له دې سرچینې څخه د هر خير او برکت ، فیض ترلاسه کړي:
۱. نوافل په دې میاشت کې ډیر اهمیت لري، نوافل د فرضو له ادا کولو وروسته د الله تعالی د نږدې کیدو غوره وسیله ده، د دې میاشتې هر نفل د فرض سره برابر دی.
۲. رسول اکرم صلی الله علیه وسلم په دې میاشت کې خیرات او نیکو کارونو ته ډېر پام کاوه. لکه څنګه چې د رسول الله صلی الله علیه وسلم په سیرت کې راغلي: «فَلَرَسُولُ اللَّهِ صَلَّىاللَّهُعَلَيْهِوَسَلَّمَ أَجْوَدُ بِالْخَيْرِ مِنْ الرِّيحِ الْمُرْسَلَةِ»؛ ژباړه: «هغه په نيکي کولو کې حتی تيز باد څخه هم تیز وو»
نو له همدې امله د بې وزلو او اړو کسانو ته خيرات او پالنه، روژه نيونکو ته د روژماتی او پشلمي په تيارولو او په نيکو کارونو کې د ګډون کولو سره کولاى شو د رسول الله صلى الله عليه وسلم د پيروي او خوښۍ لوړه کچه ته ورسېږو.
۳. ګناه کول همیشه بد کار دی او پایله یې خطرناکه ده او دنیا او آخرت ته زیان رسوي. خو په دې مبارکه میاشت کې تر دې هم ډېر خطرناک او ویجاړونکې وي. هغه رڼا او معنويت چې د عبادت له لارې ترلاسه کېږي، د ګناهونو په کولو سره له لاسه وځئ او بې ګټې دي او که مسلمان په دې میاشت کې له ګناهونو ځان وساتي، نو هیله ده چې په نورو میاشتو کې هم له ګناهونو څخه په امن کې وي. «من سلم له رمضان سلمت له السنة» د چا چې روژه په امن او امان کې وي، هغه به ټول کال خوندي وي.
-
روژه له الله تعالی څخه د دعا اوعاجزء او توجه میاشت ده، خدای تعالی د روژه دار دعاګانې قبلوي او د هغوی نیکې هیلې پوره کوي، زموږ د دین مشران تل د روژې د راتګ په انتظار وو، ترڅو په دې میاشت کې خپل دیني او دنیاوي اړتیاوې د خدای په حضور کې وړاندې کړي. د هغه د بې حده فضل څخه ګټه پورته کړئ.
راځئ چې پوه شو په دې میاشت کې خزانې ته نه یو تللي؛ بلکي زموږ د کور دروازې ته لامحدود خزانه راغلې ده، اوس پکار ده چې له دې بې حده خزانې څخه هر څومره چې کولای شو ګټه واخلو، پام وکړئ چې له لاسه يې ور نه کړو ، له نورو سره سیالي وکړو او فرصت له لاسه ورنکړو. رسول صلی الله عليه وسلم وفرمايل: «فَيَنْظُرُ اللَّهُ إِلَى تَنَافُسِكُمْ وَيُبَاهِي بِكُمْ مَلائِكَتَهُ»؛ “«الله جل جلاله ستاسو سیالۍ ته ګوري او د ملایکو په وړاندې په تاسو ویاړي.»
د دعا د قبلېدو لپاره دوه وخت ډېر مهم دي: یو د پشلمي وخت او بل د روژې د ماتولو وخت. نو په دې دوو وختونو کې باید د امکان تر حده په دعا مشغول اوسو. ځکه چې د دې مبارکو شیبو، هره شیبه ضایع کول نشي جبران کېدای.
په پای کې باید یادونه وکړو چې موږ مسلمانان سږکال د روژې مبارکې میاشتې ته ښه راغلاست وایو
په فلسطین او غزه کې دوی له خورا بدو شرایطو او ستونزو سره مخ دي، ډېری یې د مرګ په تمه دي، بمبارونه او اورونه پرې وریږي او د سرپناه ځای نه لري، بې دفاع ماشومان، ښځې او بوډاګان تر بریدونو لاندې دي. موږ او تاسې له دعا پرته بل څه کړي دي؟ راځۍ چې لږ تر لږه زموږ د ورځې او شپې د دعاګانو یوه برخه د دې مظلومو او دردیدلو مسلمانانو ته وقف کړو او همدا د دوی لپاره تر ټولو ستره مرسته ده.
خدای دې موږ ټولو ته د هغه په بندګي او اطاعت کې توفیق راکړي.
حوالې
-
البخاري، محمد بن اسماعیل «صحیح البخاري»، دار طوق النجاة، الطبعة: لومړی چاپ، ۱۴۲۲ هـ.
-
ابو عبدالله احمد بن محمد بن حنبل مسند الإمام أحمد بن حنبل بن هلال بن اسد الشیباني، څېړونکی: شعیب الأرنؤوط – عادل مرشد، وآخرون، مؤسسة الرسالة.
-
ترمذي، محمد ابن عیسی «سنن ترمذي»؛ لومړی چاپ، ۱۴۳۶ هـ.
-
سرهندي، شیخ احمد،«مکتوبات امام ربانی» لومړۍ چاپ، تهران صدیقي، ۱۳۸۳ هـ ش؛
-
ندوي، ابوالحسن علي،«قرآنی افادات» کراچۍ، اسلامي نشراتي شورا، بیټا.
